محقق و پژوهشگر تبریزی، به بررسی اسناد نقش انگلستان دراشغال شهرهای ایرانی قفقاز پرداخت
well/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران/سرویس ایران
محقق وپژوهشگر تبریزی، به بررسی اسناد نقش انگلستان دراشغال شهرهای ایرانی قفقاز پرداخت.
به گزارش خبرنگارما ازتبریز،محمدطاهری خسروشاهی طی مقاله ای که درتازه ترین شماره مجله" نامه دولت اسلامی"(شماره8و7) وابسته به مرکزپژوهش واسنادریاست جمهوری به چاپ رسیده،ردپای انگلیس درجدایی قفقازازخاک ایران رابررسی کرده است.
این نویسنده در مقاله خود نوشته است:بر اساس مستندات تاریخی و به گواهی اسناد، تاریخ آغاز روابط ایران و انگلیس از همان ابتدا، مبتنی بر دشمنی و تجاوز و البته در کسوتی از حیله و تظاهر بوده است.
وی می افزاید:یکی از زیانبارترین سیاستهای شوم بریتانیا در ایران، در جریان جنگهای روسیه علیه کشور ما و اشغال سرزمینهای قفقازی ایران شکل گرفته است. مدارک تاریخی بسیاری وجود دارد که نشان میدهد دولت انگلستان در تهیه مقدمات جنگهای ایران و روس و نیز انعقاد دو عهدنامه چرکین گلستان و ترکمانچای و در نتیجه، تسلّط روسیه تزاری بر ولایات ایرانی آن سوی رود ارس نقش برجستهای بر عهده داشته و در مقطعی از این نبردها، اطلاعات نظامی و محرمانه سپاه ایران را با استفاده از خیانت برخی عناصر سست عنصر داخلی در اختیار روسیه قرار میداده است.
طاهری خسروشاهی می نویسد:البته سدهها پیش از اشغال قفقاز در عصر قاجار، ردپای انگلیس در درازدستی به این سرزمینها درسده دوم هجری دیده میشود. تاریخ نویسان هدف عمده دولت تزاری روس در اشغال قفقاز را در راستای عمل به وصیتنامة پتر کبیر میدانند؛ وصیت نامهای از مؤسس روسیه جدید در دست است که جانشینان خود را به تسلط بر ایران با رویای دستیابی به منابع نفتی شمال توصیه میکند و در این میان تاکید بر دوستی انگلیس و روسیه در مفادی از این وصیت نامه، نشان دهنده نقش انگلیس در تدوین و تحریر آن است.
برپایه این مقاله،دخالت انگلیس در جدایی شهرهای قفقازی ایران و اشغال آن ایالات توسط روسیه، تنها در عصر قاجار محدود نمی شود و آخرین بار در قیام بزرگ مردم نخجوان با هدف الحاق به خاک ایران صورت می گیرد. روز نهم اردی بهشت 1298 شمسی و زمانی که نخجوان جولانگاه ارتش انگلیس، روسیه و ترکیه بود، تعدادی از اهالی غیور و ایران دوست نخجوان در برابر کنسولگری ایران در این شهر تجمع کرده و فریاد «زنده باد ایران» سرمی دهند و تقاضای اخذ تابعیت ایرانی می کنند. تظاهرات چندین روز به طول می کشد اما ناگهان دخالت انگلیسی ها در این قضیه، آن را مسکوت می گذارد.انگلیسیها با حضور در انجمن صلح نخجوان، مانع از به ثمر نشستن قیام تاریخی ملت مسلمان نخجوان و باز پس گیری بخشی از اراضی اشغالی قفقازمی شوند.
پایان پیام.