آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

 

نویسنده و پژوهشگر: علیرضا خیاوی

 

اسراییل جزء اولین رژیم هایی بود كه در اوایل سال 1991 استقلال جمهوری آذربایجان را به رسمیت شناخت این در حالی بود كه اهمیت ژئواستراتژیك كشور آذربایجان از همه جهات برای اسراییل روشن بود  و این موضوع منجر به برقراری رابطه رسمی آن رژیم با جمهوری آذربایجان در روز 6 آوریل 1992 شد هر چند در دوران شوروی سابق نیز مقامات اسراییلی با شخصیتهای رسمی و دولتی جمهوری آذربایجان ارتباطاتی برقرار نمودند لكن استقلال آذربایجان به نوعی فصل جدیدی را روابط بین این دو رژیم برقرار نمود چرا كه اسراییل خوب می دانست كشور آذربایجان بعنوان یكی از مهم ترین كشورهای ژئواستراتژیك در دنیا و منطقه قفقاز می باشد اما آنچه كه اهمیت دارد بررسی منافع طرفین در ایجاد روابط رو به توسعه این دو رژیم  می باشد كه بطور مختصر با تاكید بر راهبرد فرهنگی رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان در این مجال اندك كنكاش می گردد

اهداف جمهوری آذربایجان در ایجاد ارتباط نزدیك با اسراییل :

-  تنظیم ارتباط این كشور با دنیای غرب از طریق اسراییل

-   جذب حمایتهای مادی و سرمایه گذاری دربخش های مختلف اقتصادی

-  بهره مندی از لابی صهیونیستها در برابر لابی ارامنه در كنگره آمریكا

-   جلوگیری از نفوذ فرهنگی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان با توجه به اشتراكات فرهنگی و مذهبی و همچنین مبارزه با اسلام گرایی

-   گرفتن ضمانت های محكم برای حمایت اسراییل از حاكمیت آذربایجان

اهداف اسراییل در ایجاد و گسترش ارتباط با جمهوری آذربایجان:

-  ایجاد پایگاهی مستحكم برای خود در منطقه قفقاز

-  گسترش نفوذ سیاسی و امنیتی در سیستم حاكمیتی آذربایجان با توجه به همسایگی این كشور با جمهوری اسلامی ایران

-   تلاش برای جبران شكستهای همه جانبه از حزب الله لبنان و جمهوری اسلامی ایران جهت نفوذ و دهنكجی به جمهوری اسلامی ایران

-  ایجاد پایگاههای امنیتی و نظامی اسراییل در جمهوری آذربایجان جهت حقظ منافع اسراییل در منطقه قفقاز و تهدید كردن ایران در پشت مرزهای شمالی ایران

-  جذب نخبگان اقتصادی و سیاسی

-      بهره برداری از عوامل و عناصر  غربگرا و ضد اسلام در راستای  تحكیم موقعیت اسراییل در آن كشور

-      ارایه الگویی از ارتباط یك كشور اسلامی با اسراییل به دنیای اسلام با توجه به اینكه این كشور چندی است با تركیه با مشكل روبرو شده است چرا كه قبلا این تركیه بود كه  این نقش را ایفا می نمود.

-       با توجه به وجود یهودیان قابل توجه در جمهوری آذربایجان ایجاد تقویت جوامع یهودی جمهوری آذربایجان و اتصال آن به شبكه های جهانی یهودیان و صهیونیستها (حدود 30000 یهودی در جمهوری آذربایجان زندگی میكنند)

-       تلاش برای نیل به آرزوی واهی یهودی سازی باكو

-       فرار از عمق كم استراتژیك در محدوده جغرافیای جهان اسلام و رهایی از بحران مشروعیت و هویت در منطقه و سطح بین الملل با نفوذ در جمهوری آذربایجان

-   فرو بردن روابط آذربایجان با ایران در گرداب بی اعتمادی

-   عدم تخریب وجهه رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان

-  تامین انرژی این رژیم از سوی آذربایجان

 

اهداف و فعالیتهای فرهنگی رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان:

 

رژیم صهیونیستی با علم به شرایط فرهنگی دینی و اجتماعی جامعه آذربایجان به این موضوع واقف است كه مردم آذربایجان ذهنیت خوبی از این رژیم ندارند لذا با بكارگیری ترفندهایی با رنگ و بوی فرهنگی و خیر خواهانه سعی دارد به نحوی در این كشور جای پایی برای خود ایجاد نماید كه در غیر اینصورت در بلند مدت زمینه های نفوذ خود را در این كشور از دست خواهد داد بنابراین اسراییل از ابتدای ورود به آذربایجان كوشید حضور خود را در قالب فرهنگی بیشتر نمود دهد تا قالبهای امنیتی و سیاسی، لذا آنچه كه از اسراییل در رسانه ها شنیده می شود همكاری و تلاش در جهت توسعه زیرساختهای علمی- پزشكی ،عمرانی و همچنین ساخت مراكز فرهنگی ، آموزش زبان انگلیسی ، رایانه ، موسیقی و فیلم و جشنواره كتاب می باشد و از این طریق سعی می شود به قشر تحصیل كرده و جوان این كشور نزدیك شود از سوی دیگر یكی از بهانه های حضور فرهنگی اسراییل در این كشور وجود یهیودیانی می باشند كه به زعم آنها آموزش لازم را برای برپایی آیین یهودیت ندیده اند لذا از این طریق در حالی كه كمتر از 30 هزار یهودی در جمهوری آذربایجان وجود دارد تاسیس مدارس و دانشگاه، ارتباطات گسترده با احزاب دینی و سیاسی ، تشكیل انجمن ها و باشگاههای مختلف و انجام هزینه های گزاف نمی تواند صرفا انگیزهای دینی داشته باشد و این رژیم اهدافی غیر از حمایت از جامعه یهودیان و فعالیتهای صرفا فرهنگی در سر می پرورانند .

 

خطوط اصلی و راهبردی حضور فرهنگی اسراییل در جمهوری آذربایجان:

 

-       تاثیر گذاری فرهنگی و فكری بر جامعه جوان آذربایجان خصوصا قشر نخبه و جوان از طریق تشكیل انجمن های دوستی جوانان اجرای اردوهای مشترك تفریحی دانشجویی ، برگزاری دوره های آموزشی متعدد و مختلف  بصورت رایگان.

-      ایجاد زمینه های حضور و نفوذ در مراكز علمی و دانشگاهی از طریق تبادل استاد و دانشجو و برپایی دوره های به اصطلاح دانش افزایی و اعزام اساتید و دانشجویان به اسراییل .

-       گسترش، تقویت و تبلیغ فرهنگ و هنر رژیم صهیونیستی از طریق برگزاری نمایشگاهها و برنامه های فرهنگی و هنری .

-       شناسایی نخبگان و استعدادهای علمی و فرهنگی جهت برنامه ریزی های بلند مدت .

-       بیگانه سازی جامعه آذری با هویت دینی و فرهنگی خود از طریق نفوذ در حوزه فیلم و سینما و تاثیر گذاری محتوایی بر پروژه های فرهنگی در دست اقدام تا داری گرایش سكولاری شده و از طرفی محتوای آن ضد اسراییلی و غربی نباشد.

-       تخریب چهره كشورهای انقلابی و جریان مقاومت و بیداری اسلامی از طریق بكارگیری عوامل خود در رسانه های دیداری و نوشتاری مانند ادعای كشف عوامل نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران و حزب الله لبنان در نا امن سازی آذربایجان كه اخیرا نیز نمونه های بسیار زیادی از این دست شانتاژهای خبری كه از طریق عوامل صهیونیستی هدایت می شود شاهد می باشیم.

-       تقویت جامعه یهودیان و ایجاد زمینه هایی برای حضور این جامعه در حوزه های عمومی و فرهنگی جمهوری آذربایجان كه از طریق فعال سازی انجمن ها ، مدارس ،كالجها و سازمانهای خیریه یهودی انجام گردیده است. از نمونه های موجود این سازمانها می توان به موارد زیر اشاره نمود :

1.انجمن یهود باستان

2.  آژانس یهود

3. مركز هاوا

4.انجمن زنان یهودی آذربایجان

5. بنیاد سورس

6.سازمان خیریه هدگرشون

7. مركز فرهنگی جامعه یهود

8.باشگاه جوانان هلیل و........................

 

سخن پایانی:

درجمهوری آذربایجان پس از استقلال به دلیل سرگشتگی سیاسی و خلع هویتی موجود و ترس از جایگزینی جریانات اسلامی و شیعی، میدان عمل مناسبی برای رژیم صهیونیستی بوجود آمد و از طرفی آذربایجان نیز برای خارج شدن از هژمونی روسیه ، زمینه حضور را برای اسراییل كه نقش واسط را برای آمریكا  و دنیای غرب بازی می كرد مهیا نمود در همین خصوص یكی از زمینه های مناسب و بكر در این كشور، حوزه فرهنگی و اجتماعی است كه رژیم صهیونیستی بطور مستقیم و بعضا غیر مستقیم تلاش نموده به این حوزها ورود نماید هرچند شرایط و مقبولیت عمومی از اینگونه فعالیتهای این رژیم در بین جامعه آذری بسیار اندك است لكن اهداف اینگونه فعالیتها عملا خنثی كردن فعالیتهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و از بین بردن فرهنگ و تمدن اسلامی در آذربایجان می باشد در همین راستا ایجاد كلوپ ها ،انجمنها،مدیریت و برنامه ریزی در شبكه های مجازی و اجتماعی ، برگزاری برنامه های فرهنگی مستهجن (نمونه اخیر آن تلاش اسراییل برای برگزاری فستیوال یوروویژن و رژه همجنسگراهای دنیا در باكو می باشد) از اقدامات فرهنگی این رژیم در آذربایجان می باشد لذا هم اكنون كشور آذربایجان منطبق با سیاستهای راهبردی رژیم صهیونیستی حركت نموده و آنچه مطمع نظر این رژیم باشد بطور چشم بسته قبول و عمل مینماید.

 

مراجع و منابع :

1. راهبردهای اسراییل در اوراسیا با تاكید بر آسیای مركزی و قفقاز- رحمت الله فلاح- اندیشه سازان نور
2. مجموعه مقالات یازدهمین همایش بین المللی آسیای مركزی و قفقاز
3. كیهان برزگر "شناسایی عناصر تاثیر گذار در رفتار سیاست خارجی ایران و آذربایجان"
4. خبرگزاری آران
5. منوچهرمرادی- چشم انداز همكاری ایران و اتحادیه ا وپا در تامین ثبات و امنیت قفقاز جنوبی
6. http://strategicreview.org