همفكری و هم‌اندیشی و بررسی كارشناسانه مسائل می‌تواند بسیاری از فرصت‌های فراروی دستگاه دیپلماسی كشور را تبیین و برنامه‌ریزی‌های صحیح برای بهر‌ه‌گیری از آنها را فراهم كند
سرویس آذربایجان/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران / سرویس آذربایجان : به گزارش فارس، حجت‌الاسلام سید محمدرضا میرتاج‌الدینی كه روز یكشنبه در همایش جمهوری آذربایجان؛ تجارب پیشین و چشم‌انداز فرا‌رو در تالار فردوسی دانشكده ادبیات دانشگاه تهران سخن می‌گفت، ابراز امیدواری كرد: بررسی‌های راهبردی در عرصه روابط بین الملل در اتخاذ سیاست‌های كلان خارجی و تعیین الگوهای رفتاری در این حوزه سازنده و مفید باشد.
وی تاكید كرد: همفكری و هم‌اندیشی و بررسی كارشناسانه مسائل می‌تواند بسیاری از فرصت‌های فراروی دستگاه دیپلماسی كشور را تبیین و برنامه‌ریزی‌های صحیح برای بهر‌ه‌گیری از آنها را فراهم كند.
معاون رئیس جمهور گفت: قفقاز و آذربایجان از مناطقی هستند كه به جهت اهمیت آن برای جمهوری اسلامی ایران، نیاز به مطالعه بیشتر دارد و بررسی موضوعات مهم بین دو كشور همواره احساس می‌شود.
میرتاج‌الدینی بیان اینكه دنیا و ترتیبات نظام بین‌الملل در حال تحول است، افزود: نظام دو قطبی و تك قطبی مورد تصور قدرت‌های جهانی در حال تبدیل به نظام چند قطبی و ظهور و شكل‌گیری كانون‌های منطقه‌ای قدرت در جهان است.
وی اضافه كرد: در یكصد سال اخیر ترتیبات نظام بین‌الملل متحول بوده و هنوز هم این تحول ادامه دارد كه بی‌تردید می‌توان گفت سهم صحیح این تحولات می‌تواند هر كشوری را به بازیگری مهم در صحنه این تحولات تبدیل كند.
میرتاج‌الدینی تصریح كرد: اگر دولت‌ها و سیاست‌مداران درك درستی از تحولات و نیاز ملت‌ها داشته باشند، می‌توانند فرصت‌های جدید و بی‌بدیلی برای خود و ملت‌ها خلق كنند؛ در غیر این صورت هزینه‌های گزافی چون جنگ، ناامنی، فقر و عقب‌ماندگی به ملت‌ها تحمیل خواهد شد.
نماینده سابق مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنانش به تبیین وضعیت منطقه قفقاز پرداخت و اظهار داشت: قفقاز ناحیه‌ای میان دریای خزر و دریای سیاه است و به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود.
میرتاج‌الدینی با اشاره به اهمیت قفقاز و جمهوری آذربایجان، تصریح كرد: قفقاز و آذربایجان علاوه بر موقعیت ژئوپلتیكی از اهمیت ژئواكونومیكی بالایی برخوردار است كه این موضوع به خاطر منابع انرژی، خطوط لوله و نفتی كه در منابع خزر وجود دارد، است.
وی با تأكید بر اینكه راه‌های ارتباطی، جاده و ریلی، خطوط انتقال نیروی برق، خطوط لوله نفت و گاز منطقه از این دالان می‌گذرد، گفت: اسلام و مسیحیت دو دینی هستند كه در منطقه قفقاز دو قلمرو متفاوت به وجود می‌آورند.
معاون رئیس جمهور، برخورداری از دین و مذهب مشترك، اشتراكات تاریخی و فرهنگی، ظرفیت‌های بالای اقتصادی برای همكاری در حوزه‌هایی مانند نفت، منابع انرژی، خطوط لوله، برق، گاز، شبكه ارتباطی و ترانزیت كالا، غذا و بهداشت، تكنولوژی و فناوری‌ها و مسائل امنیتی مشترك برای پایداری توسعه و مسائل زیست محیطی مشترك را از عوامل همگرایی در روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان توصیف كرد.
وی افزود: به رغم مشتركات فراوان ایران و آذربایجان، تاریخ روابط ایران شاهد فراز و نشیب زیادی در سطوح روابط بوده و همواره چالش‌هایی بر روابط این دو كشور دوست، سایه انداخته كه عوامل متعددی منشاء آن بوده‌اند و شناخت این منابع، تنش و چالش و اتخاذ رهیافت‌های كارشناسانه برای كاهش این چالش‌ها می‌تواند روند مناسبات دو كشور را از ثبات و پایداری درخور بهره‌مند و برنامه‌ریزی‌های توسعه را امكانپذیر سازد.
حجت‌الاسلام میرتاج‌الدینی بر همین اساس، رژیم حقوقی دریای خزر، سیاست‌های اقتصادی دو كشور در حوزه منابع انرژی و نفت، مسئله بحران قره‌باغ و تنش بین آذربایجان و ارمنستان، گرایشات واگرایانه در دو كشور، چالش‌های ناشی از روابط خارجی دو كشور مانند پیمان‌های نظامی و امنیتی را از مهمترین عوامل چالش‌های بین ایران وجمهوری آذربایجان خواند.
وی با اشاره به چشم انداز روابط ایران و آذربایجان، گفت: با توجه به تحولات جهانی، مسائل حاكم بر روابط دو كشور و اراده مسئولین سیاسی تراز اول هر دو كشور در توسعه و تعمیق روابط و مناسبات دو كشور و توجه به برخی مسائل، از عوامل تعیین كننده چشم انداز روابط عادی دو كشور ضروری به نظر می‌رسد.
معاون رئیس جمهور در امور مجلس ادامه داد: میزان همكاری و تعامل سازنده برای مدیریت چالش‌های مذكور برای روابط بین ایران و آذربایجان نقش حیاتی در تعیین چشم انداز آتی روابط ایران و آذربایجان دارد و همكاری و ارتقای سطح مناسبات بین كشورهای مسلمان و همسایه، استراتژی كلان نظام جمهوری اسلامی ایران است.
وی اضافه كرد: كشورهای منطقه ناگزیر از حل مشكلات خود هستند چرا كه قدرت‌های بزرگ گریبانگیر مشكلات و بحران‌های عدیده‌اند و ناتوانی آنها در حل مشكلات دیگر كشورها همانند عراق و افغانستان به اثبات رسیده است و دیدگاه‌های جدید برای پایداری روند توسعه، ضرورت همكاری و آمایش منطقه‌ای و همگرایی در سطوح منطقه را برای تأمین نیازهای یكدیگر ضروری ساخته است و تهدیدات زیست محیطی، تهدیدات مشترك و برنامه ریزی برای بهره‌برداری از منابع محیطی نیز فرصت‌های مشتركی را خلق می‌كنند.
حجت‌الاسلام میرتاج‌الدینی اضافه كرد: اقدامات توسعه به ویژه در حوزه اقتصاد، اعم از تأمین منابع انرژی و مبادلات آن، ارتباطات ، تجارت، گردشگری، امنیت غذایی، فرهنگ و تعاملات علمی، امنیت و مدیریت تهدیداتی چون تروریسم و قاچاق مواد مخدر و انسان و بسیاری دیگر مرهون همكاری‌های نزدیك و سازنده كشورهای همسایه است.
معاون رئیس جمهور گفت: مدیریت روابط در كشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در چارچوب منافع مشترك می‌توند مسیر توسعه مناسبات بین دو كشور را هموارتر سازد و توجه به مشتركات فرهنگی به ویژه باورهای دینی و اسلامی ملت‌ها در تقویت و پایداری روابط دو كشور نقش تعیین كننده‌ای دارد.
وی متذكر شد: كم‌رنگ شدن مسائل امنیتی و سیاسی در روابط دو كشور و پر رنگ شدن مسائل اقتصادی، فرهنگی و توسعه‌ای می‌تواند چشم‌انداز روشنی در روابط دو كشور ایجاد كند و تغییر الگوی حاكم بر مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان از نگاه به آمریكا و روسیه به تأمین دیدگاه‌ها و منافع دو كشور در تغییر چشم‌انداز این روابط ایفای نقش می‌كند.
میرتاج‌الدین با تأكید بر اینكه امروز نه بلوك شرق پاسخگوی نیازهای انسانی است و نه تقسیمات بلوك غرب، عنوان كرد: نگاه خسته انسان‌ها به الگویی پایدار از توسعه است كه در آن آرامش، رفاه و كرامت انسان و تأمین حقوق اولیه و برخورداری از شاخص‌های توسعه مهم شناخته شود؛ نیروهای مسلح، تجهیزات نظامی و لشكركشی به عنوان ابزار قدرت و اعمال آن جای خود را به دانش و فرهنگ و قدرت‌های نرم داده‌اند.
وی ادامه داد: لیبرالیسم و سوسیالیسم فروغ الهام بخش خود را از دست داده‌اند و تنها ادیان الهی و ارزش‌های متعالی آن و ارزش‌های انسانی قادرند افكار عمومی را جلب و جذب خود كنند و قدرت ملی در برتری‌های فنی و علمی و توان اقتصادی و فرهنگی و سیاسی معنی می‌شود و معادلات قدرت نیز بر این پایه رقم می‌خورد.
حجت‌الاسلام میرتاج‌الدینی ادامه داد: انسان‌ها به یكدیگر نیازمندند و منافع و تهدیدات آنها مشتركات انگاشته می‌شود و چاره‌ای جز تعامل سازنده و همكاری و همگرایی و بهره‌مندی از دانش یكدیگر برای ملت‌ها و دولت‌ها باقی نمانده است لذا به نظر می‌رسد در دهه آینده نیز علیرغم وجود منابع تنش و روابط بین كشورها تنها راهكار مؤثر همكاری و همگرایی‌های منطقه‌ای برای مدیریت چالش‌ها و تأمین ثبات و پایداری روند توسعه متوازن است.
معاون پارلمانی رئیس جمهور گفت: ایران به واسطه سی سال مخاصمت و مقابله قدرت‌های استكباری با آن به جرم استقلال طلبی و عدالت‌خواهی و عدم توفیق آنان در برابر ایران به كشوری مقتدر، توانمند با ظرفیت‌های بالای پایدار تبدیل شده است كه می‌تواند نقطه اتكا و ثبات منطقه خاورمیانه تلقی شود و مناسبات سیاسی منطقه‌ای بر این پایه‌ریزی و صهیونیزم به عنوان محور تنش‌های منطقه‌ای پنجاه سال اخیر به انزوا رانده شود.
وی ادامه داد: گرچه به نظر می‌رسد مناسبات سیاسی در منطقه قفقاز هنوز مانند شهرهای جنگ‌زده مملو ازآثار مخرب رقابت‌های امنیتی و ژئوپلتیكی و تسلیحات دوران جنگ سرد است و نظم و نسق درخور و شایسته‌ای نیافته است.
حجت الاسلام میرتاج‌الدینی اظهار داشت: اسلام به عنوان دینی مترقی و پیشرو و پاسخگوی نیاز جامعه بشری و محور وحدت و همدلی مسلمانان جهان ظرفیت‌های بسیاری را برای طرح‌ریزی مناسبات پایدار بین كشورهای اسلامی پدید می‌آورد و قدرت آنان را برای ایفای نقش در معادلات بین‌المللی به شدت افزایش می‌دهد.
وی بر همین اساس خاطر نشان كرد كه روابط ایران و جمهوری آذربایجان در قالب تعاملات جهان اسلام از شكل تازه و شتاب شایسته می‌تواند برخوردار شود.
پایان پیام.