آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

خبرگزاری آران /سرویس گرجستان

"جمهوری دموکرتیک گرجستان" کشوری است در قفقاز جنوبی که ۶۹٬۷۰۰کیلومتر مربع مساحت و کمتر از پنج ملیون نفر جمعیت دارد.

این کشور از شمال با فدراسیون روسیه، از شرق با آذربایجان و از جنوب با آذربایجان، ارمنستان و ترکیه هم مرز است. گرجستان از غرب با دریای سیاه مسدود شده است.

ادیان گرجستان

حدود 70 ٪ مردم گرجستان مسیحی بوده و پیرو کلیسای ارتودوکس گرجستان هستند. بعد از ارتودوکس های گرجی، مسلمانان بزرگترین اقلیت دینی این کشور محسوب می شوند که متشکل از آذری ها و دیگر اقوام ساکن در این کشور از جمله آجاریا هستند. جمعیت مسلمانان گرجستان بین 10 الی 20 % تخمین زده می‏شود ؛ بنابراین حداکثر یک میلیون نفر از مردم این کشور مسلمان اند که 50 درصد آنان شیعه و 50 درصد دیگر سنی هستند.

روس های ساکن گرجستان، ارامنه آپوستولیک و ژرمن های پروتستان از دیگر اقلیت های این کشور هستند.

مسلمانان و شیعیان گرجستان

شیعیان گرجستان ـ که اکثراً دارای اصالت آذری هستند ـ در اطراف "تفلیس" پایتخت این کشور و شهرهای بزرگ آن زندگی می کنند. در شهرهای بزرگ استان‏های "قاردابانی"، "مارنئونی" و "دومانیسی" بیش از 110 هزار مسلمان و شیعه زندگی می کنند.

بیشتر مسلمانان روستانشین هستند و به شغل های روستایی مشغول اند. مسلمانان شهرنشین در تمام سطوح زندگی ـ از متمول تا فقیر ـ قرار دارند؛ ولی مسلمانان پایتخت عضو طبقه متوسط هستند.

اکثر مسلمانان گرجی، بعد از تحصیلات دبیرستانی به سراغ مشاغل آزاد می روند؛ اما دانشگاهیان فعال نیز در بین آنان یافت می شوند.

مؤسسات فعال شیعی

با توجه به جمعیت چندصدهزار نفری شیعیان، مؤسسات متعددی جهت امور مذهبی آنان وجود دارد؛ از جمله:

1. مؤسسه حکمت اهل بیت(ع)؛ در شهر گاردابانی؛ به سرپرستی «آقای نامیک حسین اف».

2. جمعیت الزهراء(س)؛ در شهر گاردابانی؛ به سرپرستی «خانم گل شه» که مؤسسه ای محلی برای فعالیتهای زنان مسلمان است.

3. مؤسسه آل البیت(ع)؛ در شهر تفلیس؛ به سرپرستی «حجت الاسلام دهسرخی» که وابسته به مؤسسه آل البیت قم است.

4. مؤسسه ایمان؛ در شهر تفلیس؛ به سرپرستی «آقای نامیک حسین» که مؤسسه ای خیریه و فعال در آموزش های غیر حضوری اسلامی است.

5. مؤسسه اهل بیت(ع)؛ در شهر مارنئولی؛ به سرپرستی «آقای راسم محمد اف».

6. انجمن جوانان مسجد امام علی(ع)؛ در شهر مارنئولی؛ که گروهی فعال و شیعه هستند که به صورت خود گردان اداره می شوند و به فعالیت های اجتماعی نظیر سرپرستی ایتام و ایجاد کلاس های فرهنگی مشغول هستند.

7. مؤسسه الحکمة؛ وابسته به حوزه علمیه نجف اشرف.

همچنین تعدادی مدارس حوزوی و اسلامی در کنار مساجد ایجاد شده و فعالیت می کنند. "جامعة المصطفی(ص) العالمیة" نیز بتازگی شعبه ای در این کشور راه اندازی کرده است.

مساجد شیعیان

گرجستان حدود 300 مسجد دارد که بیشتر آنها متعلق به اهل سنت است.

مساجد مهم شیعیان گرجستان عبارتند از:

1. مساجد جامع در شهر "تفلیس" ؛

2. مسجد امام علی(ع) در شهر "مارنئولی" ؛

3. مسجد مراغه در شهر "گاردابانی" (که قبل از انقلاب اسلامی به وسیله ایرانیان مراغه ای تأسیس شده است)؛

4. مسجد خوئی (که قبلا فعالیتهای اجتماعی داشته اند ولی اکنون متروکه است!)؛

5. مسجد اهل بیت(ع) در منطقه "سوغانلو" از توابع شهر تفلیس؛

6. مسجد حضرت رسول(ص) در ده کیلومتری شهر "مارنئونی".

رابطه حکومت با شیعیان

شیعیان گرجستان در زمان ریاست جمهوری «ادوارد شوارد نادزه» از تحرک و آزادی دینی بیشتری برخوردار بودند.

اما در سال‏های اخیر، تلاشهایی برای محدود کردن فعالیت‏های مذهبی صورت می گیرد. یکی از طرحهای تازه ای که حکومت جدید برای کنترل مسلمانان اجرا کرده است "اداره جامعه روحانیت" است. هم اکنون حکومت تمام فعالیت های مسلمانان را تحت نظر خود گرفته است؛ مثلا مدیریت حج را به دست خود گرفته و سالانه برای تعداد خاصی از مردم یا روحانیون خاص ویزای حج صادر می‏کند. به موجب این طرح، فعالیت های مذهبی در آینده نیاز به "جواز" دارد و هر روحانی یا فعال مذهبی باید از این کانال تأیید شود تا بتواند فعالیت کند.

رابطه شیعیان با پیروان مذاهب و ادیان دیگر

اکثر اهل سنت گرجی محب اهل بیت(ع) هستند و شیعیان نه تنها با سنی های سنتی مشکلی ندارند؛ بلکه دارای روابط تجاری و خانوادگی با آنان نیز هستند.

سنی های گرجستان بیشتر تحت تأثیر کشور ترکیه هستند و وهابیت تاکنون در جامعه گرجستان توفیقی کسب نکرده است؛ ولی وهابیون بشدت در حال سرمایه گذاری های زیر بنایی هستند و انتظار می رود که در آینده نزدیک مشکل ساز شوند.

همچنین مسلمانان ـ عموماً ـ و شیعیان ـ خصوصاً ـ رابطه حسنه ای با مسیحیان هموطن خود دارند.

همچنین جای یک انتشارات فعال شیعه به زبان در زبان گرجی خالی است؛ هم اکنون نویسندگان و مترجمان شیعه و نیز امکانات چاپ در گرجستان موجود است اما پشتیبانی مالی از سوی یک انتشارات وجود ندارد.

پایان