میزگزد بررسی ابعاد حقوقی حادثه نارداران روز سه شنبه 15 دی ماه در تالار شهریار دانشگاه تبریز برگزار شد.
به گزارش آران نیوز ، در این میزگرد که به همت دفتر نهاد مقام معظم رهبری و مرکز هماندیشی اساتید و نخبگان دانشگاه تبریز برگزار شد، دکتر حاجی نوری از اساتید حقوق و دکتر صمد زاده از کارشناسان مسائل حوزه قفقاز و دکتر متفکر آزاد از اساتید و پژوهشگران مسائل جمهوری آذربایجان به تحلیل ابعاد حقوقی و سیاسی حادثه نارداران پرداختند.
دکتر حاجینوری از اساتید حقوق بینالملل، برخوردهای اخیر انجام شده با فعالان دینی در جمهوری آذربایجان را مغایر با بندهای مهم منشور حقوقبشر، کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان و اصول مهم قانون اساسی این جمهوری بر شمرد و گفت: طبق ماده چهل و هفتم قانون اساسی جمهوری آذربایجان، هر شهروند این کشور دارای حق آزادی بیان و عقیده است.
وی افزود: بر آزادی ادیان در قانون اساسی جمهوری آذربایجان تاکید شده است و در عمل نیز دولت جمهوری آذربایجان به غیر از فعالان دینی شیعه، این اختیار و حق را به مبلغین دینی یهودی، مسیحی و حتی به فعالان دینی تندرو سلفی نیز داده است، اما با اظهار تاسف این حق اساسی نیز از فعالان دینی گرفته میشود.
دکتر حاجینوری در ادامه افزود: طبق ماده 48 قانون اساسی جمهوری آذربایجان، هر شخصی آزادانه میتواند نظرات مذهبی خود را آزادانه ابراز کند؛ حقی که توسط دولت آذربایجان از مردم این کشور گرفته شده است.
دکتر روحاله متفکر آزاد از اساتید دانشگاه تبریز نیز در این نشست گفت : رویکرد اخیر جمهوری آذربایجان با فعالان دینی شیعه و علاقهمندان به جمهوری اسلامی ایران در این کشور را میتوان ناشی از فعالیتهای گسترده کشورهای سلطه گر برای مقابله با نفوذ گفتمانی جمهوری اسلامی و اسلام ناب در بین مردم کشورها و ملل مختلف و فشار بر روی کشورهای همسایه تفسیر کرد.
دکتر صمد زاده کارشناس مسائل قفقاز هم در سخنان ضمن تقبیح شیوه برخورد دولت آذربایجان با اهالی متدین قصبه نارداران و حمله به حسینیه و محل عزاداری دینداران به تبیین سیاست های دینی دولت آذربایجان در حوزه داخلی و خارجی پرداخت. وی از روستای نارداران به عنوان پایگاه تشیع، الگو و الهام بخش یاد نموده و نقش آن را فراتر از یک روستا ارزیابی کرد. این کارشناس در ادامه سخنرانی خود مجموعه اقدامات دولت آذربایجان را در دو حوزه نرم و سخت و سرکوب گرایانه مورد بررسی قرار داد. ایشان همچنین به تشریح اقدامات دولت آذربایجان در حوزه نرم (تصویب قوانین ضددینی و محدودکننده فعالیت های دینی و نهادسازی نهادهای دولتی و شبه دولتی) و اقدامات سخت (دستگیری، شکنجه) پرداخت و از ناکاآمدی و شکست این قبیل اقدامات خبر داد. به گفته دکتر صمدزاده یورش نیروهای ویژه پلیس آذربایجان به قصبه نارداران در آستانه اربعین حسینی یک سناریوی از پیش طراحی شده و با هدف یکسره کردن و نابودی اسلام گرایان بوده است. ایشان در پایان صحبت های خود حمله به جمع عزاداران حسینی را بدون مقدمه سازی و انجام مذاکره با دینداران یک اقدام غیرقبول و غیرحرفه ای دانست.
گفتنی است در پایان جلسه بیانیه ای از سوی اساتید شرکت کننده در این میزگرد و هم اندیشی به شرح زیر صادر گردید:
بیانیه نشست بررسی ابعاد حقوقی و سیاسی حادثه نارداران در دانشگاه تبریز
انا لله و انا الیه راجعون
متاسفانه باخبر شدیم در آستانه اربعین سالار شهیدان، نیروهای ویژه پلیس و وزارت کشور جمهوری آذربایجان در یک عملیات از پیش طراحی شده و با صحنه سازی قبلی جمعی از دینداران را در حسینیه شهر مذهبی نارداران در حالی که به اقامه نماز و عزاداری مشغول بوده اند، مورد حمله شدید و ناجوانمردانه قرار داده و پس از به شهادت رساندن تعداد 5 نفر از آن ها جمع زیادی را نیز دستگیر و به مکان نامعلومی منتقل کرده اند. گذشته از این، در ادامه نیز موج شدید بازداشت دینداران در شهرهای مختلف آذربایجان، محروم کردن مردم نارداران از خدمات و امکانات اولیه زندگی و ایجاد محدویت های شدید از سوی دولت آذربایجان در حال پیگیری است. ابعاد این حادثه تاسف بار و جانکاه از چند منظر قابل بررسی و تحلیل می باشد:
1.دولت آذربایجان که در مبارزه با مظاهر معنویت و دیانت پس از ده ها سال تازه به الگوی آتاتورک و رضاخان بازگشت کرده است، باید بداند که فشار و سرکوب ممکن است در کوتاه مدت به خاموش کردن شعله های اعتراض ملت بینجامد، اما این آتش زیر خاکستر روزی دودمان این نظام را نیز همانند رژیم های دیکتاتوری«پهلوی» و «مبارک» و «بن علی» به باد خواهد داد.
2.فشارهای شدید دولت آذربایجان بر دینداران از جمله « تخریب مساجد، ممنوعیت حجاب، بازداشت اسلام گرایان » و اخیرا «ممنوعیت فعالیت گروه های دینی که از کمیته امور دینی دولت آذربایجان مجوز دریافت نکرده اند» و یا موارد مسخره ای چون «ممنوعیت فعالیت طلاب دینی که در کشورهای خارجی تحصیل کرده اند در کنار تدریس پولی و فرمایشی الهیات در دانشگاه های این کشور» نمایانگر عمق وحشت دولت آذربایجان از دینداران آذری است. اگرچه بهانه این سرکوب ها به غلط مبارزه با تروریسم و افراطی گری عنوان شده است، با این حال هر چقدر سرکوب ها و فشارها افزایش یابد واکنش های تند مردمی نیز افزایش خواهد یافت.
3.ظاهرا برکناری الدار محمود اف وزیر امنیت ملی آذربایجان در کنار اعلام جرم علیه چند تن از مقام های این وزارتخانه در ارتباط با سواستفاده از اختیارات رسمی و فساد و از جمله تساهل و عدم مقابله با اعزام عناصر سلفی تکفیری به سوریه و عراق منجر به طراحی اقدام اخیر علیه جنبش اتحاد مسلمانان و محاصره و قطع آب، برق و گاز و اینترنت قصبه شیعه نشین نارداران، شهادت 5 نفر از دینداران، و بازداشت تعداد زیادی از دینداران به منظور برقراری نوعی موازنه در سرکوب و حاکمیت وحشت شده است.
4.معرفی شیعیان به عنوان افراد افراطی و تروریست از سوی رسانه های دولتی و مقامات آذربایجان از یک سو و چشم پوشی از فعالیت های گروه های وهابی و سلفی از سوی دیگر (که به عنوان خطر واقعی و فوری برای کشور آذربایجان به حساب می آیند) از جمله سیاست های غلط و خطرناک دولتمردان آذربایجان است. طرح چنین ادعاهای دروغین نمی تواند مورد قابل قبول افکار عمومی باشد.
5.مسلما حادثه نارداران رویدادی است که بیشتر از همه رژیم صهیونیستی و آمریکا را خوشحال کرده است، رژیم هایی که بیشترین دشمنی را با کشوهای اسلامی دارند. تضعیف اسلام گرایان آذربایجان و تخریب روابط دو کشور همسایه و مسلمان ایران و آذربایجان از جمله راهبردهای اصلی دشمنان محسوب می شود. بنابراین، زدن اتهام به جمهوری اسلامی ایران و تخریب روابط دوجانبه در راستای خدمت به این راهبرد می باشد.
6.در این میان مماشات سفارت ایران در باکو مایه تاسف فراوان است. ظاهرا «مصلحت اندیشی» اصل حاکم بر تمام اصول دیگر در دستگاه سیاست خارجی شده و هر اتفاقی هم که بیفتد (چه در فاجعه منا، چه در واکنش به تهدیدات مکرر مقامات ایالات متحده، چه در واکنش به بی نزاکتی رئیس جمهور ترکیه نسبت به رئیس جمهور ایران، چه در حادثه نارداران و ...) دستگاه سیاست خارجی اصل را بر زدودن تنش قرار داده است. به طوری که سفارت ایران در باکو با انتشار بیانیه ای بدون محکوم کردن اقدام وزارت کشور و پلیس آذربایجان و فشارهای رسانه ای برنامه ریزی شده علیه کشورمان صرفا برای کشته شدگان (و نه شهدا) طلب مغفرت کرده و ضمن رد دخالت در امور داخلی سایر کشورها در پایان نیز آرزوی ثبات و امنیت روز افزون برای کشورهای دوست و برادر نموده است! در چنین حوادثی لازم است مسئولین و نخبگان سیاسی و فرهنگی و دینی کشور ضمن اطلاع دقیق از مسائل و رویدادها، موضع گیری دقیق داشته باشند و شبهه خناسان را مبنی بر این که ملت و مسئولین ایرانی نسبت به دینداران، مستضعفین و مظلومین عالم بی تفاوت هستند، خنثی نمایند.
با این اوصاف، ضمن محکوم کردن اقدام وحشیانه پلیس دولت آذربایجان از مقامات این کشور درخواست می نماید:
با احترام به حقوق اولیه مردم خود، درخواست ها و مطالبات مشروع دینداران را مورد توجه قرار داده و با هوشیاری و آگاهی از توطئه های دشمنان، بیش از این مشروعیت خود را زیر سوال نبرده و خود را از این گرداب سیاسی نجات دهد.
لازم است دولت آذربایجان در اسرع وقت محدویت ها و قوانین ضد دینی را متوقف کرده و با مردم مسلمان خود سازش نماید. باید دانست که سیاست سرکوب و برخورد خشن با مردم جواب نمی دهد و دشمنی با مردم عاقبت خوشی ندارد.
باید سیاست های ضد ایرانی و اتهام زنی واهی به ایران هرچه زودتر متوقف شود. دولت جمهوری اسلامی ایران ثابت کرده حامی و پشتیبان واقعی ملت آذربایجان است. مساعدت های دولت ایران در زمان جنگ قره باغ به دولت و ملت آذربایجان و محکوم کردن اقدامات ارامنه و مشی اشغالگری آن ها بهترین گواه این ادعاست. بدیهی است دوستی با ایران تضمین کننده امنیت و ثبات کشور آذربایجان خواهد بود.
ضروری است وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران با ورود فعالانه به حادثه نارداران حمایت از حقوق مردم مسلمان آذربایجان را در دستور کار قرار دهد.