آران نیوز/سرویس خبر/جمهوری آذربایجان:صاحب نظران سیاسی باكو به تحقق پیشنهاد ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه درباره استفاده مشترك با آمریكا از پایگاه رادار "قبله" در خاك جمهوری آذربایجان ابراز تردید كردند.
به گزارش آران نیوز به نقل از ایرنا، مایس گلعلی‌اف رییس حزب "سبزها" گفت: پوتین كه با این پیشنهاد سعی داشت آمریكا را از استقرار سپرهادفاع موشكی درچك و لهستان منصرف كند، نمی‌تواند به خواست خود برسد.
وی در گفت و گو با ایرنا بیان كرد: هدف اصلی آمریكا از اجرای طرح استقرار سپردفاع موشكی در اروپای شرقی نظارت بر فعالیت‌های موشكی روسیه است و به همین خاطر واشنگتن استفاده مشترك از رادار قبله را مطابق منافع خود نمی‌داند.
وی فعالیت پایگاه رادار مذكور در منطقه مرزی شمال جمهوری آذربایجان را خطر بزرگ برای محیط زیست و سلامتی این كشور دانست و گفت: استفاده مشترك روسیه و آمریكا از پایگاه قبله خطرات زیست محیطی را چند برابر خواهد كرد.
گلعلی‌اف اظهارات برخی كارشناسان آذری مبنی بر این كه استفاده مشترك آمریكا و روسیه از پایگاه مذكور تاثیر مثبت بر جایگاه ژئوسیاسی جمهوری آذربایجان خواهد داشت را خنده‌آور و خیال بافی خواند.
رییس حزب سبزهای جمهوری آذربایجان گفت: آمریكا چنانچه در صدد نظارت بر كشورهای خاورمیانه از منطقه قفقاز باشد، می‌تواند با استقرار سامانه‌های راداری در خاك گرجستان هم به خواست خود نایل شود.
وی با اشاره به این كه آمریكا نیازی به پایگاه قبله ندارد،افزود:اكنون دو سامانه رادار نسبتا كوچكتر آمریكا در مناطق "آستارا" و "خیزی" جمهوری آذربایجان فعال است و این كشور قصد دارد سامانه راداری مشابه را در خزر به منظور نظارت بهتر به این دریا مستقر كند.
این مقام حزبی آذری مخالفت حزب سبزها با نظامی شدن دریای خزر و استقرار سیستمهای راداری دول بیگانه در خاك جمهوری آذربایجان برای فعالیت علیه كشورهای همسایه را اعلام كرد و گفت: ما تلاش‌های خود برای مقابله با این پدیده‌ها را ادامه خواهیم داد.
روشن نوروزاوغلی كارشناس سیاسی نیز استفاده مشترك آمریكا و روسیه از پایگاه قبله را بعید خواند و گفت: پیشنهاد روسیه بیشتر یك بازی سیاسی است و آمریكا نیز علاقه‌ای به پذیرفتن آن ندارد.
وی افزود: آمریكا اطلاعات لازم درباره امكانات پایگاه قبله در دست دارد و بر این مبنا به استقرار دو سامانه راداری كوچك در مناطق خیزی و آستارا جمهوری آذربایجان اقدام كرده است.
نوروزاوغلی ، پایگاه قبله را تحت مالكیت جمهوری آذربایجان خواند و مذاكرات مسكو و واشنگتن درباره استفاده مشترك از این پایگاه را بی‌احترامی نسبت به استقلال جمهوری آذربایجان ارزیابی كرد.
وی از هواداران در جمهوری آذربایجان از حضور گسترده آمریكا در این كشور انتقاد كرد و گفت: استقرار آمریكا و دمكراسی آن در جمهوری آذربایجان چیزی غیر از گسترش فساد اخلاقی و اقتصادی و رشوه‌خواری ثمری نداشته است و باید به این گونه دمكراسی وارداتی پایان داده شود.
وی در عین حال ابراز عقیده كرد كه استفاده آمریكا از پایگاه قبله شرایطی برای حضور نظامی این كشور در جمهوری آذربایجان فراهم می‌كند و نیز موجب افزایش نگرانی‌های ایران در این زمینه می‌شود.
وفا قلی زاده مشاور سابق رییس جمهوری آذربایجان در امور بین‌المللی هم استفاده مشترك روسیه و آمریكا از پایگاه قبله را امكان ناپذیر دانست و گفت: سرنوشت این پایگاه مانند برتری سیاسی و نظامی روسیه در منطقه قفقاز حل شده است.
قلی زاده اضافه كرد: طبق برنامه‌های طراحی شده در كاخ سفید در آینده نزدیك شبكه سامانه‌های راداری و سپر دفاع موشكی در اروپای شرقی و منطقه قفقازایجاد خواهد شد.
وی گفت: در سال ۲۰۱۲با اتمام مدت اجاره پایگاه قبله به روسیه توسط جمهوری آذربایجان این پایگاه از بین برده خواهد شد و پایگاههای جدید راداری و دفاع ضدموشكی در قالب طرح سپر دفاع موشكی آمریكا در دور تا دور روسیه مستقر خواهد شد.
آراز علی زاده رییس حزب سوسیال دمكرات جمهوری آذربایجان هم معتقد است كه پیشنهاد پوتین، بهانه‌های آمریكا مبنی بر این كه سپر دفاع موشكی در اروپای شرقی برای كنترل بهتر ایران ایجاد می‌شود را از بین می‌برد.
وی این پیشنهاد رییس جمهوری روسیه را یك روش ماهرانه دیپلماتیك خواند و گفت: آمریكا در چنین شرایطی برای ادامه فعالیت خود در زمینه استقرار سپر دفاع موشكی در اروپای شرقی باید استدلال لازم را داشته باشد.
علی‌زاده در عین حال اظهارات برخی افراد مبنی بر تاثیر منفی استفاده مشترك روسیه و آمریكا از پایگاه قبله بر مناسبات جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را مردود دانست.
پایگاه نظامی قبله كه در سال ۱۹۸۴میلادی توسط شوروی سابق در منطقه مرزی قبله جمهوری آذربایجان با روسیه در ۳۲۶كیلومتری شمال غرب باكو احداث شد به سیستمهای ردیابی حملات موشكی با برد هفت هزار كیلومتر مجهز است.
جمهوری آذربایجان این پایگاه را در سال ۲۰۰۲میلادی به مدت ۱۰سال در مقابل دریافت سالانه هفت میلیون دلار به روسیه اجاره داد.