نشست علمی «اسلام توپراقی» موضوع نشستی بود که با حضور جمعی از سران احزاب و تشکلهای مردم نهاد فعال در زمینه آزادسازی قره‌باغ از جمهوری آذربایجان به میزبانی دانشگاه تبریز برگزار شد.
آران نیوز- در این نشست که به همت موسسه تاریخ و تمدن دانشگاه تبریز و با مشارکت موسسه فرهنگی آذرآران و موسسه دیار کهن و به مناسبت سالگرد قتل‌عام مردم شهر «شوشا» برگزار شد، سردار کبیری از مستشاران ایرانی حاضر در جنگ قره‌باغ و مشاور عالی استاندار آذربایجان شرقی با مقایسه جنگ تحمیلی هشت ساله با جنگ قره‌باغ گفت: ما در جنگ هشت‌ساله تحمیلی عراق علیه ایران، نه تنها نگذاشتیم وجبی از خاکمان در دست متجاوز باقی بماند، بلکه با ورود به خاک عراق به قصد تنبیه متجاوز؛ توانستیم برخی شهرهای مهم آن را فتح کنیم. جمهوری آذربایجان نیز می‌توانست در صورت نبود دست‌های خیانت‌کار در مقطع جنگ با ارمنستان، تمامی خاک اشغالی خود را بازپس بگیرد.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در مقطع جنگ قره‌باغ کمک‌های لجستیکی، پشتیبانی، آموزشی و سیاسی خود را از دولت و ملت مسلمان جمهوری آذربایجان دریغ نکرد و یکی از موارد کمک مستقیم به آذربایجان، فروش سلاح به ارزش 25میلیون دلار در همان سال است ؛ همچنین بر اساس تفاهم‌نامه موجود میان دولت ایران و دولت آذربایجان هشت هزار نیروی آذری تحت نظر مربیان ایرانی آموزش نظامی دیدند که در مانور آموزشی این نیروها مرحوم حیدرعلی‌اف چند بار حضور یافت.
کبیری با ذکر این نکته که متاسفانه جمهوری اسلامی ایران بعدها در رسانه‌های جمعی جمهوری آذربایجان به طرفداری از قوای ارمنی در این محاربه متهم شد، دلیل این فضاسازی را دست‌های پشت‌پرده‌ای عنوان کرد که در صدد دورکردن ایران از آذربایجان و بالعکس هستند.
رییس دانشگاه تبریز در این نشست گفت: رابطه بین ملت و دولت ایران و آذربایجان رابطه همسایگی صرف نیست و به تعبیر مشترک دو ملت می‌توان از آن به «جان قارداشلیقی» یاد کرد.
دکتر محمدرضا پورمحمدی افزود: طبق فرموده رسول مکرم اسلام (ص) اگر مسلمانی صدای یاری‌خواهی مسلمانی را بشنود و از کمک خود دریغ کند، مسلمان نیست و از همین رو دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران، در مناقشه قره‌باغ همواره در کنار برادران و خواهران آذری خود بوده است.
وی افزود: مراکز علمی باید برای تبیین حقیقت این مساله تلاش کنند و از همین‌رو دانشگاه تبریز با دعوت از روسای احزاب و تشکلهای مردمی فعال در زمینه آزادسازی قره‌باغ، قدم در این راه گذاشته است.
دکتر محمد علی متفکر آزاد استاد دانشگاه تبریز در سخنانی کوتاه گفت: در جریان محاربه قره‌باغ جمهوری اسلامی ایران در قالب دفاعی واقعی در کنار مردم آذربایجان بود اما در همه سال‌های پس از اشغال شاهد این مساله بوده‌ایم که دفاع گروه مینسک از حاکمیت ارضی جمهوری آذربایجان بر قره‌باغ دفاعی واقعی نبوده است.
در ادامه این نشست، طاهر کریملی نماینده پارلمان جمهوری آذربایجان ضمن سخنانی با تایید نقش مثبت و سازنده ایران در محاربه قره‌باغ، گفت: حضور دکتر ولایتی وزیر امورخارجه وقت جمهوری اسلامی ایران در خلال جنگ در باکو، نشانه روشنی از جانبداری ایران از آذربایجان برای ما بود.
وی افزود: ارمنستان تلاش دارد تا با حکم قرار دادن کشورهای مسیحی، سلطه خود را بر این منطقه رسمیت ببخشد؛ قطعنامه‌های متعدد سازمان ملل، بر لزوم خروج قوای اشغالگر ارمنی از قره‌باغ تاکید کرده‌اند، اما تا به حال به این قطعنامه‌ها عمل نشده است.
رییس حزب وحدت جمهوری آذربایجان در ادامه سخنان خود گفت: اخیرا کتابی در ارمنستان در چندین ویراست به زبان‌های زنده دنیا به چاپ رسیده است که در آن تاریخ شفاهی افسران حاضر در اشغال قره‌باغ به همراه توصیف صحنه‌های فجیع تجاوز به زنان مسلمان، کشتار کودکان و تبدیل مسجد جامع شوشا به خوک‌دانی قلب هر انسان با وجدان و مسلمان متعصبی را به درد می‌آورد.
کریملی با اشاره به دیدار خود در سالیان گذشته با رهبر معظم انقلاب در تهران، گفت: من تعبیر «خاک اسلام یا اسلام توپراغی» را که ایشان در وصف قره‌باغ به کار برده‌اند بینهایت دلنشین می‌دانم.
الیاس اسماعیل‌اف رهبر حزب عدالت جمهوری آذربایجان نیز در این نشست، با اشاره گذرا به تاریخ اشغال قره‌باغ گفت: در سال 1985 در آتن، نشستی تشکیل شد که در آن توسعه اراضی ارمنستان واقع شده در میان چندین کشور اسلامی مورد تاکید قرار گرفت و دو نقشه گسترش از سمت گرجستان و گسترش از سمت جمهوری آذربایجان مورد بررسی قرار گرفت که در نهایت پلن دوم مورد تصویب قرار گرفت.
وی افزود: بیست و پنج سال از اشغال «قره‌باغ» می‌گذرد و در همه این سال‌ها حل این مساله به گروه مینسک متشکل از سه کشور آمریکا، روسیه و فرانسه واگذار شده است، در حالی که هیچ اراده‌ای از سوی این گروه برای بازگرداندن اراضی اشغالی به دامان آذربایجان دیده نشده است و از همین رو بایستی با یاری جستن از کشورهای دوست و همسایه و با تکیه بر توان جوانان آذری، به دنبال راه حل برون رفت از اشغال بود.
این فعال سیاسی افزود: برخی می‌خواهند وانمود کنند در جمهوری آذربایجان اراده‌ای برای بازپس‌گیری قره‌باغ از ارمنستان وجود ندارد؛ من اعلام می‌کنم به حتم این سخن اشتباهی است و مردم آذربایجان تشنه شنیدن خبر آزادی قره‌باغ هستند و این را به عینه در جریان جنگ چهار روزه اخیر دیدیم.
دکتر محمدرضا کفاش جمشید تحلیلگر سیاسی نیز طی سخنانی در این نشست اشاره‌ای به سخنان رهبر انقلاب که فرموده‌اند «دولت ارمنستان و ارامنه قره‌باغ به مسلمانان این منطقه ستم می‌کنند و ما اقدامات ارامنه قره باغ را که به پشتیبانی دولت ارمنستان صورت گرفته است محکوم می‌کنیم.» گفت: سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران در خصوص مناقشه قره‌باغ نفی اشغال و محکومیت اشغالگر و لزوم رفع این تجاوز است و ما همواره بر این سیاست منبعث از فرمایشات رهبری تاکید کرده‌ایم.
وی افزود: در جریان جنگ چهار روزه اخیر نیز ائمه جمعه شهرهای تبریز، اردبیل، ارومیه و دیگر شهرهای کشور بر تعلق قره‌باغ به جمهوری آذربایجان تاکید کردند و وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران هم صراحتا اعلام کرد ایران آماده هرگونه کمک دفاعی و اطلاعاتی در برابر نفوذ تروریسم به جمهوری آذربایجان است.
کفاش گفت: چندین تن از نمایندگان مجلس ایران هم در نطق‌های خود در مجلس و مصاحبه با رسانه‌ها بر این موضع تاکید کردند.
در ادامه نشست روشن احمدلی دبیر جنبش مقاومت اسلامی قره‌باغ با اشاره به سال‌های حکومت کمونیسم بر جمهوری آذربایجان گفت: کشور ما روزگارانی را گذرانده است که در آن اجازه برپایی نماز میت بر مرده ما را نمی‌دادند و ناچارا اموات ما شبانه و دور از چشم سربازان رژیم کمونیستی دفن می‌شد؛ این نمونه‌ای است که بدانیم پدران ما در بحبوحه بی‌دینی دین را به ما رسانده‌اند و صد البته قابل کتمان نیست که در وضعیت فعلی نیز دینداران واقعی با مشکلات عدیده‌ای در آذربایجان روبرو هستند.
وی افزود: سال آینده، اشغال قره‌باغ و فجایع انسانی که نیروهای ارمنی در جریان این اشغال از خود به‌جا گذاشتند وارد بیست‌و‌پنجمین سال خود خواهد شد و از همین‌رو از خداوند می‌خواهیم ادامه این اشغال، بیش از ربع قرن به طول نیانجامد.
دبیرکل نشکیلات آزادی قره‌باغ (قات) با اشاره بر تاکید مجدد برگزاری این نشست در سالگرد اشغال شهر «شوشا» بر مواضع مشترک ایران و آذربایجان در خصوص «قره‌باغ» گفت: شوشا شهر دیرپای تاریخ، فرهنگ و مدنیت آذربایجان و به همراه دیگر شهرهای اشغالی، پاره‌ای از تن آذربایجان است.
عاکف نقی افزود: راه‌حل مساله قره‌باغ بیشتر از این که نظامی باشد، سیاسی است. دولت‌های مسیحی با استفاده از نفوذی که در مجامع تاثیرگذار بین‌المللی دارند، می‌خواهند دولت دوم مسیحی را در قفقاز جنوبی ایجاد کنند و در ریشه‌یابی این مساله بایستی به تاریخ مراجعه کنیم و علت کوچاندن ارامنه به قره‌باغ توسط دولت روسیه و برهم‌زدن توازن جمعیتی آن را واکاوی کنیم.
وی افزود: پس از بیست‌سال دل بستن به میانجیگری دول مسیحی برای پایان دادن به اشغال قره‌باغ، امروز به این نکته رسیده‌ایم که برای آزادی آن بایستی به توان خود تکیه کنیم و در این مسیر از کشورهای اسلامی و در صدر آن از ایران و ترکیه یاری بجوییم؛ در ادامه همین بحث این سوال را مطرح می‌کنم که اگر خاک ارمنستان در اشغال آذربایجان بود، این دولت حاضر به پذیرش وساطت سه کشور اسلامی برای رفع اشغال می‌شد؟
دکتر روح الله متفکر آزاد استاد دانشگاه تبریز نیز ضمن سخنانی کوتاه، گفت: در مراسم پیاده‌روی سال گذشته اربعین حسینی خیل عظیمی از جوانان آذری را دیدم که با پرچم آذربایجان در مسیر حاضر بودند و ناخودآگاه در این فکر بودم که با این جوانان می‌شود قره‌باغ را از اشغال خارج ساخت.
وی افزود: با گذشت هفتاد و پنج سال از اشغال فلسطین توسط رژیم غاصب صهیونیستی و با گذشت چند نسل از شاهدان اشغال، امروز دورنمای آزادی فلسطین کمی تیره به نظر می‌رسد و مبادا مشابه این سرنوشت با گذر سال‌ها در مورد قره‌باغ اتفاق بیافتد و فرزندان شما از تعلق قره‌باغ به جمهوری آذربایجان صرفا خاطره‌ای منبعث از تاریخ گذشته را در خاطر داشته باشند.
مهدی نعلبندی تحلیلگر مسائل قفقاز از «قره‌باغ» به عنوان فلسطین قفقاز یاد کرد و تنها تفاوت در این تشبیه را استقرار دولت در جمهوری آذربایجان دانست و گفت: برای آحاد هموطنان ایرانی، فرقی بین خوجالی و خرمشهر نیست، دل‌های مسلمانان ایرانی نیز از این اشغال خون است و در جنگ چهار روزه اخیر با پیشروی نیروهای آذری هم‌پای برادران و خواهران خود در آذربایجان، ما نیز غرق در شادی شدیم.
نعلبندی ادامه داد: هم در تبریز و هم در باکو تعداد زیادی از ارامنه ساکن هستند و آزادانه به زندگی روزانه خود ادامه می‌دهند و این نشان‌دهنده این نکته است که ما با کیش و آیین مشکلی نداریم و مشکل ما تنها با اشغال و اشغالگر است.
وی در پایان سخنان خود گفت: آرزو داریم طنین صدای اذان را بار دیگر از گلدسته‌های مسجد جامع «شوشا» بشنویم و به خواست خدا این روز دور نخواهد بود.
الدنیز قلی‌اف رهبر اتحادیه روشنفکران جمهوری آذربایجان با اشاره به وجود قهرمانی مشابه شهید حسین فهمیده در جریان جنگ قره‌باغ گفت: شهید پانزده‌ساله‌ای در میان شهدای قره‌باغ داریم که در موقع شهادت فریاد زد «حاضرم بند بند وجودم را در راه آزادی خاک میهن فدا کنم.».
زرتشت علیزاده روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی در خاتمه این نشست علمی طی سخنانی گفت: باید ریشه جنگ میان آذربایجان و ارمنستان و را در اتاق‌های فکر، مشاوران رییس‌جمهور و کمیته‌های وزارت خارجه روسیه جست‌و‌جو کنیم.
وی افزود: دولت‌های زیاده‌خواه و قدرت‌طلب در زمینه‌سازی هر نفرت‌پراکنی میان دو ملت، ابتدا تاریخ‌نگاران، نویسندگان و هنرمندان را وارد میدان می‌کنند و از میان این صنوف، افرادی آگاهانه و یا در حالتی از روی نادانی وارد میدان می‌شوند و سم‌های نفرت را می‌پراکنند.
علیزاده افزود: چگونه است که ما تا سال 1988 با ارمنه در خوشی می‌زیستیم اما از این سال به بعد با فجایعی نظیر قتل‌عام و نسل‌کشی مواجه می‌شویم؟
این تحلیلگر سیاسی ادامه داد: بیست‌و‌پنج سال است که دولت روسیه به بهانه این جنگ کشورهای ارمنستان و آذربایجان را اداره می‌کند و ریشه این اشغال را باید در همین‌جا جست.
لازم به ذکر است در این نشست آقایان مختار صدرمحمدی، ابراهیم قبله آرباطان و قربان جبرئیل اشعاری با موضوع نفی اشغال و آرزوی آزادی قره‌باغ ارائه کردند.