زخمهای خونین قتل عام خوجالی به حدی عمیق است که به رغم گذشت ۲۴ سال از آن واقعه سبعانه، هنوز التیام نیافته است.
آران نیوز/ روز ۲۶ فوریه، مصادف با بیست و چهارمین سالگرد قتل عام خونین و ضد انسانی اهالی بی دفاع خوجالی، واقع در منطقه قره باغ آذربایجان از سوی ارامنه تندرو است. زخمهای خونین قتل عام خوجالی به حدی عمیق است که به رغم گذشت ۲۴ سال از آن واقعه سبعانه، هنوز التیام نیافته است.
بی تردید فاجعه قتل و عام مردم خوجالی یکی از دردناکترین وقایع جنگی علیه ملت آذربایجان به حساب می آید. در ماه اکتبر سال ۱۹۹۲ نیروهای ارمنی، شهر خوجالی را به محاصره خود درآوردند. متجاوزین ارمنی ضمن اینکه از یکسو برای هفته ها اقدام به قطع آب، برق، تلفن و گاز شهر کردند از سوی دیگر نیز مبادرت به گلوله باران شهر خوجالی نمودند. دسته‌های مسلح ارمنی با کمک نیروهای نظامی و تجهیزات زرهی هنگ ۳۶۶ موتوری که در دوره شوروی در شهر خانکندی مستقر شده بود، شهر خوجالی آذربایجان را اشغال نموده و ساکنین بی‌دفاع شهر را مجازات نمودند.
در پی حملات سنگین نیروهای ارمنی که با پشتیبانی صورت می گرفت تمامی ۱۵۰ مدافع شهر که صرفا اسلحه سبک در دست داستند به شهادت رسیدند. با قطعی شدن سقوط خوجالی و با توجه به خاطره عمیقا هولناک مسلمانان قفقاز از کشتارهای وحشیانه صورت گرفته توسط ارامنه در خلال دو قرن اخیر در منطقه، اهالی خوجالی کوشیدند تا ضمن استفاده از تاریکی شب، به سوی آذربایجان فرار کنند. اما مردم بی دفاع آذربایجان که گروه گروه در سرمای شدید زمستان و پای پیاده همراه با کودکان، زنان، کهنسالان، مجروحین و بیماران در حال حرکت به سوی مناطق امن استان اغدام بودند با حملات سربازان ارمنستان و شبه نظامیان ارمنی مقیم قره باغ روبرو شدند.
مواجهه اهالی بی دفاع خوجالی آذربایجان با دسته جات ارمنی، یکی از تلخترین وقایع تاریخ آذربایجان است. شاهدان عینی می گویند که بسیاری از پناهجویان آذربایجانی بدون کوچکترین ترحم و با رفتارهای حیوانی و بدوی، قطعه قطه شدند.
در ان شب سیاه، از جمعیت ۲۳۰۰ نفری خوجالی ۶۱۳ نفر به شهادت رسیدند. در میان شهدا ۱۰۶ زن و ۸۳ کودک نیز وجود داشت. هزار و ۲۷۵ نفر به اسارت گرفته شده و ۱۵۰ مفقودالاثر شده‌اند.
این فاجعه از سوی برخی سازمان‌های بین‌المللی و مجالس کشورها به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته شده است. در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی که در سال ۲۰۰۷ در اسلام‌آباد برگزار گردید، فاجعه خوجالی از جایگاه سیاسی برخوردار شد.
در هفتمین اجلاس اتحادیه مجالس کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی که در شهر پالم‌بانگ اندونزی برگزار گردید، در بند افزوده شده به قطعنامه‌ای كه همه ساله به شكل سنتی با عنوان "تجاوز جمهوری ارمنستان به جمهوری آذربایجان" صادر می‌گردد، مجالس کشورهای عضو اتحادیه مجالس سازمان همکاری‌های اسلامی از سال ۲۰۱۲ به رسمیت شناختن قتل‌عام ساکنین بی‌دفاع آذربایجان توسط نیروهای مسلح ارمنستان در روز ۲۶ فوریه ۱۹۹۲ که دارای ماهیت نسل‌کشی است، فراخوانده شده و مجازات عاملین کشتار خوجالی مطالبه شده است.
همچنین در چهلمین نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی که در روزهای نهم تا یازدهم دسامبر ۲۰۱۳ در شهر کوناکری پایتخت کشور گینه برگزار گردید، سندی در رابطه با به رسمیت شناخته شدن کشتار خوجالی به عنوان نسل‌کشی به تصویب رسید.
مجلس ملی آذربایجان روز ۲۶ فوریه هر سال را "روز نسل‌کشی خوجالی" اعلام نموده است. همه ساله در ساعت ۱۷ روز ۲۶ فوریه، ملت آذربایجان یاد و خاطره قربانیان نسل‌کشی خوجالی را گرامی می‌دارند. ساکنین خوجالی که از خانه و کاشانه خود آواره شده و در ۴۸ استان آذربایجان پخش شده‌اند، با امید حل عادلانه مناقشه قره‌باغ کوهستانی، دفع تجاوز ارمنستان برعلیه آذربایجان و تامین تمامیت ارضی کشور زندگی می‌کنند.