آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

خبرگزاری آران/سرویس دریای مازندران

در حالی آمریکا بدنبال انعقاد قرارداد مسیر جدید ترانزیتی دریای خزر از طریق بندر آکتاو قزاقستان است که سعی دارد در پس این ماجرا، از میزان مبادلات تجاری ایران و قزاقستان نیز بکاهد.

به گزارش آران نیوز به نقل از فارس، در حالی آژانس تجارت و توسعه آمریکا از لزوم افزایش سرمایه گذاری و توسعه روابط با بندر اکتاو قزاقستان خبر می‌دهد که قصد دارد از طریق توسعه حضور خود ایران را تحت فشار قرار دهد.

در همین خصوص، آژنس تجارت و توسعه آمریکا در طرحی هفت ماده‌ای به بررسی اهمیت حضور آمریکا و نفش این بندر برای مسیر ترانزیت شمالی پرداخته است که در زیر با متن کامل آن آشنا می‌شوید.

افزایش توان دریایی و بندری قزاقستان آنهم در بندر اوکتاو که تنها بندر آنها در آبهای عمیق دریای خزر است، در واقع پشتیبانی از منافع استراتژیک آمریکا در ارتقا امنیت انرژی جهانی و استقرار امنیت و ثبات در افغانستان است.

بندر آکتاو در واقع مسیری جایگزین را برای افزایش صادرات نفت قزاقستان فراهم می‌کند و این اجازه را به قزاق‌ها می‌دهد تا نفت خام از طریق آذربایجان و گرجستان به غرب صادر کنند.

بندر اکتاو همچنین یک پایگاه تدارکاتی کلیدی برای شبکه توزیع شمالی است، که این امکان را ایجاد می‌کند تا از طریق این بندر، تدارکات غیرنظامی و غیر تسلیحاتی مورد نیاز نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان را به دست آنها برسانند.

ایران در سال ۲۰۰۸ تنها در حدود ۱.۹ درصد از مبادلات تجاری قزاقستان سهیم بود که بیشتر حجم این مبادلات تجاری از طریق بندر آکتاو صورت پذیرفته است با این حال، صادرات نفت خام قزاقستان به ایران از طریق بندر آکتاو از سال ۲۰۰۵ سیری نزولی را طی کرده و به نصف مقدار قبلی رسیده است.

این سند نشان می‌دهد که آژانس توسعه و تجارت آمریکا توصیه کرده است که دو پروژه مربوط به توسعه تجارت دریایی قزاقستان به تصویب نرسد زیرا بندر اوکتاو مهم ترین بندر در دریای خزر است که از این طریق قزاقستان مبادلات تجاری خود را با ایران افزایش داده که این موضوع درهر صورت به نفع ایرانی‌ها است.

اولین پروژه به قزاقستان کمک می‌کند تا دستورالعمل‌های اسناد الکترونیکی ایجاد کند که این موضوع باعث کاهش بارگیری سوخت کشتی‌ها و درنتیجه کاهش زمان ترخیص کالا از گمرک خواهد شد.

این اسناد الکترونیکی باعث افزایش بهره‌وری در بنادر قزاقستان شده و علاوه بر این باعث کاهش هزینه‌های حمل و نقل و نظارت بیشتر مقامات دریای ملی قزاقستان را در پی خواهد داشت.

این در حالی است که آمریکا از اجرایی شدن چنین تصمیماتی نه تنها حمایت نکرده بلکه مقامات تصمیم ساز قزاق را تحت فشار عدم اجرای آن قرار می‌دهند.

همچنین بندر آکتاو در واقع مسیری جایگزین را برای افزایش صادرات نفت قزاقستان فراهم می‌کند که این اجازه را به قزاق‌ها می‌دهد تا نفت خام از طریق آذربایجان و گرجستان به غرب صادر کنند و بنابراین وابستگی قزاقستان به روسیه را به عنوان یک کشور ترانزیتی کاهش می‌دهد.

کنسرسیوم تنگیزچورویل(Tengizchevroil) که صاحب ۵۰ درصد از شورون(chevron) و ۲۵ درصد اکسون موبیل(axxonmobil) است، هم اکنون آمادگی این را دارد که روزانه بیش از ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام را توسط کشتی از بندر آکتاو به باکو برساند که این نفت خام سپس از طریق خط لوله باکو – تفلیس- جیحان به بازارهای جهانی عرضه می گردد.

کنسرسیوم کاشاگان که یکی دیگر از سهامداران اصلی اکسون موبیل و کونوکوفیلیپس اعلام و تاکید کرده است که در سال ۲۰۱۴ برای انتقال نفت بیش از پیش به استفاده از بندر آکتاو نیازمند است تا دیگر نخواهد از مسیر روسیه عبور کند.

در طول اجرای این طرح، دیگر شرکت‌های بزرگ نفتی بین‌المللی حمایت خود را از توسعه سیستم حمل و نقل قزاقستان در دریای خزر که مستلزم احداث خط لوله از دریای خزر به سمت کوریک(kuryk) است، اعلام کردند اما این شرکت‌ها خود را در صورتی متعهد به تزریق نفت خام به این سیستم می‌دانند که امنیت و اطمینان در رابطه با این سیستم برای آنها تأمین شود.

ما بر این باوریم که توسعه سیستم دریایی قزاقستان و گسترش ظرفیت‌های بندرگاهی این کشور ازجمله پیشرفت بندر آکتاو هیچ منفعتی برای ایرانی‌ها به دنبال ندارد.

مقامات قزاقستانی به خوبی از سیاستهای آینده آمریکا و تحریم‌ها علیه ایران آگاه و با خبر هستند و همکاری مسئول در زمینه برای ما خواهند بود.

در واقع با توجه به سیاست‌های آمریکا حتی اگر حجم تجارت نفت خام قزاقستان افزایش یابد این کشور صادرات نفت خام خود را به ایران کاهش می‌دهد./ع

پایان پیام