آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

خبرگزاری آران/سرویس دریای مازندران

یک پژوهشگر روس گفت، وجود اختلاف‌نظر میان برخی از کشورهای ساحلی خزر در رابطه با عدم تعیین رژیم حقوقی این دریا نباید مانع همکاری‌ها و جلب طرف‌های ثالث به‌این حوزه شود.

یک پژوهشگر روس گفت، وجود اختلاف‌نظر میان برخی از کشورهای ساحلی خزر در رابطه با عدم تعیین رژیم حقوقی این دریا نباید مانع همکاری‌ها و جلب طرف‌های ثالث به‌این حوزه شود.

"استانسلاف پریتچین" پژوهشگر مرکز مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز انستیتوی شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه ضمن گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار منطقه‌ای فارس در آسیای مرکزی، به بررسی موضوع تعیین رژیم حقوقی دریای خزر پرداخت و گفت: متاسفانه بیش از بیست سال است که مذاکرات میان کشورهای ساحلی برای ‌تعیین رژیم حقوقی و به‌خصوص تقسیم دریا به‌نتیجه نرسیده است که این بحث مانع تعامل و همکاری‌های موثر بین کشورهای این حوزه شده است.

پریتچین با مهم دانستن بحث دست‌یابی به‌نتایج مورد قبول همه طرف‌ها، تصریح کرد: در 10 سال پیش، روسیه، قزاقستان و آذربایجان در بخش شمالی خزر محدوده مرزهای آبی خود را با هدف بهره‌برداری از ذخایر معدنی تعیین کردند، اما این امر مورد تائید ترکمنستان که با آذربایجان بر سر مرزهای آبی اختلاف نظر دارد و همچنین جمهوری اسلامی ایران که به‌ معاهدات صورت‌گرفته طی سال‌های 1921-1940 با شوروی پایبند می‌باشد، قرار نگرفت.

وی در ادامه افزود: به‌نظر می‌رسد که در دوایر سیاسی پنج‌گانه خزر هنوز این موضوع که چگونه از این بن‌بست می‌توان بیرون آمد، وجود ندارد. اما در عین حال همه کشورهای ساحلی به‌روشنی درک می‌کنند که با وجود اختلاف نظرهای موجود، نیاز به‌همکاری دارند.

این پژوهشگر روس با بیان اینکه "طی چند سال اخیر در زمینه همکاری پیشرفت‌هایی به‌نظر می‌رسد"، خاطرنشان کرد: در سومین نشست سران خزر که در 18 نوامبر سال 2010 در باکو برگزار شد، موافقت‌نامه در مورد همکاری در عرصه‌های امنیتی دریای خزر و بیانیه مبسوط مشترک به‌امضا رسید. موافقت‌نامه یادشده در راستای تحقق اعلامیه دومین نشست سران خزر بود که در 16 اکتبر سال 2007 در تهران گزارش شده بود.

وی در ادامه تصریح کرد: مهم‌ترین نتیجه مذاکرات تهران اعلام خزر به‌عنوان "دریای صلح" و " حل و فصل همه مسائل مربوط به‌این دریا از راه مسالمت‌آمیز" می‌باشد.  بر علاوه در اعلامیه مورد اشاره آمده است که نیروهای مسلح کشورهای ساحلی علیه یکدیگر به‌کار گرفته نخواهند شد و پنج‌گانه خزر تحت هیچ شرایطی قلمرو خود را برای انجام تجاوز و یا هر نوع اقدام نظامی علیه طرف‌ متعهد دیگر واگذار نخواهد کرد. این تصمیم بسیار ارزشمند است.

پریتچین پرداختن به‌بحث و بررسی مسائل مهمی نظیر تامین امنیت دریا، تعیین مناطق ملی و حفظ محیط زیست و دستیابی به‌راه حل‌های مورد قبول همه طرف‌ها و تدوین اسناد مربوطه را از دست‌آوردهای خوب نشست‌های اخیر سران دانست.

این پژوهشگر مرکز مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز انستیتوی شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه با اشاره به‌افزایش توجه طرف‌های فراخزری به این دریا و ضرورت برداشتن گام‌های جدی‌تری در جهت همکاری و تعامل بیشتر این حوزه، تاکید کرد: در حالی که موضوع تقسیم دریای خزر به‌بخش‌های متعلق به کشورهای ساحلی برای چند سال آینده نیز غیر قابل حل به‌نظر می‌رسد، بهتر است دستیابی به ‌توافق در رابطه با مسائل اقتصادی و سیاسی در اولویت قرار داده شود.

وی تصریح کرد: بدون انجام چنین کاری، به‌عنوان مثال، استفاده از ظرفیت حمل و نقل خزر و یا اقدامات موثر برای حفظ اکوسیستم  این دریا به‌صورت حداکثری امکان‌پذیر نخواهد بود اما در هر صورت به‌حد زیادی این امید وجود دارد که در نشست آینده سران که در روسیه برگزار خواهد شد، در رابطه با مهمترین مسائل ‌همکاری‌های میان کشورهای ساحلی توافق حاصل خواهد شد./ع

پایان پیام