آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

به گزارش آران نیوز به نقل از ایرنا ، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی قرار است به منظور شرکت در نشست سه جانبه ایران، آذربایجان و روسیه به باکو برود. روحانی و الهام علی اف طی سه سال اخیر 6 بار با هم دیدار کرده اند و این امر حاکی از جایگاه طرفین در توسعه مناسبات دوجانبه و منطقه ای است.

محسن پاک آیین سفیر جمهوری اسلامی ایران در باکو معتقد است در جریان این دیدارها تصمیمات بزرگ اقتصادی و امنیتی اتخاذ شده است.

وی حجم مبادلات نفتی و غیر نفتی ایران و آذربایجان را بیش از یک و نیم میلیارد دلار عنوان کرد و گفت: سالانه بیش از یک میلیون نفر از اتباع آذری به ایران سفر می کنند و قرار است طی دو ماه آینده مشکل ویزا برای اتباع ایرانی حل شود.

سفیر ایران در باکو با اشاره به ظرفیت های جمهوری اسلامی ایران برای حل و فصل بحران قره باغ، دفاع از کشورهای همسایه و حفظ تمامیت ارضی و همکاری همسایگان سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران می داند. 

مشروح این گفت و گو را در زیر بخوانید:

** روسای جمهوری ایران و آذربایجان در یکی دو سال اخیر 6 بار با یکدیگر دیدار کرده اند، در این خصوص توضیح بفرمایید و اینکه این دیدارها تاکنون چه تاثیری در توسعه مناسبات تهران- باکو داشته است؟

++ بله، دو رئیس جمهوری از سال 1392 تاکنون در شهرهای داووس، تهران، باکو، آستراخان، استانبول و تهران با یکدیگر دیدار داشتند. طبعا دیدارهای روسای جمهوری به عنوان عالی ترین مراجع تصمیم گیری می تواند در ایجاد تفاهمات و اجرای موافقت نامه ها بسیار موثر باشد.

به نظر من تصمیم های بزرگی در حوزه اقتصادی همچون مشارکت متقابل در احداث خط آهن رشت – آستارا یا کاهش موانع بازرگانی ، همکاری در حوزه انرژی و همچنین همکاری های امنیتی بخصوص مقابله با تروریسم، در سایه دوستی دو رئیس جمهوری و دیدارهای مستمر آنان اتخاذ شده است. 

در دوره پسابرجام، گسترش و تحکیم روابط با همسایگان در اولویت است. جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان در عمده مسایل مرتبط با امنیت و ثبات منطقه اشتراک نظر دارند، بر ضرورت توسعه همکاری های سه جانبه و چند جانبه در منطقه تاکید داریم و آن را موجب تقویت صلح، دوستی، امنیت و ثبات می دانیم.

فرهنگ و تمدن ایران و آذربایجان از یک ریشه نشأت می گیرد،جمهوری اسلامی ایران هیچ محدودیتی برای توسعه همکاری ها و تقویت و تحکیم همه جانبه مناسبات با جمهوری آذربایجان قایل نیست.

** در حال حاضر اولویت روابط تهران- باکو در چه حوزه هایی است. حجم روابط تجاری دو کشور و چشم انداز آن چه میزان است؟

++ امروز روابط دو کشور بیش از هر زمان دیگر نزدیک و صمیمانه است و هیچ مانعی برای توسعه همکاری ها و روابط وجود ندارد و می توان گفت روابط تهران – باکو،روابطی راهبردی به شمار می رود. 

اجرای مفاد اسناد منعقده بین دو کشور و بخصوص در اجلاس های کمیسیون مشترک در اولویت است و با شناسایی ظرفیت ها و پتانسیل ها در همه حوزه ها، می توان آن ها را در مسیر تقویت همکاری دو کشور به کار گرفت. 

بهره گیری از فضای پسابرجام برای تقویت بیش از پیش همکاری های مشترک نیز ضرورت دارد و افزایش حجم مبادلات تجاری غیرنفتی،استمرار سواپ گاز آذربایجان،تکمیل خط آهن رشت – آستارا، افزایش سرمایه گذاری مشترک در حوزه های نفت و گاز در دریای خزر و تقویت گردشگری با تاکید بر تسهیلات ویزائی از اولویت های دو کشور است.

در حال حاضر حجم مبادلات نفتی و غیرنفتی دو کشور قریب به یک و نیم میلیارد دلار و با چشم اندازی روشن است.

**در خصوص تردد اتباع دو کشور و لغو روادید بین دو کشور چه تسهیلاتی ارائه می شود؟ 

++ سال هاست که اتباع آذری نیاز به دریافت ویزای ایران ندارند و به همین دلیل سالانه بیش از یک میلیون نفر از اتباع آذربایجان برای سیاحت، زیارت و درمان به ایران و بخصوص چهار استان همجوار سفر می کنند. قرار است ظرف دو ماه آینده مشکل ویزا برای ایرانیان هم حل شود و احتمال دارد ویزا در مبادی ورودی مرزهای زمینی و در فرودگاه برای ایرانیان صادر شود.

در حال حاضر نیز ویزا سریعا برای اتباع ایرانی در نمایندگی های آذربایجان در تهران و تبریز صادر می شود. امسال در ایام نوروز حدود 45 هزار ایرانی به جمهوری آذربایجان سفر کردند در حالی که در سال گذشته نزدیک به 2000 نفر ایرانی به این کشور آمده بودند. 

بیمارستان های ایران نیز پذیرای گردشگران سلامت از آذربایجان هستند و کیفیت خوب درمان، قیمت های مناسب و نزدیکی راه، مشوق های اصلی برای حضور اتباع آذری در ایران است.

** ایران دارای روابط حسنه ای با آذربایجان و ارمنستان است و در جریان منازعه اخیر قره باغ، دو طرف را به خویشتنداری و جلوگیری از افزایش تنش دعوت کرد. ایران چه ظرفیت هایی برای حل و فصل منازعه قره باغ دارد و انتظاراتی که طرف آذری -چه دولت این کشور و چه جامعه آذربایجان- از ایران دارد، چیست؟

++اینکه ایران با آذربایجان و ارمنستان دارای روابط است، یک مزیت و ظرفیت مهم برای سیاست خارجی ما به شمار می رود، چرا که ما می توانیم با هر دو کشور برای حل اختلافات خود از جمله مناقشه قره باغ صحبت کنیم.

ما معتقدیم مناقشه قره باغ باید بر اساس موازین بین المللی و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و از طریق مذاکره حل و فصل گردد.

فکر می کنیم گروه مینسک که رسما میانجیگری برای حل این مناقشه را پذیرفته، باید تحرکات خود را افزایش دهد و اگر کمکی هم از ایران درخواست شود، دریغ نخواهیم کرد.

سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران دفاع از کشورهای همسایه بوده و حفظ تمامیت ارضی و همکاری همسایگان موضوعی حائز اهمیت برای ما است. آذری ها انتظار دارند ایران از ظرفیت های بین المللی و منطقه ای خود برای حل مناقشه استفاده کند، ما هم اعلام کرده ایم در جهت حل مناقشه کمک خواهیم کرد.

** توسعه خطوط ترانزیتی به ویژه راه آهن قزوین-رشت- آستارا چه اهمیتی برای طرف آذری دارد و آذربایجان در داخل کشور خطوط ادامه این خط ریلی را چه زمانی تکمیل می کند؟

++ما امیدواریم تا پایان سال 2016 بتوانیم راه آهن ایران و آذربایجان را از طریق آستارا – آستارا متصل کنیم که مطمئناً نقش تأثیرگذاری در توسعه کریدور شمال و جنوب، ترانزیت در منطقه و روابط میان دو کشور خواهد داشت. 

کارگروهی بین ایران و جمهوری آذربایجان برای تکمیل و اتصال راه آهن دو کشور تشکیل شده و دولت آذربایجان نیز برای راه آهن رشت و آستارا منابع مالی در نظر گرفته است.

از طریق این خط ریلی، کالاها و بارهایی که از هندوستان و از طریق ایران و جمهوری آذربایجان عبور می کنند؛ به قزاقستان، ترکمنستان و دیگر کشورها حمل می شوند که این موضوع، از اهمیت زیادی برخوردار است. چند ماه قبل با حضور وزیر ارتباطات ایران، ساخت پل راه آهن در خاک آذربایجان اجرایی شده و این پل، دو کشور را در آستارا به هم متصل می کند و در سال جاری ساخت آن به اتمام خواهد رسید.

برای تقویت همکاری ها در بخش حمل و نقل، جمهوری آذربایجان اخذ عوارض را از کامیون هایی که از ایران برای اولین ایستگاه راه آهن این کشور بار حمل می کنند، لغو کرده که در آینده، فایده این کار را خواهیم دید.

ما پیشرفت راه آهن قزوین – رشت- آستارا را مثبت ارزیابی می کنیم، این خط ریلی قادر خواهد بود سالانه 10 میلیون تن بار را حمل و سه میلیون مسافر را جابجا کند. نخستین جلسه کارگروهی که برای بررسی ساخت راه مسیر رشت تا آستارا تشکیل شده روز سه شنبه پنجم مرداد ماه جاری در باکو تشکیل خواهد شد.