لغو تحریمهای بین المللی علیه ایران میتواند به زودی به صادرات گاز طبیعی ایران از قفقاز جنوبی منجر شود و اهمیت استراتژیک این منطقه را افزایش و احتمالا دینامیک تجارت انرژی در آن را تغییر دهد.
به گزارش آران نیوز : به نقل از اویل پرایس، حضور ایران در خط لوله صادرات گاز طبیعی ترانس آناتولی برای جمهوری آذربایجان میتواند بزرگترین زیر صادرات انرژی این کشور یعنی کوریدور گازی جنوب را تقویت کند. این کوریدور زنجیره ای از سه خط لوله بزرگ است که در مسیر به طول بیش از 3400 کیلومتر و هفت کشور از دریای خزر تا اروپا کشیده شده است. خط لوله صادرات گاز ترانس آناتولی بزرگترین و پرهزینه ترین بخش این کوریدور است.
محسن پاک آیین سفیر ایران در باکو میگوید: ایران ممکن است با هدف صادرات گاز طبیعی خود به بازارهای اروپایی به خط لوله ترانس آناتولی بپیوندد.
گرجستان به عنوان یک کشور ترانزیتی به ازای هر متر مکعب گاز صادراتی ایران از کوریدور گازی جنوب سهمی را دریافت خواهد کرد. اما با توجه به افزایش صادرات گاز ایران در منطقه تفلیس نگران است سهمی را که بابت ترانزیت گاز از یک خط لوله دیگر تحت اداره شرکت گازپروم روسیه برای صادرات به ارمنستان، دریافت میکند از دست بدهد.
کاخا کالادزه وزیر انرژی گرجستان به اشاره به گازپروم این هفته مدعی شد که روسیه بدنبال توقف ارسال گاز به گرجستان به عنوان حق ترانزیت و در عوض پرداخت پول است.
ایران چهارمین شریک تجاری بزرگ ارمنستان و تنها جایگزین روسیه برای تامین گاز مورد نیاز این کشور است. ارمنستان و ایران سابقه تهاتر گاز و برق با یکدیگر را دارند.
در حال حاضر یک خط لوله با ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون و 100 هزار متر مکعب متعلق به شعبه گازپروم ارمنستان دو کشور را به هم مرتبط میکند و اگر بروزرسانی شود میتواند بخش عمده یا تمامی گاز مورد نیاز سالانه ارمنستان را که 2.5 میلیارد متر مکعب براورد میشود تامین کند.
سخنان کالادزه در شرایطی است که اخیرا توضیحاتی راجع به یک سری مذاکرات بسیار جنجالی بین گرجستان و گازپروم بر سر عرضه گاز مطرح شده است. این گفتگوها نگرانیهایی را به همراه داشته مبنی بر اینکه این کشور غربگرا در نهایت مجددا به انرژی روسیه وابسته خواهد شد و بنابراین در برابر فشار سیاسی از جانب مسکو آسیب پذیر خواهد بود. سخنان متناقض از سوی کالادزه تنها به افزایش نگرانیها منجر شده است.
اعتشاش در بازار کنونی فرصت کمیابی را برای سرمایه گذاران باهوش در حوزه انرژی بوجود آورده است.
ارمنستان نمیتواند یک شبه از روسیه به سمت گاز ایران برود و چنین اقدامی مستلزم بروزرسانیهای زیرساختی پرهزینه است. این کشور هنوز روسیه را از بازار گاز خود حذف نخواهد کرد. زیرساخت خطوط لوله ارمنستان تحت مالکیت یا اداره زیرمجموعه های گازپروم است.
مسکو همچنین عزم خود را جزم کرده که وابستگی ارمنستان را به گازپروم افزایش دهد. برای این منظور مسکو حتی بر تعیین محدودیت قطر در خط لوله ارمنستان- ایران تاکید کرده است. اگر روسیه ارمنستان را در واردات نفت از ایران آزاد بگذارد، مسکو گزینه های کمتری برای اعمال نفوذ خواهد داشت. بعلاوه ارمنستان اخیرا از روسیه خواسته که قیمت گاز صادراتی به این کشور را کاهش دهد.
به هر جهت بازگشت ایران به بازار باعث به حرکت درآمدن پویایی انرژی و سیاسی در منطقه قفقاز جنوبی شده است اگرچه نطرات درباره میزان و تاثیرگذاری این تغییرات متفاوت است.