سفیر ایران در باکو با ارزوی استقلالیت و تمامیت ارضی دائم برای آذربایجان باره دیگر تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران همیشه از استقلال جمهوری آذربایجان حمایت خواهد کرد
سرویس آذربایجان/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران / سرویس آذربایجان : سفیر كشورمان در آذربایجان در رابطه با فاجعه 20 ژانویه به ملت آذربایجان تسلیت گفت.
در پیام دكتر محمد باقر بهرامی سفیر ایران در آذربایجان آمده است: "سفیر ایران در باکو با ارزوی استقلالیت و تمامیت ارضی دائم برای آذربایجان باره دیگر تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران همیشه از استقلال جمهوری آذربایجان حمایت خواهد کرد".
سفیر ایران در باکو تاکید کرد که مقاومت هر ملت برای رهایی از زنجیرهای استعمار خارجی و رسیدن به استقلال در تاریخ برای همیشه ثبت میشود. علاوه بر این، این نماد افتخار و غرور این ملت نیز است.
لازم به ذكر است كه 19 ژانویه سال 1990 روز ورود ارتش اتحاد شوروی به باكو و برخی مناطق دیگر آذربایجان است كه خونریزیها و قربانیان بسیاری به همراه داشت. طی این وقایع صدها نفر از شهروندان بیدفاع آذربایجان كشته و تعداد بیشماری دستگیر شدند. در آن شب قبل از اعلام شرایط فوقالعاده در باكو نزدیك به 102 نفر كشته شدند. فردای آن روز و در روزهای آتی، بعد از اعلام شرایط فوقالعاده، 21 نفر دیگر نیز كشته شدند. در مناطقی كه شرایط فوقالعاده اعلام نشده بود، مثل نفتچاله و لنكورانی، طی دو روز 25 و 26 ژانویه 10 نفر جان خود را از دست دادند.
به طور كلی در پی ورود ارتش شوروی به آذربایجان در باكو و دیگر شهرهای این كشور 133 نفر كشته، 744 نفر زخمی، 841 نفر دستگیر و 5 نفر مفقودالاثر شدند. نیروهای مسلح شوروی 200 خانه و 80 خودرو را به آتش كشیدند.
این واقعه پس از میتینگهای چندماهه مردم آذربایجان كه در خیابانها اعتراض خود را نسبت به خواست ارمنیتباران قرهباغ در خصوص الحاق این بخش به جمهوری ارمنستان، اعلام میكردند رخ داد. موضع نامشخص دولت آذربایجان به این مسأله عمق بیشتری بخشید، بهگونهای كه نزدیك به 300 هزار آذربایجانی مجبور شدند قرهباغ را ترك كنند و در جمهوری آذربایجان پناه گیرند. این امر خشم مردم آذربایجان را برانگیخت و ملت كنارهگیری دولت آذربایجان را خواستار شد. میتوان گفت كه پیشنهادات ارایهشده در اجلاس كمیته مركزی حزب كمونیست آذربایجان، مورخ 14 ژانویه 1990 ، در خصوص اعلام شرایط فوقالعاده در جمهوری آذربایجان به دلیل ترس مقامات آذربایجان در برابر از دست دادن حاكمیت در جمهوری بود. این پیشنهاد روز 15 ژانویه به هنگام سفر معاون رییس شورای عالی آذربایجان به مسكو، و در شرایطی كه تعداد حضار به حد نصاب نرسیده بود، در اجلاس شورای عالی آذربایجان، تصویب شد.
جمهوری آذربایجان اقدامات شوروی را تخلفی آشكار از مفاد ماده 119 قانون اساسی اتحاد شوروی و ماده 71 جمهوری سوسیالیستی آذربایجان و قانون بینالمللی «حقوق مدنی و سیاسی» میداند.
بررسی اقدامات و حركات ارگانهای دولتی و حزبی در آستانه وقایع 20 ژانویه نشان میدهد كه تجاوز نیروهای مسلح به باكو برنامهای از پیش طراحی شده بود.
امروزه دولت آذربایجان، سیاست ضدمردمی دولت شوروی، سیاست مركزمحوری و فعالیت ناشیانه مقامات جمهوری آذربایجان را دلایل اصلی وقوع این تراژدی میدانند.
روند آمادهسازی زمینه لازم برای انجام این عملیات در آذربایجان بهشكلی تدریجی صورت گرفت: از اواخر 1989 تا زمان وقایع مذكور نزدیك به 66 هزار سرباز و افسر به تركیب 110 هزار نفری محافظان امنیت در باكو اضافه شد.
بررسیهای كمیسیون تحقیق نشان میدهد كه سربازان و افسران شوروی شدیداً شستشوی مغزی شده بودند، به گونهای كه هنگام ورود به شهر انتظار رویارویی با تفنگداران و تكتیراندازهای جبهه ملی آذربایجان را داشتند.
مرحله بعدی این حركت نظامی را میتوان انفجاری كه 19 ژانویه در صدا و سیمای آذربایجان اتفاق افتاد دانست. در اثر این واقعه پخش برنامههای رادیو و تلویزیون در روز ورود نیروهای نظامی بهطور كامل متوقف شد.
جالب توجه است كه وزرای دفاع و كشور و نیز سایر مقامات عالیرتبه اتحاد شوروی نیز برای انجام این عملیات نظامی به آذربایجان آمده بودند. همه آنها یكصدا میگفتند كه برای حل مشكل بهوجودآمده و جلوگیری از ورود نظامیان به آذربایجان آمدهاند.
امروزه تاریخ 20 ژانویه به عنوان یكی از غمبارترین روزهای تاریخ معاصر آذربایجان شناخته شده است و هر سال در این كشور مراسم بزرگداشت شهدای وقایع سال 1990 برگزار میشود.
پایان پیام.