آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

خبرگزاری آران/سرویس آذربایجان

روزنامه ینی مساوات پر تیراژترین روزنامه جمهوری آذربایجان، در یک گفتگوی تفصیلی با محسن پاک آیین سفیر ایران، مواضع کشورمان در مورد جنگ احتمالی علیه سوریه را منتشر کرد.سفیر کشورمان در این گفتگو اظهار داشت که تهران به تلاش های خود برای جلوگیری از وقوع دخالت نظامی در سوریه ادامه می دهد.

پاک آیین گفت: " اکنون وضعیت خطرناکی در رابطه با مساله دخالت نظامی آمریکا علیه سوریه در منطقه خاورمیانه ایجاد شده است. برای توجیه چنین دخالتی بهانه می آورند که گویا دولت سوریه علیه مخالفان خود متوسل به استفاده از سلاح شیمیایی شده است. دولت سوریه این ادعا را تکذیب می کند. کارشناسان سازمان ملل متحد نیز که از منطقه بازدید کرده اند گزارشات مبنی بر استفاده دولت سوریه از سلاح شیمیایی را تایید نکرده اند. در حال حاضر دلایل و مدارکی وجود دارد که نشان می دهد سلاح شیمیایی توسط تروریست های افراط گرا به سوریه منتقل و مورد استفاده قرار گرفته است. وزارت خارجه ایران در دسامبر سال 2012 میلادی طی یادداشتی به سفارت سوییس که حامی منافع آمریکا در ایران است، اطلاع داده بود که مخالفان دولت سوریه به طور غیر قانونی مواد شیمیایی وارد سوریه کرده اند. امروز هیچ دلیل جدی که ثابت کند دولت سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کرده است، وجود ندارد و این صرفا ادعای آمریکاست. در تاریخ نیز شاهد بوده ایم که آمریکایی ها برای انجام برخی اقدامات، ادعاهای کذب مطرح می کنند. 10 سال پیش که جنگ عراق آغاز شد، دولت آمریکا اعلام کرد که صدام حسین تسلیحات هسته ای و شیمیایی در اختیار دارد و به این ترتیب عراق ویران شد و هزاران نفر به قتل رسیدند، ولی معلوم شد که این ادعا دروغ بوده است. یا این که آمریکایی ها ادعا داشتند که طالبان و "القاعده" در حادثه 11 سپتامبر نقش داشته اند. به این بهانه نیز افغانستان را مورد حمله قرار داده و این کشور را ویران کردند. ولی سپس خانم مادلین آلبرایت وزیر خارجه وقت آمریکا اعتراف کرد طالبان دست پرورده خود آن هاست. واقعه 11 سپتامبر حادثه ای از پیش طراحی شده بود که به عنوان بهانه ای برای حمله آمریکا به افغانستان مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضرهنوز هم مورد استفاده دولت سوریه از سلاح شیمیایی به تایید نرسیده، اما حتی در صورتی هم که به اثبات برسد، باز هم نمی تواند تهاجم خودسرانه یک کشور علیه کشوری دیگر را توجیه بکند. برای چنین اقدامی مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد لازم است.ولی این مساله تا امروز در دستور کار شورای امنیت قرار نگرفته است. چین و روسیه به عنوان اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد این خواسته آمریکا را نمی پذیرند. آمریکا در حال حاضر بنا به مصالح خود شورای امنیت سازمان ملل متحد را نادیده می گیرد.تردیدی نداریم که تغییر اوضاع در دو سال اخیر در سوریه و مطرح شدن مساله تهاجم نظامی علیه این کشور برای نجات اسراییل از وضعیت موجود است. سوریه اکنون خط مقدم مبارزه با اسراییل است. آمریکا نیز خواستار خارج کردن سوریه از صف مقاومت و جلوگیری از اضمحلال تدریجی اسراییل است.

شروع عملیات نظامی چه عواقبی می تواند داشته باشد؟

 به نظر ما عواقب تهاجم احتمالی آمریکا علیه سوریه بسیار تلخ خواهد بود. امروز بیشتر مردم دنیا از جمله مسلمانان با تهاجم آمریکا به سوریه مخالفت می کنند. آمریکا هنوز هم موفق نشده افکار عمومی و جامعه جهانی را نسبت به این جنگ متقاعد بکند. در صورت وقوع تهاجم به سوریه، این جنگ محدود نخواهد ماند. آمریکا برای کوچک نشان دادن اعمال خود چارچوب این عملیات را محدود می خواند ، ولی این بی پایه است. علیه افغانستان و عراق نیز عملیات محدود در نظر گرفته شده بود، ولی طولانی شد و نتیجه فلاکت بار بود. تاریخ شروع این عملیات می تواند مشخص باشد، ولی کسی تاریخ پایان آن را نمی داند. در صورت وقوع جنگ، کشورهای منطقه به طور مستقیم و سراسر جهان به طور غیر مستقیم از این جنگ زیان خواهند دید.انسان های بی گناه بی شماری کشته خواهند شد و بازنده این جنگ همان گونه که در افغانستان و عراق نیز بوده، آمریکا خواهد بود. به عقیده ما در صورت آغاز جنگ، اسراییل به شدت ضربه خواهد دید، نفت گران تر خواهد شد و همه دنیا متضرر خواهند گردید. وقوع جنگ بروز عارضه در خطوط انتقال انرژی منطقه و مسایل اقتصادی در کشورهای منطقه را اجتناب ناپذیر خواهد کرد و ممکن است اروپا زمستان بسیار سردی را در رابطه با این بحران تجربه کند. معتقدیم که کشورهای جهان باید تلاش کنند تا این مناقشه به طور صلح آمیز حل و فصل بشود. ما هنوز امیدمان را از دست نداده ایم. وزارت خارجه ایران اکنون در همین جهت به تلاش های خود ادامه می دهد. برخی از کشورهای صلح طلب نیز به این تلاش ها پیوسته اند.نمی توانیم منتظر بمانیم که جنگ شروع شود و سپس وارد عمل برای استقرار صلح شویم. به اعتقاد ما آمریکا و غرب در مسیر نادرستی قرار گرفته اند و تلاش ما برای متوقف کردن این جریان است.

دولت ایران متحد نزدیک سوریه است. گفتید که در حال حاضر برای جلوگیری از وقوع جنگ تلاش های دیپلماتیک انجام می گیرد. ولی چنانچه این تلاش ها بدون نتیجه بماند و جنگ علیه سوریه اتفاق بیافتد، در این صورت آیا ایران از هم پیمان خود حمایت نظامی خواهد کرد؟

 اصولا ما به طور رسمی از سوریه حمایت کرده ایم و از این پس نیز حمایت خواهیم کرد. البته معتقدیم که سوریه از نظر نظامی توانایی دفاع از خود را دارد. در صورت وقوع جنگ، سوریه می تواند ضرباتی به دشمنان خود وارد بکند و موفقیت ها و پیروزی های دولت سوریه در جنگ با مخالفان و تروریست ها نیز این توانایی را ثابت می کند. حمایت ما از سوریه؛ سیاسی، دیپلماتیک و معنوی است.

در صورت گسترده تر شدن محدوده جنگ، آیا امکان دخالت نظامی از سوی ایران نیز وجود دارد؟

 در حال حاضر همه تلاش های ایران به صلح معطوف شده است و فعلا به جنگ فکر نمی کنیم.

بشار اسد و حتی یکی از فرماندهان ارتش ایران اخیرا اعلام کرده است که در صورت وقوع جنگ ضربات سنگینی بر منافع غرب و آمریکا در منطقه وارد خواهد شد. آذربایجان نیز یکی از کشورهای این منطقه است که همکاری نزدیکی با غرب دارد. در صورت آغاز جنگ، آیا امکان بروز چنین خطری برای آذربایجان نیز وجود دارد؟

 به اعتقاد من بشار اسد در این اظهارات، آذربایجان را مد نظر قرار نداده است. زیرا کشورهایی در منطقه وجود دارند که کاملا هم پیمان آمریکا هستند و در طرح های در نظر گرفته شده علیه سوریه نقش دارند. به نظر من منظور بشار اسد نیز همین کشورها بوده اند. ولی تردیدی وجود ندارد که در صورت آغاز جنگ ممکن است خشک و تر با هم بسوزد و کشورهای نزدیک یا دور نیز از این جنگ متضرر شوند.

بین ایران و ترکیه دو کشور قدرتمند منطقه مناسبات دوستانه و استراتژیک وجود دارد. ولی متعاقب شروع حوادث سوریه این مناسبات دچار نوعی سردی شده است. اکنون دولت ترکیه از دخالت نظامی علیه سوریه حمایت می کند. آیا مذاکره در این زمینه بین دولت های ترکیه و ایران ادامه دارد؟

مناسبات موجود بین ایران و ترکیه جنبه استراتزیک دارد.از بدو بروز وقایع سوریه به طور مداوم با دولت ترکیه مذاکره کرده ایم. به اعتقاد ما سوریه و ترکیه دو کشور همسایه اند و باید مناسبات دوستانه با یکدیگر داشته باشند و در صورت وجود سوء تفاهم بین دو کشور همسایه، این مساله باید بین دو کشور حل و فصل بشود. امروز وقایعی که در سوریه اتفاق می افتد، در خدمت منافع اسراییل است. همه این مسایل را در دیدار با دوستان ترکیه ای خود در میان می گذاریم. امیدواریم که عداوت بین ترکیه و سوریه به مودت بین این دو کشور مبدل شود.

روز گذشته رسانه های بین المللی گزارشاتی در رابطه با طرح مرحله ای پارلمان ایران برای حل و فصل مساله سوریه منتشر کرده اند. به طور کلی آیا ایران برای حل و فصل مناقشه موجود در سوریه طرح هایی تهیه کرده است؟ به نظر شما حل مناقشه چگونه امکان پذیر است؟

 موضع اصلی ایران در قبال مساله سوریه عبارت از این است که حل این مساله با توسل به گزینه نظامی میسر نیست. چنان چه خواهان اجرای اصلاحات در زمینه حقوق بشر، دموکراسی و سیاسی در سوریه هستیم، جنگ راه حل مساله نیست. برخی از گروه ها در سوریه مخالف دولت کنونی هستند و این امری طبیعی است. ایرادات و خواسته های اصلاح طلبانه مخالفان دولت سوریه باید از طریق مذاکرات حل و فصل بشود.در گذشته پیشنهاداتی برای حل مساله سوریه تهیه کرده بودیم که بشار اسد نیز از آن حمایت می کرد. این پیشنهاد عبارت بودند از:

ـ توقف جنگ بین دولت و مخالفان و اعلام آتش بس.

ـ توقف ارسال اسلحه از سوی کشورهای خارجی به مخالفان و متعاقبا تشکیل مجلس موسسان با شرکت نمایندگان دولت و مخالفان. تدوین قانون اساسی جدید سوریه با ملاک قرار گرفتن آرا و نظرات کلیه اعضای این مجلس و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بر اساس قانون اساسی جدید و پذیرش رییس جمهور منتخب از سوی همه طرف ها.

برای انجام چنین کاری نیازی به شروع جنگ وجود ندارد. مگر جمهوریخواهان و دموکرات های آمریکا اختلافات خود را با جنگ حل و فصل می کنند؟ مشکل اصلی در مساله سوریه دخالت کشورهای دیگر است. تعدادی از کشورها هستند که خودشان را جامعه بین المللی می خوانند و از دسته های تروریست که در سوریه می جنگند حمایت می کنند، به این دلیل که اسراییل نفوذ و قدرت خود را در منطقه از دست داده است. باید به مسایلی که پشت مناقشه سوریه قرار دارد، توجه داشته باشیم. چنان چه آمریکا به راستی مخالف سلاح شیمیایی است، چرا در زمان جنگ ایران و عراق به مساله استفاده صدام حسین از سلاح شیمیایی و یا به استفاده اسراییل از بمب هسته ای محدود و سلاح شیمیایی علیه غزه هیچ اعتراضی نکرده است.

در پی انتخاب شدن حسن روحانی به عنوان رییس جمهور جدید ایران، شاهد اقداماتی بوده ایم. آیا دولت ایران از ادامه مسیری که دولت سابق در پیش گرفته بود، خودداری می کند؟

 ما معتقدیم می توان از طریق گفتگو با دنیا و بر اساس قوانین بین المللی به تفاهم رسید. به این دلیل نیز به شرط احترام متقابل آماده مذاکره با همه کشورها هستیم. ما ادبیات تهدید را نمی پذیریم. مساله اصلی ما با غرب در رابطه با انرژی هسته ای است. ما در صدد دستیابی به سلاح هسته ای نیستیم و از نظر شرعی نیز رهبر ما استفاده از سلاح هسته ای را حرام اعلام کرده اند. لذا، فشارهای غرب علیه ما هیچ پایه و مبنایی ندارد. همه تضمین ها را در این رابطه داده ایم و خواهیم داد. از این رو، هیچ مشکلی در زمینه انجام مذاکرات عادلانه نداریم. غرب با اعمال فشار علیه ما در صدد حفظ انحصار خود در زمینه انرژی هسته ای و نظارت بر این انرژی در آینده است تا فردا در صورت خاتمه ذخایر نفت و گاز، کشورهای جهان محتاج آنها باشند و این نیز برای ما غیر قابل قبول است.

اخیرا شاهد برخی اقدامات دولت ایران بوده ایم. از انتصاب یک زن به عنوان سخنگوی وزارت امور خارجه ایران و در عین حال پیام تبریک وزیر خارجه ایران به مناسبت عید " روشاشان " یهودیان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. آیا این به منزله تغییر سیاست مرسوم است؟

 ما خصومتی با دنیا نداریم،حتی ما با یهودیان دشمنی نداریم. یکی از اقوام ساکن ایران یهودیان هستند و کنیسه های آنها در ایران فعال است. آنها در پارلمان ایران نماینده دارند و هموطنان ما هستند. در دوران دفاع مقدس(جنگ ایران و عراق) نیز آنها در سنگر ایران جنگیده اند. ما با صهیونیسم و امیال نژادپرستی موجود در اسراییل مبارزه می کنیم. صهیونیسم شاخه رادیکال و گمراه یهودیت است. همان گونه که القاعده نیز شاخه افراطی و گمراه اسلام است. یا "نئو اونجلیست ها " نیز شاخه افراطی در دین مسیحیت محسوب می شوند. مخالفت ما با ادیان و ملت ها نیست، بلکه ما با افراطی گری و رادیکالیسم مخالفیم.

در رابطه با مساله زنان نیز باید بگویم که در ایران زنان همیشه جایگاه خود را داشته اند. 50 درصد دانشجویان در دانشگاه های ایران را دانشجویان دختر تشکیل می دهند. اکنون نیز همان گونه که اشاره کردید، یک خانم به عنوان سخنگوی وزارت امور خارجه ایران منصوب شده است. این نشان دهنده جایگاه رفیع زن در ایران است. زنان ما می خواهند با حفظ حجاب و عقاید اسلامی خود در صحنه اجتماعی و سیاسی حضور داشته باشند. ولی غربی ها به خاطر تمایل شان به گسترش تک فرهنگی در جهان با این دیدگاه مخالفند./خ

پایان پیام.