هنگامی که پلیس آمریکا ۳ماه پیش به فعالیت مخفیانه یک گروه از جاسوسان روس در حومه چندین ایالت آمریکا پی برد و آنها را دستگیر کرد، بسیاری از کارشناسان و مفسران مسائل سیاسی به سرعت گفتند ....
سرویس روسیه/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران / سرویس روسیه : هنگامی که پلیس آمریکا ۳ماه پیش به فعالیت مخفیانه یک گروه از جاسوسان روس در حومه چندین ایالت آمریکا پی برد و آنها را دستگیر کرد، بسیاری از کارشناسان و مفسران مسائل سیاسی به سرعت گفتند که این جاسوسهای روس را نباید دست کم گرفت.آنها همچنین فرضیههای قدیمی درباره جاسوسان روس را رد کردند. آنا چپمن، که یکی از این افراد دستگیر شده است، بر خلاف ظاهرش بخشی از دستگاه مهم جاسوسی روسیه به حساب میآید. بهنظر میرسد که فعالیتهای مخفیانه جاسوسهای روس شبیه یک کمدی است. جزئیات دیگری از زندگی آنها در آمریکا افشا شده است که از جمله آنها میتوان به کاشت گل بهعنوان یکی از علامتهای رمز تا عکسهای آنا چپمن چهره جنجالی این گروه اشاره کرد که در اینترنت منتشر شده است.
از سال ۲۰۰۷ میلادی تاکنون، «توپولوف» و«بلکجک»بمبافکنهای هستهای عظیمالجثه نیروی هوایی روسیه، همانند دوران جنگ سرد در نزدیکی حریم هوایی انگلیس پرواز میکنند و تعداد این پروازها هم افزایش یافته است. این کار جنگندههای روسی باعث میشود که جنگندههای انگلیسی«رافتورنادو» و «تایفون»به واکنشهای سریع و هشدارآمیز دست بزنند و جلوی اقدامات تهاجمی آنها را بگیرند. همچنین، فعالیت زیردریاییهای روسیه در اقیانوس اطلس شمالی افزایش یافته است.
این اقدامات بهطور گسترده به سیاست مقامات کرملین مربوط میشود که میخواهند مسکو بهعنوان یک قدرت مهم در نظر گرفته شود اما نمیتوان خطر بمبافکنها و زیردریاییهای روسیه را نادیده گرفت. این بمبافکنها بهگونهای طراحی شدهاند که بتوانند موشکهای هستهای کروز را حمل کنند. روسیه همچنین ایستگاههای شنود هوایی پیچیدهای دارد که میتوانند ارتباطات نظامی را مورد استراق سمع قرار دهند.
زیر دریاییهای شکاری- انهدامی نیروی دریایی سلطنتی انگلیس نیز در دریا حضور دارند تا اطمینان یابند که زیردریاییهای روسی به اندازه کافی به زیردریایی«تریدنت» نزدیک نمیشوند. این زیردریایی در حال حاضر با امکان بازدارندگی هستهای انگلیس به گشتزنی مشغول است. زیردریاییهای روسی تلاش میکنند که پیامهای صوتی آن را ثبت کنند و درصورتی که موفق به ثبت سیگنالهای زیردریایی«تریدنت»شوند، سیستم بازدارندگی آن در معرض خطر جدی ردیابی قرار میگیرد. سیستم بازدارندگی هستهای زیر دریایی انگلیس نباید از طرف زیردریاییهای روسیه شناسایی شود.
روسها از ۲ روش برای جاسوسی در غرب استفاده میکنند؛ روش نخست مخفیکاری طولانی مدت است. هدف جاسوسهای روس از این کار آن است که در یک دستگاه دولتی در کشورهای غربی موقعیتی به دست آورند تا بتوانند عملیات جاسوسی خود را به بهترین نحو انجام دهند. روش دوم آن است که روسها مدیریت شبکهای از جاسوسهایشان را که توسط افراد دیگر استخدام شدهاند، برعهده میگیرند. احتمالا جاسوسها از اقامت قانونی در یک کشور استفاده میکنند و توسط یک مامور اطلاعاتی که در کشور سوم اقامت غیرقانونی دارد، هدایت میشوند. این واقعیت که روسیه هنوز هم آماده سرمایهگذاری و استقرار اتباع غیرقانونیاش در کشورهای دیگر است تا علیه غرب فعالیت کنند، باعث نگرانی سازمان اطلاعاتی انگلیس شده است. این نگرانی بهدلیل آن است که شناسایی و ردیابی اتباع غیرقانونی روسیه بسیار دشوار است.
گری وارنر، معاون سابق سرویس اطلاعات مخفی انگلیس MI6 میگوید: بسیاری از این اتباع غیرقانونی در کشورهای همسایه روسیه مانند اوکراین و گرجستان مستقر شدهاند. وی میافزاید: اگر روسها بخواهند اتباع غیرقانونی خود را به کشورهای دیگر اعزام کنند، پس میتوانند اینگونه افراد را به انگلیس هم بفرستند. من هیچ شکی در این باره ندارم. اگر روسها فکر میکنند که اعزام اتباع غیرقانونی به اینجا برایشان مفید و سودمند است، من در این باره چیزی نمیدانم. گری وارنر تصریح میکند: اگر اتباع غیرقانونی روسیه در انگلستان اقامت داشته باشند، بعید است که بتوان آنها را شناسایی کرد. هیچ شکی در این رابطه وجود ندارد، جاسوسهای روسیهای که از اقامت قانونی در انگلیس برخوردارند و تحت پوشش دیپلماتیک به فعالیت میپردازند، حملات جاسوسی خود را در این کشور افزایش دادهاند. در حقیقت، این حملات به اندازه دوران اوج جنگ سرد شدید است.
استفان لندر،رئیسکل سرویس اطلاعات امنیتی انگلیس موسوم به MI5 نیز میگوید: اگر شما به اوایل دهه ۹۰ میلادی برگردید، مشاهده میکنید که وقفهای در حملات جاسوسی روسیه در این کشور بهوجود آمد. سپس ماشین جاسوسی روسیه دوباره به فعالیت خود ادامه داد و سرویس اطلاعات خارجی روسیه (SVR) یا همان (کاگب)سابق، با حس انتقامگیری بار دیگر کارهای قدیمی خودش را از سر گرفت. وی میافزاید: من فکر میکنم که در سالهای پایانی قرن گذشته، تعداد جاسوسهای روس در انگلیس به همان تعدادی رسید که در دوره جنگ سرد در این کشور مستقر بودند. تعداد این جاسوسها چقدر بود؟ در اواسط دهه ۱۹۸۰ میلادی و در طول جنگ سرد، سفارت اتحاد جماهیر شوروی در کنزینگتون و هیأت تجاری آن در هایگیت بین ۳۰ تا ۳۵ افسر کا گ ب را در خود جای داده بود. همکاران آنها نیز در بخشهایی مانند دستگاه اطلاعات نظامی و سرویس جاسوسی نظامی این کشور موسوم به GRU بهعنوان کارمندان دیپلماتیک فعالیت میکردند. در مجموع، آنها تقریبا نیمی از پرسنل دیپلماتیک اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در لندن را تشکیل میدادند. بعضی تحلیلگران بر این باورند که امروزه تعداد جاسوسهای روس در انگلیس به اندازه دوران جنگ سرد است.
ارزش سرقت اطلاعات
دیوید اومند که تا سال ۲۰۰۵رئیس پیشین مرکز فرماندهی ارتباطات دولتی(GCHQ) و هماهنگکننده مسائل امنیتی و اطلاعاتی در کابینه انگلیس بود، در این رابطه میگوید: اگر چه اکنون میزان فعالیت جاسوسهای روس همانند دوران جنگ سرد است اما اهداف آنها تغییر کرده است. یکی از هدفهای این جاسوسها تبدیل روسیه به کشوری قدرتمند است که مقاصد صلحآمیز را دنبال میکند.
استفان لندر، مدیرکل پیشین سرویس اطلاعات امنیتی انگلیس MI5 میگوید: سازمانهای جاسوسی شوروی پس از پایان جنگ سرد، فعالیتهای خود را با سرعت ادامه دادند اما تردیدی وجود ندارد که آنها مسیرشان را تغییر دادهاند و اکنون اهداف اقتصادی را مورد تأکید قرار میدهند.
لندر با این موضوع موافق است و میافزاید: جاسوسها بهدنبال چیزهایی هستند که به موقعیت راهبردی روسیه و بهخصوص اهمیت رو به رشد آن در جهان انرژی مربوط میشود. بنابراین هر چیزی که در این زمینهها برای روسها مفید باشد، ارزش سرقت از طریق جاسوسی را دارد. این موضوع در مورد توسعه امور بازرگانی و پیشرفتهای نظامی نیز صدق میکند. وی در پاسخ خبرنگاری که از او پرسیده بود، آیا لندر فکر میکند که مسئله جاسوسی روسیه در بلندمدت تهدیدی جدی برای انگلیس به حساب میآید؟ گفت: بله. من فکر میکنم که این موضوع احتمالا یک تهدید برای لندن محسوب میشود. لندر همچنین افزود: یکی از اهداف این جاسوسها تبدیل روسیه به کشوری قدرتمند است که مقاصد صلحآمیز را دنبال میکند. آنها از روشهای مخفی و غیرقانونی استفاده میکنند تا قدرت خودشان را بر کشورهای غربی تحمیل کنند، بنابراین ما باید چشمهای خود را باز کنیم و حواسمان به این مسئله جمع باشد.
پایان پیام.