ائتلاف استراتژیکی که اسرائیل درصدد برقرار کردن آن با جمهوری آذربایجان – همسایه شمالی ایران – است، ریشه در بیش از دو دهه پیش، یعنی اوایل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 دارد
/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران/سرویس آذربایجان
به گزارش پایگاه خبری شبکه العالم، روزنامه الاخبار چاپ بیروت در گزارشی در مورد روابط باکو – تلآویو و تاثیرات ایران بر این روابط نوشت: این قرارداد یکی از بزرگترین قراردادهای نظامی اسرائیل محسوب میشود و "دانی یاتوم" رئیس سابق موساد نیز عقد این قرارداد را تأیید و اعلام کرد که فروش سلاح به کشورهای متحدِ اسرائیل به ما در مقابله با ایران کمک میکند.
این اظهارات دانی یاتوم نشان میدهد که دو مساله مهم یعنی قراردادهای نظامی و ایران جزء اولویتهای روابطِ در حال گسترش اسرائیل و جمهوری آذربایجان است ولی یاتوم به مساله سوم یعنی نفت اشاره نکرده است، اسرائیل معمولاً منابع نفت وارداتی خود را فاش نمیکند و معتقد است که نام بردن منابع نفت وارداتی خود امنیتاش را به خطر میاندازد.
ائتلاف استراتژیکی که اسرائیل درصدد برقرار کردن آن با جمهوری آذربایجان – همسایه شمالی ایران – است، ریشه در بیش از دو دهه پیش، یعنی اوایل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 دارد. در آن زمان بیش از یک هزار یهودی از جمهوری آذربایجان به اسرائیل مهاجرت کردند و اسرائیل برای آغاز کردن روابط استراتژیک با همسایه شمالیِ سرسخت ترین دشمن خود یعنی ایران، به سرعت دست به کار شد.
نظام حاکم جمهوری آذربایجان نیز معتقد است که برقراری روابط با اسرائیل اثرات مثبتی برای خودش در 2 مورد دارد؛ مورد اول استفاده از تکنولوژی اسرائیل در همه زمینهها، به ویژه کشاورزی و تسلیحات است و مورد دوم استفاده از لابی یهودی آمریکا برای مقابله با لابی ارمنیِ بسیار مؤثر در دولت واشنگتن با هدف بازپس گرفتن منطقه "ناگورنو قره باغ" است. ناگورنو قره باغ منطقه کوهستانی محصور در غرب جمهوری آذربایجان است که 16 درصد مساحت این کشور را تشکیل میدهد و سال 1992 اعلام استقلال کرد و با وجود 2 سال جنگ سنگین همچنان تحت کنترل ارمنستان باقی مانده است. ایران در این جنگ به نفع هیچکدام از همسایگان خود وارد عمل نشد، بلکه تلاش بسیاری به خرج داد تا روابط باکو – ایروان بهبود یابد، هر چند به دلیل رفتار اشتباه سران باکو، روابط تهران با ایروان بهبود بیشتری یافت و عمیقتر شد.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص به تازگی به نقل از فؤاد آخوندوف مشاور الهام علیاف رئیس جمهوری آذربایجان نوشت: دولت جمهوری آذربایجان، ایران را مشکل ساز میداند نه اسرائیل را! فؤاد گفت: ایران مخالف همکاری خوب جمهوری آذربایجان با اسرائیل است.
هاآرتص از آمادگی جمهوری آذربایجان برای قطع روابط خود با ایران برای تحکیم روابطش با اسرائیل خبر داد و به نقل از "آسیم مولازاده" عضو کمیسیون امور بینالملل پارلمان آذربایجان نوشت: ما دوستان یهودی زیادی داریم که این دوستان در آمریکا به ما کمک میکنند.
مولازاده افزود: آذربایجان مسلمان از اسرائیل حمایت میکند و ارمنستان مسیحی از ایران حمایت میکند.
هاآرتص نوشت: ایران تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 تأمین کننده اصلی نفت اسرائیل بود و اسرائیل پس از سرنگونی شاه ایران اصلیترین منبع نفت وارداتی خود در منطقه را از دست داد و سرانجام مجبور شد که از کشورهای دوردستی مانند مکزیک نفت وارد کند و مکزیک به مدت سه دهه منبع اصلی تأمین نفت اسرائیل بود ولی انتقال نفت از مکزیک به اسرائیل از طریق دریای آتلانتیک و دریای سرخ باعث افزایش بهای نفت شد تا اینکه گسترش روابط اسرائیل با جمهوری آذربایجان باعث شد که آذربایجان به بزرگترین تأمین کننده نفت اسرائیل تبدیل شود، در حال حاضر آذربایجان که دارای ذخایر نفتی قابل توجهی در دریای خزر است، بیش از 40 درصد نفت اسرائیل را تأمین میکند.
این روزنامه اسرائیلی در ادامه گزارش خود در مورد روابط تلآویو – باکو نوشت: نفت جمهوری آذربایجان از طریق لولهBTC (باكو – تفلیس – جیهان) به گرجستان، سپس سواحل ترکیه و از آنجا به اسرائیل منتقل میشود و ترکیه از طریق انتقال نفت آذربایجان به اسرائیل درآمد هنگفتی را به دست می آورد.
مراد حیدراف مسئول عالیرتبه شرکت ملی نفت جمهوری آذربایجان نیز اعلام کرد که مذاکرات احداث خط لوله نفتی زیرآبی میان بندر جیهان ترکیه و بندر اشدود اسرائیل از سرگرفته شده است. این مذاکرات به علت قضیه کشتی ماوی مرمره پیش از این متوقف شده بود.
گفتنی است که با وجود درآمد دهها میلیارد دلاری باکو از نفت، مردم این منطقه همچنان در فقر به سر میبرند و بیشتر این درآمدها صرف ولخرجیهای سران این جمهوری میشود. از سوی دیگر مردم مسلمان و بیشتر شیعه این منطقه، به شدت نسبت به روابط با اسرائیل معترض هستند اما با سرکوب گسترده توسط نیروهای امنیتی مواجه میشوند./خ
پایان پیام.