در ایران تردیدهایی در این باره وجود دارد که روسیه و چین تا انتهای کار بر موضع تند و تیز خود علیه گزارش جدید آژانس استوار بمانند
عادلی/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران/سرویس روسیه
در ایران تردیدهایی در این باره وجود دارد که روسیه و چین تا انتهای کار بر موضع تند و تیز خود علیه گزارش جدید آژانس استوار بمانند.
سوابق تاریخی خیانت های مسکو و پکن به ایران بویژه «معامله های فراوان با غرب در دقیقه 90» برخی کارشناسان را در ایران به این دیدگاه متمایل کرده است که این بار هم نباید موضع این دو کشور علیه گزارش آمانو را چندان جدی گرفت و احتمال یک معامله در دقیقه 90 به هیچ وجه منتفی نیست.
با این حال، کارشناسان مطلع در تهران می گویند احتمالا این بار شاهد استقامت بیشتری از جانب روسیه و چین خواهیم بود و احتمال تبانی پشت پرده با امریکا علیه ایران بسیار ضعیف شده است.
روسیه پس از انتشار گزارش آژانس رسما اعلام کرده است این گزارش را که هیچ مطلب جدید در آن وجود ندارد سیاسی می داند و با هیچ تحریم جدیدی علیه ایران موافقت نخواهد کرد.
چین نیز موضع روسیه را تایید کرده است.
کارشناسان عقیده دارند حداقل به 7 دلیل زیر مقاومت روسیه و چین در مقابل صدور یک قطعنامه جدید علیه ایران در شورای امنیت ادامه خواهد یافت:
1- روسیه عقیده دارد تحریم ها در تغییر دادن محاسبات استراتژیک ایران درباره برنامه هسته ای اش ناکارآمد است. تجربه بیش از 6 قطعنامه تحریم این موضوع را ثابت کرده است.
2- روس ها می گویند یقین پیدا کرده اند هدف امریکا از تحریم های جدید علیه ایران نه پی گیری سیاست منع اشاعه و وادار کردن ایران به همکاری بیشتر با آژانس، بلکه قدم گذاشتن در مسیر ایجاد بحران داخلی در ایران و تغییر رژیم است. تا وقتی هدف تحریم ها منع اشاعه باشد روسیه و چین با آن همراه خواهند بود اما به محض اینکه هدف تحریم ها براندازی نظام های سیاسی باشد بویژه براندازی نظام جمهوری اسلامی در ایران -که این دو کشور هیچ نفعی در آن ندارند- با آن همراه نخواهند شد. قطعی بودن ریاست جمهوری مجدد پوتین در روسیه این الگوی رفتاری در مسکو را قوی تر هم کرده است. این دقیقا اتفاقی است که درباره سوریه رخ داد. دیمیتری مدودف در بیانیه ای که پس از وتوی قطعنامه علیه سوریه صادر کرده، گفته است که اصلی ترین علت وتوی قطعنامه پیشنهادی غرب برای تحریم سوریه این بوده که روسیه عقیده دارد تغییر نظام های سیاسی کار مردم خود کشورهاست نه امری که بخواهد از بیرون بر آنها تحمیل شود. مدل لیبی هم به چین و روسیه نشان داد که غرب به آسانی قطعنامه ها شورای امنیت را بدل به ابزار تغییر رژیم می کند و لذا می خواهند از تکرار آن تجربه جلوگیری کنند.
3- سومین دلیل مخالفت این دو کشور با صدور قطعنامه جدید علیه ایران در شورای امنیت این است که روس ها تصور می کنند هرگونه اقدام جدید در شورای امنیت یا حتی در شورای حکام، طرح گام به گام آنها را نابود خواهد کرد.
4- چهارمین دلیل این است که مکانیسم مبادله امتیاز میان روسیه و چین از یک سو و امریکا از سوی دیگر به مراحل بسیار دشواری رسیده است. هم اکنون شرط روس ها برای موافقت با تحریم جدید علیه ایران کوتاه آمدن امریکا از موضوع سپر دفاع موشکی است که به هیچ وجه امکانپذیر نیست. در مورد چین هم امریکایی ها در موقعیتی نیستند که با درخواست های سنگین اقتصادی و امنیتی این کشور موافقت کنند. ضمن اینکه هرگونه امتیاز دهی به روسیه و چین در شرایط فعلی موضع اوباما در مقابل رقبای جمهوری خواهش در داخل امریکا را به شدت تضعیف خواهد کرد.
5- دلیل پنجم این است که روسیه و چین احساس می کنند آژانس به دستور امریکا رسما آنها را نادیده گرفته و به نحوی توهین آمیز به توصیه آنها درباره عدم انتشار اسناد مطالعات ادعایی علیه ایران عمل نکرده است. این دو کشور در نامه ای به آمانو از خواسته بودند قبل از انتشار اسناد مطالعات ادعایی آنها را در اختیار ایران قرار داده و فرصت لازم را برای پاسخگویی فراهم کند.
6- روسیه و چین به خوبی می دانند که فراتر رفتن از قطعنامه 1929 درون شورای امنیت، منافع اقتصادی آنها در ایران را عمیقا به خطر خواهد انداخت. قطعنامه 1929 دقیقا در آستانه تحمل این دو کشور قراردارد و فراتر رفتن از آن به این معناست که این دو کشور بدون به دست آوردن کوچکترین امتیاز راهبردی قابل اعتنا، ضررهای اقتصادی عظیم را بپذیرند.
7- و آخرین دلیل این است که روسیه و چین اساسا باور ندارند که برنامه هسته ای ایران یک تهدید است. برای این دو کشور کاملا روشن شده است که امریکا و اسراییل طی یک تقسیم کار کاملا واضح موجی از عملیات روانی را روی جامعه بین المللی به راه انداخته اند تا بتوانند نهایتا یک قطعنامه از شورای امنیت علیه ایران بگیرند. نقشی که امریکا در این تقسیم کار بر عهده گرفته وادار کردن آمانو به انتشار اطلاعات ساختگی علیه ایران و معتبر اعلام کردن اطلاعات آن است و نقش اسراییلی ها هم تهدید به حمله نظامی است. به تعبیر دیگر اکنون دست امریکا و اسراییل کاملا رو شده است. روسیه و چین می دانند که نه اطلاعات جاسوسی امریکا درباره ایران معتبر است و نه اسراییل قصد و توان درگیری با ایران را دارد.