کشور ترکیه با جمعیتی حدود 73 میلیون نفر از جمله بازارهای نوپا، ولی بهسرعت درحال گسترش ICT در سطح منطقه و حتی جهان بهحساب میآید.
سرویس ترکیه/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران/سرویس ترکیه:ارزش بازار ICT ترکیه در سال 2005 به 7/17 میلیارد دلار رسید. در این میان ارزش بازار مخابرات این کشور در سال گذشته میلادی 8/13 میلیارد دلار بود که رقمی چشمگیر بهحساب میآید. انتظار میرود ارزش بازار مخابرات ترکیه تا پایان سال جاری به بیش از 20 میلیارد دلار برسد.
به گزارش خبرگزاری آران به نقل از واحد مرکزی خبر،کشور ترکیه با جمعیتی حدود 73 میلیون نفر از جمله بازارهای نوپا، ولی بهسرعت درحال گسترش ICT در سطح منطقه و حتی جهان بهحساب میآید. رشد بازار ICT ترکیه از نیمه دوم دهه 90 میلادی آغاز شد و علیرغم برخی فراز و نشیبها بهخصوص در اوایل قرن بیست و یکم بهطور مرتب ادامه یافته است. ارزش بازار ICT ترکیه در سال 2005 به 7/17 میلیارد دلار رسید. در این میان ارزش بازار مخابرات این کشور در سال گذشته میلادی 8/13 میلیارد دلار بود که رقمی چشمگیر بهحساب میآید. انتظار میرود ارزش بازار مخابرات ترکیه تا پایان سال جاری به بیش از 20 میلیارد دلار برسد.
برخلاف این رشد مناسب، مسؤولان حوزه ICT در ترکیه معتقدند بازار ICT این کشور هنوز کوچک است. در سال گذشته نیمی از بازار IT ترکیه مربوط به سختافزار، 33 درصد مربوط به خدمات و باقیمانده آن در حوزه نرمافزار بوده است. نکته قابل ذکر دیگر نرخ پایین مالکیت رایانه شخصی در ترکیه است. در شرایطی که 50 درصد از جمعیت ترکیه زیر 25 سال سن دارند، تنها حدود 10 درصد ساکنان این کشور رایانه دارند. دولت ترکیه که افزایش ضریب مالکیت رایانههای شخصی را از جمله عوامل کلیدی برای گسترش ICT در این کشور میداند، پس از پایان بحران اقتصادی سال 2001 این کشور برنامههای مختلفی را به اجرا گذارده که در نتیجه آن فروش رایانههای رومیزی از 344 هزار دستگاه در سال 2002 به یک میلیون و 30 هزار دستگاه در سال 2005 و فروش رایانههای لپتاپ از 68 هزار واحد در سال 2002 به 570 هزار واحد در سال 2005 رسیده است.
البته در صورتی که ارقام مربوط به فروش رایانههای بینام و نشان را هم بهحساب آوریم، میزان کل رایانههای رومیزی و لپتاپ بهفروش رفته در این کشور از مرز 2/2 میلیون دستگاه فراتر میرود. درحال حاضر هیچیک از قطعات اصلی رایانهها در کشور ترکیه تولید نمیشود و کارخانجات محلی تنها در زمینه مونتاژ رایانه فعال هستند. در این شرایط افزایش صادرات نرمافزار مهمترین دغدغه ترکها بهحساب میآید. با این وجود سهم نرمافزار در بازار IT ترکیه تنها 14 درصد است. نکته دیگر آنکه در سال 2000 ترکیه 96 درصد نیازهای خود در حوزه ICT را از راه واردات تامین میکرد که این رقم در سال 2005 به 85 درصد کاهش یافته است.
بزرگترین بازیگران خارجی عرصه مخابرات در ترکیه را اریکسون، زیمنس، آلکاتل و نورتل تشکیل میدهند. در همین حال مایکروسافت، IBM، Logo، اوراکل، SUN و Likom بزرگترین صادرکنندگان نرمافزار و Beko، Escort، Vestel، Pell، HP، AVea و Epson بزرگترین تامینکنندگان سختافزار در ترکیه هستند. همچنین Turkcell، Telsim و TT&TIM (حاصل ادغام Aycell و Aria) سه اپراتور عمده تلفنهمراه در ترکیه هستند.
چشمانداز آتی
بازار ICT ترکیه بازاری جوان و نوپاست و تا رسیدن به بلوغ خود راه طولانی در پیش دارد. ضریب نفوذ 26 درصدی تلفن ثابت، 55 درصدی تلفنهمراه و 14 درصدی اینترنت این مسئله را ثابت میکند. همانطور که آمار قبلی نشان میدهد، بازار مخابرات ترکیه پیشروترین بخش از بازار ICT این کشور است. اجرای سیاست آزادسازی در بخش مخابرات از سال 2000، پایان بخشیدن به انحصار غولی همچون Turk Telekom در سال 2004، تعقیب سیاستهای لیبرالیستی اتحادیه اروپا در حوزه اقتصاد و حمایت جدی از بخش خصوصی از جمله مهمترین عوامل رشد بازار مخابرات ترکیه بهحساب میآید.
در چنین شرایطی ورود دو بازیگر جدید یعنی Oger Telecom و Uodafone به حوزه مخابرات ترکیه در سال 2005 این بازار را گرمی بخشید. در این میان Turkcell و Avea هم از سرمایهگذاریهای 350 و 300 میلیون دلاری در بخش مخابرات در سال 2006 خبر دادند که نویدبخش کاهش قیمت خدمات تلفن ثابت و همراه در این کشور و بهبود کیفیت خدمات و زیرساختهای شبکهای است. اما کارشناسان از رشد 25 درصدی بازار IT ترکیه در سال جاری خبر میدهند. آنان معتقدند، این رشد در سال 2009 به 13 درصد و در سال 2015 به 4 درصد کاهش مییابد که حاصل بلوغ نسبی این بازار است.
دولت ترکیه از سال 2003 اجرای طرح بلندپروازانهای را در حوزه IT آغاز کرده است که از جمله آنها میتوان به E-Transformation و پروژههای متعدد دولت الکترونیکی اشاره کرد. در سال 2003 تنها حدود سه درصد از مردم ترکیه از خدمات دولت الکترونیکی استفاده میکردند، اما دولت این کشور که رویای پیوستن به اتحادیه اروپا را در سر دارد، چارهای جز ارتقای استانداردهای ICT در این کشور ندارد و بههمین علت مجبور است میزان استفاده از خدمات دولت الکترونیکی در ترکیه را به رقمی بین 10 تا 20 درصد برساند که حداقل استاندارد قابل قبول از نظر کشورهای اروپای غربی است. ثبت خرید و فروش زمین، ارایه خدمات بهداشتی و درمانی و بهخصوص سفارش دارو، پرداخت انواع مالیات و اجرای فرآیند اتوماسیون در این زمینه از مهمترین اقدامات دولت ترکیه در این بخش است. همچنین قانون امضای الکترونیکی از ژوئیه سال 2004 در ترکیه به امضا درآمد و قانون جامع ارتباطات الکترونیکی این کشور نیز زمینه را برای ارتقای تجارت الکترونیکی در این کشور فراهم آورد.
در پایان بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که دولت ترکیه خود را تنها موید و حامی شرکتهای ICT این کشور و بهخصوص صاحبان مشاغل کوچک و متوسط میداند و از هرگونه دخالت مستقیم در این بازار خودداری میکند. درحال حاضر حدود سه میلیون شرکت کوچک و متوسط تجاری در ترکیه وجود دارد که 90 درصد آنها فاقد زیرساختهای IT هستند، اما دولت ترکیه بهدنبال تغییر این وضعیت در پنج سال آینده است.
پایان پیام.