سرویس آذربایجان /خبرگزاری آران
مصطفی آهنگر
خبرگزاری آران / سرویس آذربایجان : در هفتم و هشتم تیر 88 (28 و 29 ژوئن 2009) شیمعون پرس رئیس جمهور اسرائیل به جمهوری آذربایجان سفر کرد. که می‌خواهم نسبت به وضعیت مناسبات اسرائیل و این دو کشور در وبلاگ مطالبی بنویسم:
جمهوری آذربایجان پس از جمهوری اسلامی ایران بیشترین درصد جمعیت شیعیان را در خود با میزان حدودا 80 درصد جای داده است. میزان مسلمانان این کشور نیز عدد 93 درصد را نشان میدهد که میزان بالایی را از آن خود دارد1. لکن یک سوالی که در زمان های گذشته فکر من را به خود مشغول کرده بود این بود که چرا جمهوری اسلامی ایران در میان همسایگان خود کمترین مناسبات سیاسی، اقتصادی و... را با این جمهوری دارد و در میان همسایگان هم‌مرز خود که همگی به غیر از ارمنستان مسلمان هستند، باز هم دیپلماسی ایران با ارمنستان قوی تر از آذربایجان است. پاسخ سوال خود را چند سال پیش در پی روابط گسترده جمهوری آذربایجان با اسرائیل یافتم.
اسراییل سفارت خود را در جمهوری آذربایجان در سال های 90 افتتاح کرد. امروزه سطح روابط اقتصادی میان آذربایجان و اسراییل در سطحی عالی قرار دارد. در سال 2008 واردات اسراییل از آذربایجان در حدود 3,5 میلیارد دلار بوده و به همن خاطر تل‌آویو سومین شریک اقتصادی خارجی آذربایجان محسوب می شود. 2
اسرائیل 30% نفت خود را از آذربایجان تهیه مى‌کند که آذربایجان از طریق خط لوله «باکو ـ تفلیس ـ جیهان» به اسرائیل نفت مى‌رساند. اسراییل و آذربایجان همکارى‌هایى نیز در صنعت نظامى دارند؛ اما میتوانیم بیشترین همکاری‌ها را همکارى اطلاعاتى و امنیتى بنامیم، زیرا اسرائیل یک پایگاه دائمى را در این مورد در این کشور تاسیس کرده تا بتواند در همسایگى جمهورى اسلامى ایران فعالیت کند.3
در مورد نفت آذربایجان و استفاده‌ی اسرائیل از آن مطالب زیادی در دسترس بنده هست که به ذکر کمی از آنها اکتفا میکنم:
روزنامه "ینی مساوات" که در باکو انتشار مییابد ادعا نمود که خط لوله نفتی یاکو- تفلیس – جیحان بخاطر منافع اسرائیل احداث و راه اندازی شده است . ینی مساوات در مقاله تفسیری خود ضمن اشاره به این نکته که احداث خط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیحان برای جمهوری آذربایجان هزینه سرسام آوری بهمراه داشته، نوشته است که جهان غرب برای کاهش وابستگی اسرائیل به نفت اعراب راه‌اندازی این خط لوله نفتی را طراحی و به‌مرحله بهره‌برداری رسانده است.4
از لحاظ تجاری و اقتصادی نیز ردپای اسرائیل را میتوان به راحتی مشاهده کرد؛ شركای عمده تجاری جمهوری آذربایجان به ترتیب حجم تجاری از نظر ارزش در سال 2006 (5 كشور نخست) عبارت بودند از ایتالیا (25 %)، روسیه ( 13 %)، تركیه(6/6%)، اسرائیل(6/1%) انگلستان (3/9 %) بودند. 5
آذربایجان، برای اسرائیل، به علاوه‌ی نفت وگاز یک اهمیت استراتژیک دیگر دارد. اینکه اسرائیل با ایجاد پایگاه نظامی که منجر به حضور فیزیکی در این کشور می‌شود؛ می‌تواند از آذربایجان به عنوان مرکزی برای کنترل محسوس‌تر بر ایران و روسیه (قدرت بزرگ منطقه) بهره ببرد.
با جمع نکات بالا میتوانیم به راحتی به مناسبات میان این دو کشور پی ببریم. علاوه بر آن گاهی اوقات اینگونه برخوردها از سوی کشورهای اسلامی انجام مبپذیرد -که ما آن را صهیونیسم اسلامی مینامیم-، برایمان جای تعجب دارد. اینکه چرا کشوری چون آذربایجان و... اینگونه با اسرائیل بی تعارف است را با ایران قبل از انقلاب تشبیه میکنم آن وقت است که برای سوالاتم جواب پیدا میکنم.
پایان پیام.