سفر نخست وزیر تركیه به مسكو ابهام در مورد برخی مسایل را از میان برداشت و معلوم شد كه روسیه نیز مانند آمریكا، فرانسه و ارمنستان گشایش مرزهای تركیه و ارمنستان و مساله قرهباغ را دو مساله جداگانه میداند
سرویس روسیه/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران / سرویس قفقاز : روزنامه ینی مساوات آذربایجان در شماره روز گذشته خود پیرامون دیدار اخیر مقامات ترك و روس نوشت:سفر نخست وزیر تركیه به مسكو ابهام در مورد برخی مسایل را از میان برداشت و معلوم شد كه روسیه نیز مانند آمریكا، فرانسه و ارمنستان گشایش مرزهای تركیه و ارمنستان و مساله قرهباغ را دو مساله جداگانه میداند و بر این اساس نیز میتوان چنین استنباط كرد كه روسیه برای اعمال فشارهای یكسویه بر ارمنستان كه در حكم پایگاهی برای روسیه است، تدارك نمیبیند. در اینصورت پیشرفتی كه تركیه در این رهگذر در مورد حل و فصل مناقشه قره باغ انتظار دارد، حاصل نخواهد شد. به این ترتیب نمیتوان پیش بینی كرد كه مرزهای تركیه و ارمنستان به این زودیها بازگشایی شود و طولانی شدن مساله قرهباغ نیز به منزله در دستور نگه داشتن گزینه نظامی برای حل این مساله و بروز خطر رویارویی در عرصه نظامی بین تركیه و روسیه در قفقاز جنوبی میباشد.
ولی این دو كشور طی چند سال گذشته به دلیل گسترش روابط در زمینه طرحهای بزرگ انرژی و تجاری و تبدیل شدن به بازار داد و ستد مناسبی برای هم، از نظر اقتصادی به یكدیگر بسیار نزدیك شده و مناسبات بین آنها عملا به سطح شركای استراتژیك ارتقا یافته و مبادلات تجاری خارجی آنها از مرز 80 میلیارد دلار گذشته است. لذاف غیر منطقی به نظر میرسد كه روسیه این منافع را فدای ارامنه بكند.
به نوشته ینی مساوات،با این حال، با توجه به اینكه روسیه همچنان ارمنستان را مثل نوزاد پرورش می دهد و نیازهای این كشور را برآورده میكند، كشور اشغالگر ارمنستان همچنان برای روسیه اهمیت استراتژیك دارد و روسیه به هیچ وجه مایل به دور كردن و رنجاندن ارمنستان از خود نیست. اهمیت ارمنستان برای روسیه نیز به این دلیل است كه ارمنستان تنها ابزار روسیه برای جلوگیری از همگرایی قفقاز جنوبی با ناتو و غرب محسوب میشود و لیونید رادزیخوفسكی كارشناس سیاسی مشهور روسیه نیز در مصاحبه با سایت « وستی. آذ ـ آ» بر این نكته صحه گذاشته است.
وی در این مصاحبه با اشاره به اینكه گشایش مرزهای تركیه با ارمنستان نفوذ روسیه بر ایروان را بطور منفی تحتالشعاع قرار خواهد داد، گفته است: « روسیه صرفا در صورتی میتواند نفود خود بر ارمنستان را حفظ بكند كه آتش جنگ در قرهباغ دوباره شعلهور شود. زیرا در اینصورت ارمنستان تنها راه نجات خود را در اخذ كمك از روسیه خواهد دید. ولی این بدان معنا نیست كه روسیه عمدا هیزم در آتش چنین مناقشهای بریزد».
این كارشناس سیاسی با مرموز خواندن سیاستهای روسیه در منطقه قفقاز جنوبی معتقد است كه مسكو خود نیز نمیداند در قفقاز جنوبی در پی چیست. وی میگوید: « هنوز هم انگیزه روسیه از رویارویی چندین ساله با گرجستان مشخص نیست این رویارویی نتیجه مطلوبی در پی نداشته است. روسیه در جنگ پیروز شد، ولی این پیروزی باعث تحكیم موقعیت در گرجستان، آذربایجان و ارمنستان نشد. این جنگ بی معنی به این نتیجه ختم شد كه دو جمهوری دیگر ( ابخازی و اوستیا) باری بر گرده روسیه شدند. سیاست روسیه تداعیگر تاكتیك بازیگر شطرنجی است كه بطور مكانیكی حركتهای رقیب را تكرار میكند و این تاكتیك همواره به شكست میانجامد».
وی با اشاره به اینكه روسیه در قبال آمریكا نیز چنین سیاستی پیش میبرد، این سیاست را نیز محكوم به شكست و موجب افزایش وجهه غرب تعبیر كرده است. وی میگوید: « مقامات بلند پایه روسیه ترجیح میدهند كه خانوئادههایشان درغرب زندگی بكنند نه اینكه در ولایت تولای روسیه. در اینصورت چه توقعی میتوان از مقامات گرجستانی، آذربایجانی و حتی ارمنستانی داشت؟».
به گفته رادزیخوفسكی روسیه سعی در نگه داشتن كشورهای شوروی سابق در اطراف خود را داردولی كسی نمیپرسد كه فایده این كار چیست و آیا این سرگرمی بیش از حد گرانبهایی برای روسیه نیست؟ طبیعی است كه پس از فرایندهایی كه در مناسبات روسیه و گرجستان حادث شده، آذربایجان در جای دیگری به جستجوی حامی برای خود خواهد پرداخت. مناسبات گرجستان و روسیه بر پایه عداوت بنا شده است. ولی ارمنستان تنها كشور در قفقاز جنوبی است كه حتی در رابطه با موجودیت ارضی خود نیز مدیون روسیه است.
به عقیده این كارشناس روس، گشایش مرزهای تركیه و ارمنستان و عادی سازی مناسبات این دو كشور با یكدیگر در دورنما كاهش نفوذ روسیه در قفقاز جنوبی را در پی خواهد داشت.
پایان پیام.