سرویس ایران/خبرگزاری آران
نویسنده: رحیم نیكبخت
سال انتشار: تابستان 1386
ناشر: مركز اسناد و تاریخ دیپلماسی
آذربایجان در تاریخ ایران از اهمیت خاصی برخوردار است و وجوه اهمیت آن در پیش و پس از اسلام متعدد است. موقعیت راهبردی آن همواره موجب توجه بسیاری به این منطقه بوده است. در تاریخ ایران دوره رسمیت مذهب شیعه به عنوان مهم‌ترین شاكله وحدت ملّی ایرانیان در عصر صفوی از آذربایجان آغاز شد و خاستگاه خاندان صفوی هم همین خطه بوده است. اهمیت اردبیل از اهمیت آذربایجان جدا نبوده و نیست. با شروع سلطنت قاجاریه آذربایجان اهمیت دوچندانی یافت ضمن آنكه از دوره صفویه همجواری با امپراتوری عثمانی آذربایجان را در معرض خطرات جدی قرار داده بود. به رغم این تهدید مداوم، از اواخر صفویه توجّه روسیه تزاری به قلمرو ایران در قفقازیه و آذربایجان به شدت جلب شده بود. دو جنگ بین ایران و روسیه ضمن آنكه به جدا شدن قسمت‌هایی از ایران منجر گردید به لحاظ سیاسی، اقتصادی و نفوذ فرهنگی روسیه نیز آثار مخربی در پی داشت.
پایان پیام.