آران نیوز- نشست علمی «تاملی بر روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان» با حضور اساتید، پژوهشگران و فعالان فرهنگی و رسانه ای استان آذربایجان شرقی ظهر امروز به میزبانی موسسه فرهنگی آذرآران در تبریز برگزار شد.
مهدی نعلبندی از فعالان و پژوهشگران مسائل قفقاز در ابتدای این نشست با اشاره به حوادث و اتفاقات سیاسی چند ماه اخیر بر علیه شیعیان در منطقه از حادثه خونین قصبه نارداران که به شهادت و زخمی شدن تنی چند از روحانیون و اسلامگرایان جمهوری آذربایجان انجامید، تحت عنوان داغ دلی بر قلب شیعیان یاد کرد و افزود: اقدام دولت باکو بر علیه دین داران و مقدسات اسلامی دلایلی دارد به طوری که قصبه نارداران به عنوان نماد جریانات مذهبی نقش اساسی در تقویت و تبلیغ آن ایفا می کرد. نارداران جایی بود که در و دیوار و خیابان هایش بوی تشیع و مردانگی می داد که اکنون توسط دولت در حال تغییر و دگرگون شدن است. دولتمردان این کشور طی ابلاغیه ای به برچیدن نمادها و مظاهر اسلامی و دینی از زیارتگاه و مساجد گرفته تا پرچم و علم افراشته شده در خیابان ها اقدام نموده اند.
وی ضمن اشاره به پیام تاریخی بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) که در نامه ای خطاب به گرباچوف، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی یا به تعبیری کمونیسم را پیش بینی کرده بود، افزود: پیام روشن ما پیام انقلاب است که جمهوری اسلامی ایران با میراث داری و هدایت جریان های اسلامی روز به روز بر میزان بیداری مسلمانان و مبارزه با استکبار افزوده است.
وی همچنین با مطالبه خون بهای شهدای قصبه نارداران از رئیس جمهور آذربایجان، آزادی بی قید و شرط همه زندانیان اسلامگرا و مدافعان حجاب در این کشور را خواستار شد.
مهدی نعلبندی در پایان سخنان خود با بیان اینکه برای ما تبریز و باکو فرقی نمی کند برگزاری نشست های جنجال برانگیز عده ای بی هویت تحت عنوان "داک" که استقلال و تمامیت ارضی کشورمان را بازیچه جهالت های خویش قرار داده اند محکوم کرد. ایشان برگزاری جلسه اخیر داک و تجزیه طلبان را در آستانه سفر رئیس جمهور آذربایجان قابل تامل خواند.
در ادامه این نشست علمی دکتر کفاش، از کارشناسان و پژوهشگران حوزه قفقاز در سخنانی تحت عنوان "رفتار شناسی دولت آذربایجان" به روابط سیاسی دو کشور در گذشته اشاره ای کرد و افزود: جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۹۹۱ با به رسمیت شناختن کشور آذربایجان ایجاد و توسعه روابط با این کشور را در منطقه قفقاز در الویت اول خود قرار داد.
وی با اشاره به حوادث و اتفاقات مهم آن زمان از جمله مناقشه قره باغ اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با احساس مسئولیت و انجام وظیفه در قبال این مسئله به پشتیبانی و حمایت از مردم مسلمان جمهوری آذربایجان اقدام کرد و حتی سرزمین خود را جهت کمک در اختیار این کشور قرار داد. وی کمک های ایران به مردم آذربایجان را در مناقشه قره باغ در تمام حوزه ها از جمله نظامی را یادآور شد و عنوان کرد: بخش کوچکی از اسناد مربوط به این کمک ها که در قالب ویدیو کلیپ هایی در هفته های گذشته از سوی برخی از سایت ها و رسانه های کشور منتشر شد، تنها گوشه ای از این گونه اقدامات را به نمایش گذاشته است.
دکتر کفاش در ادامه به کمک ها و مساعدت کشورمان در بخش بهداشت و درمان اشاره کرد و آن را بسیار ارزشمند دانست که متاسفانه با بی مهری و ناسپاسی طرف آذری روبه رو شده است.
وی با بیان اینکه روابط ایران و جمهوری آذربایجان به حد مطلوب نرسیده است عنوان کرد، دلایل این امر را بایستی در باکو جستجو کرد. دکتر کفاش در بخشی از بیانات خود اقدامات نامناسب و خصمانه دولت آذربایجان را برشماری کرد.
- برقراری روابط راهبردی با دشمنان ایران از جمله رژیم صهیونیستی
- کنار گذاشتن ایران از کنسرسیوم نفتی آذربایجان و نادیده گرفتن منافع ایران
- اجازه فعالیت گسترده به عناصر ضد ایرانی و ضد انقلاب در جمهوری آذربایجان تحت عنوان"داک" و غیره
- تحریف تاریخ و تاریخ نگاری غیرعلمی در مراکز علمی و آموزشی جمهوری آذربایجان که متاسفانه با فرمان های دولتی صورت گرفته است.
دکتر کفاش ارزیابی عملکرد و رفتار دولت آذربایجان در مقطع فعلی را با توجه به بیانیه مشترک روسای جمهور دو کشور که در آبان ماه سال ۹۳ منتشر شده است ضروری دانست. وی محور بندهای مورد توافق طرفین در این بیانیه را مباحث امنیتی، رعایت حسن همجواری، احترام متقابل، احترام به استقلال و تمامیت ارضی عنوان کرد و اظهار داشت آنچه در عمل مشاهده می شود این است که اقدامات خصمانه دولت آذربایجان نه تنها کاهش نیافته بلکه روز به روز توسعه یافته است.
دکتر کفاش با بیان نادیده گرفتن مفاد بیانیه مشترک دوستی و همکاری روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذرابیجان و توافقنامه امنیتی فی ما بین از سوی دولت آذربایجان به شرح زیر به برخی از مصادیق آنها اشاره ای داشت:
- تشدید اقدامات خصمانه توسط دولت آذربایجان؛ به عنوان نمونه می توان به پرواز پهباد چاسوسی متعلق به رژیم صهیونیستی از خاک جمهوری آذربایجان در سال ۱۳۹۳ اشاره کرد که پس از ورود به فضای کشورمان بر فراز تاسیسات هسته ای نظنز توسط سیستم دفاع موشکی ایران سرنگون شد.
- تشدید اقدامات تاریخ نگاری وارونه و انتشار کتاب های تاریخی جعلی و تحریف شده از جمله کتاب هایی که توسط رئیس نهاد ریاست جمهوری آذربایجان تحت عنوان صفویه و "نادر شاه و مکتوبات دیپلماتیک" که در آکادمی علوم این کشور رونمایی شد.
- تجمع چندین باره عناصر ضد انقلاب و قوم محور و تجزیه طلب مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو که با برگزاری نشست ها و کنفرانس هایی در داخل و خارج همراه بوده است.
- توسعه همه جانبه روابط با دشمنان جمهوری اسلامی ایران؛ رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی از جمله مصادیق هستند.
- محدود کردن حجم روابط سیاسی با جمهوری اسلامی ایران به نحوی که می توان به ایجاد محدودیت برای کارمندان سفارت و رایزنی فرهنگی، صدا و سیما و لغو خطوط پروازی تبریز- باکو اشاره کرد.
- لغو تسهیلات گذر مرزی برای مرزنشینان ایرانی در سال گذشته؛ این در حالی است که جمهوری آذربایجان برای برخی از اتباع کشورهای دشمن از جمله رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی در فرودگاه های این کشور به صدور روادید مبادرت کرده است.
- تشدید اقدامات سرکوبگرایانه بر علیه دینداران؛ در این زمینه می توان به تهاجم نظامی به قصبه نارداران، دستگیری وسیع شیعیان عزادار در ۵ آذر امسال، محاصره و قطع امکانات زیربنایی از جمله آب و برق و گاز، محدود کردن برگزاری مراسمات دینی و مذهبی، جمع آوری نمادهای دینی و اسلامی و صدور قوانین محدودکننده اشاره کرد.
دکتر کفاش در پایان با جمع بتدی سخنان خود عنوان کردند که دولت آذربایجان به دنبال برقراری رابطه واقعی با جمهوری اسلامی ایران نیست و اقدامات آن بیشتر تاکتیکی و مقطعی محسوب می شود. ایشان دو پیشنهاد نیز به دولتمردان آذربایجان داشت:
اول این که احساسات افکار عمومی ایران را در نظر داشته باشند و با دینداران کشور خود رابطه مناسبی برقرار کنند و دوم این که نهاد روحانیت و مراجع تقلید شیعه فارغ از مرزهای جغرافیایی می اندیشند و به صورت جدی تحولات و رویدادهای جمهوری آذربایجان را رصد می کنند و به وظایف خود عمل خواهند نمود.
جلال محمدی، کارشناس مسائل قفقاز در سخنانی با ابراز تاسف از آشفتگی و نابسامانی در روابط میان ایران و جمهوری آذربایجان اظهار داشت: متاسفانه دولت باکو هیچ هزینه ای برای اقدامات خصمانه خود پرداخت نکرده و اکثر این اقدامات با سکوت و عدم پاسخ از طرف ایران همراه بوده است.
وی با انتقاد از سکوت و نرمش در قبال اقدامات خصمانه و مغرضانه دولت باکو از دستگاه دیپلماسی کشور خواست تا با در نظر گرفتن نیات طرف مقابل و مصالح کشور در سیاست گذاری و برقراری روابط با جمهوری آذربایجان تجدید نظر کند.
دکتر جمشیدی راد یکی دیگراز اساتید علوم سیاسی شرکت کننده در نشست نیز در پایان این جلسه با انتقاد از اتخاذ سیاست های نرم و دیپلماسی لبخند سیاسیون کشور در مواجهه با اقدامات غلط دولت باکو افزود: پر واضح است که در سال های گذشته ما نتوانسته ایم به عنوان برادر بزرگتر به ایفای نقش پرداخته و تصمیمات قاطعانه ای در جرایانات سیاسی اتخاذ نماییم. وی همچنین از نادیده گرفته شدن منافع ملی و در مواقعی امنیت ملی کشور در برخورد با جمهوری آذربایجان ابراز تاسف کرد.