با توجه به روابط عالی موجود بین ایران، روسیه و آذربایجان که ریشه در روابط همسایگی و دوستانه آنها دارد، انتظار می‌رود نتایج نشست سه‌جانبه روسای جمهور در باکو که در واقع نماد یک «مثلث همکاری» است، دارای چشم‌اندازی روشن باشد.
به گزارش آران نیوز به نقل از فارس، محسن پاک‌آیین/سفیر ایران در باکو: آقای دکتر حسن روحانی رئیس جمهور برای انجام یک دیدار رسمی دوجانبه و همچنین حضور در نخستین اجلاس سه جانبه روسای جمهور ایران، آذربایجان و روسیه یکشنبه به باکو سفر می‌کند.
اجلاس دوجانبه
خوشبختانه در سال‌های اخیر اراده روسای جمهور دو کشور که در سه سال گذشته شش بار با یکدیگر ملاقات کرده‌اند، بر توسعه روابط در تمام عرصه‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی، تجاری و حتی علمی و آموزشی استوار شده است. از سوی دیگر همکاری ایران و جمهوری آذربایجان در عرصه منطقه‌ای بخصوص تلاش برای استقرار صلح و مبارزه با آسیب‌های امنیتی نظیر تروریسم نیز وارد مرحله نوینی شده که بر اهمیت سفر آقای دکتر روحانی به باکو افزوده است.
سیاست خارجی هوشمند ایران مبتنی بر ایجاد رابطه‌ای درازمدت و پایدار با همسایگان از جمله جمهوری آذربایجان، پنجره جدیدی از رابطه را در پسابرجام پیش روی ایران و جمهوری آذربایجان گشوده شده است. در واقع امروز دو کشور به این نتیجه رسیده‌اند که باید در کنار یکدیگر با تهدیدات و مشکلات منطقه‌ای مقابله کنند، آذربایجان در سیمای ایران چهره یک دوست را می‌بیند که هیچگاه از این کشور دوست و همسایه لطمه‌ای ندیده و ایران نیز آذربایجان را به مثابه یک همسایه مسلمان که دریچه‌ای به سوی قفقاز است، می‌نگرد.
در سال‌های اخیر و بخصوص در دوره پسابرجام شرایط ایران در منطقه و سطح بین‌المللی تغییرات مثبتی داشته و رویکرد آذربایجان نیز در مسائل سیاست خارجی نسبت به چهار سال پیش تغییرات سازنده‌ای داشته است.
تاکید تهران و باکو بر اهمیت گسترش همکاری‌های سه کشور در حوزه‌های راه‌آهن، حمل و نقل و ارتباطات، مبارزه با تروریسم، همکاری در زمینه‌های فرهنگی و گفت‌وگوی ادیان، توریسم و حمل و نقل برخی حوزه‌های مهم همکاری دو کشور برای گسترش روابط در حوزه‌های مختلف است.
در حوزه حمل و نقل رویکرد مشترک سه کشور نسبت به تکمیل دالان شمال به جنوب با احداث خط آهن رشت - آستارا، می‌تواند موجب ایجاد راهی برای ارتباط بین آسیا و اروپا باشد.
در حوزه انرژی توافق ایران و آذربایجان برای سرمایه‌گذاری متقابل، مبادله گاز طبیعی، امکانات استفاده از مخاذن زیرزمینی نگهداری گاز طبیعی، تولید مشترک تجهیزات و ماشین‌آلات نفت و گاز و تمایل به همکاری در حوزه‌های مرتبط از جمله اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز در دریای خزر، ظرفیت‌های خوبی برای همکاری وجود دارد.
یکی از جوانب روابط ایران و جمهوری آذربایجان در بخش انرژی شامل همکاری دو کشور در بخش انرژی برق می‌باشد و دو کشور در سال‌های گذشته توانسته‌اند همکاری دوجانبه و منطقه‌ای را در این حوزه با موفقیت ادامه دهند.
شرایط جدید یک فرصت استثنایی برای بخش‌های خصوصی دو کشور ایجاد کرده است. در دو سال اخیر روابط بین استانی دو کشور تقویت شده و ده‌ها هیأت تجاری و اقتصادی از استان‌های همجوار ایران با استان‌های جمهوری آذربایجان دیدار و رایزنی داشته‌اند و حتی در برخی حوزه‌ها برای صادرات فناوری و صادرات محصولات پتروشیمی فرصت مناسب به دست آمده و سیاستمداران و تصمیم گیرندگان اصلی در جمهوری آذربایجان به شکل مثبتی به این موضوع نگاه می‌کنند.
در اجلاس باکو، روسای جمهور ایران و جمهوری آذربایجان در کنار رایزنی‌های دوجانبه، امضای اسناد همکاری‌های متفاوت را نیز در دستور کار دارند و به نظر می‌رسد توسعه همکاری‌های ایران و آذربایجان در چارچوب‌های فوق‌الذکر، می‌تواند هسته اولیه روندی از همگرایی اقتصادی در منطقه شمال کشور را شکل دهد و روند رشد و توسعه اقتصاد کشورهای منطقه را از طریق تکمیل و هم‌افزایی با اقتصادهای دیگر سرعت بخشد.
اجلاس سه‌جانبه
اجلاس سه‌جانبه ایران،آذربایجان و روسیه، که در ادامه نشست وزرای امور خارجه این سه کشور برگزار می‌شود، اقدام شایسته‌ای برای تقویت مناسبات ایران با همسایگان شمالی و همچنین انجام همکاری‌های مشترک بین سه کشور در حوزه‌های حمل و نقل، انرژی، تجارت، گردشگری، همکاری‌های بانکی، همکاری‌های مرزی و نیز هماهنگی و همکاری‌های اطلاعاتی برای مقابله با تهدیدات و چالش‌های نوظهور علیه ثبات و امنیت منطقه‌ای و ابراز آمادگی برای تعامل نزدیک‌تر در مبارزه علیه تروریسم، افراط گرایی، جرایم سازمان یافته فراملی و قاچاق مواد مخدر جهت حفاظت از امنیت و ثبات در منطقه است.
تدوام تلاش‌های همه جانبه با هدف حفظ دریای خزر به عنوان دریای صلح و دوستی و امنیت و همکاری و نمایش اراده جمعی برای نهایی کردن کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر نیز می‌تواند مورد نظر روسای جمهور سه کشور قرار گیرد.
برگزاری این اجلاس که همراه با استقبال جمهوری آذربایجان و جمهوری فدراتیو روسیه از توافق برجام که فرصت بهتری را نسبت به گذشته برای توسعه همکاری‌های اقتصادی بین همسایگان فراهم کرده، می‌باشد، به طور طبیعی موجب تقویت مطالبات ایران از کشورهای غربی برای اجرای واقعی و مسئولانه تعهدات مندرج در موافقتنامه برجام خواهد شد.
با در نظر گرفتن روابط عالی موجود بین سه کشور که ریشه در روابط همسایگی و دوستانه آنها دارد و با توجه به فرصت‌های بی‌نظیر برای همکاری نزدیک جهت دستیابی به اهداف مشترک و رویارویی با چالش‌های آتی، انتظار می‌رود نتایج این اجلاس که در واقع نماد یک «مثلث همکاری» است، دارای چشم‌اندازی روشن باشد.