سخنرانان همايش بررسي ميراث شاه اسماعيل صفوي در باکو، با طرح ادعاي ارضي در مورد مناطق آذري نشين ايران، خواهان تشکيل آذربايجان واحد و بزرگ شدند.
به گزارش آران نیوز به نقل از «پايگاه اينترنتي استراتگ.آذ»، اين همايش به ابتکار «گروه تحقيق ميراث شاه اسماعيل خطايي» و تحت عنوان «نقش عباسقلي آقا باکيخانوف در تبليغ ميراث شاه اسماعيل خطايي» در محل «انيستيتوي فلسفه و حقوق» آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان برگزار شد.
دلاور عظيملي، از اعضاي هيات علمي انيستيتوي تاريخ آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان گفت: ايده قزلباش شاه اسماعيل خطايي در ملي گرايي ترکي تبلور يافت. در دوره شاه اسماعيل، ملت حول محور يک ايدئولوژي واحد متحد شد. اين، يک رسالت بزرگ تاريخي بود که به عهده شاه خطايي گذاشته شده بود.
اين عضو هيات علمي انيستيتوي تاريخ جمهوري آذربايجان افزود: يک جهت ديگر اين مساله نيز، ارتقاي زبان ترکي آذربايجاني به سطح زبان دولتي بود. شاه اسماعيل خطايي، نماد آذربايجان واحد و ترک گرايي [پان ترکیسم] است.
خيربيگ قاسم اف، عضو هيات علمي شعبه تاريخ قرون وسطي انيستيتوي تاريخ جمهوري آذربايجان نيز گفت: عباسقلي آقا باکيخانوف در آثار خود، دوره صفويه را با مهارت کامل تبيين کرده است. محبت باکيخانوف به صفوي ها از دلبستگي ملي وي به وطن و فرهنگ ناشي مي شد.
فائق علي اکبروف، عضو هيات علمي انيستيتوي فلسفه و حقوق آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان نيز پيشنهاد کرد روز تولد شاه اسماعيل خطايي به عنوان روز «وحدت آذربايجان» نامگذاري شود.
علي اکبروف افزود: شاه اسماعيل خطايي امروز نيز در مسير تحقق وحدت آذربايجان نقشي بزرگ ايفا مي کند. دشمنانمان که اين واقعيت را احساس مي کنند، هم در آذربايجان جنوبي (نام جعلي رايج در جمهوري آذربايجان براي معرفي مناطق آذري نشين ايران) و هم در آذربايجان شمالي، عليه خطايي تبليغات به راه مي اندازند.
اين عضو هيات علمي انيستيتوي فلسفه و حقوق آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان افزود: باکيخانوف يکي از نخستين کساني بود که شکوه و عظمت صفوي ها در تاريخ ترکي آذربايجان را مشاهده کرد و به علت توجه ويژه باکيخانوف به صفويه در کتاب گلستان ارم، اثر عباسقلي آقا باکيخانوف که هويت مردم سرزمين کنوني جمهوري آذربايجان در آن تحريف شده و در تقابل با هويت ايراني معرفي شده است، انتشار اين کتاب با ممانعت روسيه تزاري مواجه شده بود. اما، تاريخ ملي تاليف شده توسط باکيخانوف در زندگي نسل جديد نقش مهمي دارد.
علي اکبروف همچنين خواستار شد که کتاب «گلستان ارم» اثر عباسقلي آقا باکيخانوف توسط دولت جمهوري آذربايجان بازنشر شود.
اين عضو هيات علمي انيستيتوي فلسفه و حقوق آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان افزوده است: امروز مساله اتحاد آذربايجان، از نظر برخي افراد خيال پردازي و موضوعي غيرجدي است. اما، روزي که آذربايجان متحد و دو آذربايجان يکي خواهد شد، همگان اين واقعيت را به چشم خود خواهند ديد.
علي اکبروف افزود: در اصل، آذربايجان بزرگ مي تواند ما را از افکار حقير نجات دهد. به همين علت نيز براي بزرگ فکر کردن ما، (ايجاد) آذربايجان واحد و بزرگ لازم است. در اين همايش، ناظم حسين اف، رييس گروه «تحقيق ميراث خطايي» در انيستيتوي فلسفه و حقوق آکادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان نيز گفت: باکيخانوف مورخ بزرگي است که ميراث صفويه را به ما رسانده است.
روسيه تزاري توجه باکيخانوف به صفويه در اثر گلستان ارم مغاير منافع خود مي ديد. ما بايد ماهيت ايدئولوژي قزلباشي صفويه را به خوبي توضيح دهيم و آن را تبيين کنيم.