آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

به گزارش آران نیوز:  «اسلام در آمریکای شمالی»، سابقه حضور مسلمانان در آمریکا و نیز برخی مسائل مربوط به آنان مورد بررسی قرار گرفت. در بخش دوم از این گزارش، فرقه های مختلف اسلامی در آمریکا و نیز پراکندگی جمعیتی آنان بررسی می شود.

 فرقه های مختلف مسلمان ساکن آمریکا

جماعت مسلمانان احمدیه قدیمی ترین فرقه اسلامی است که در آمریکا حضور دارد. پیروان احمدیه در زمره اولین مبلغان مذهبی حاضر در آمریکا بوده و مفتی محمد صدیق از پیشگامان تبلیغ این فرقه بوده است. تنها بین سال های 1921 تا 1925 مبلغان احمدیه بیش از هزار نفر را به مذهب خود جذب کردند. گرچه گروه های هدف مبلغان احمدیه در ابتدا شامل همه نژادها و قومیت ها می شد، اما درک موضوع تبعیض شدید نژادی و قومیتی در آمریکا موجب شد که این مبلغان تلاش های خود را بر آمریکایی های آفریقایی تبار

(سیاهپوستان) و نیز مهاجران مسلمان متمرکز کنند و به حامی فعال جنبش های حقوق مدنی آفریقایی-آمریکایی ها تبدیل شوند.

 شایان ذکر است که در حال حاضر حامیان فرقه احمدیه به دلیل ممنوعیت اعتقاداتشان در کشورهای اسلامی، از کشورهای خود مانند پاکستان فراری هستند. احمدیه فرقه ای است که ریشه در تعلیمات و زندگی میرزا غلام احمد، بنیان‌گذار فرقه دارد که ادعای مهدویت و مُنجی‌گری می‌کرد. به این دلیل، در میان شیعیان و اهل تسنن به‌عنوان فرقه‌ای مرتد شناخته می‌شود. از جمله اعتقادات ضاله این گروه این است که آنان حضرت محمد (ص) را واپسین پیامبر خاتم نمی‌دانند و میرزا غلام احمد را به عنوان «منجی بشریت» معرفی می‌کنند. پیروان احمدیه به خلیفه گری خلیفه ای مادام العمر اعتقاد دارند که از سوی شواریی از بزرگان تعیین می شود.1

جنبش مسلمانان سیاهپوست: در نیمه اول قرن بیستم، تعدادی از آمریکایی-آفریقایی ها گروه هایی را برپایه آموزه های اسلامی و عرفانی بنا نهادند. اولین گروه از این دست اجتماعات گروه معبد ساینس موریش بود که در سال 1913 از سوی تیموتی درو (Timothy Drew) بنیان نهاده شد. به عقیده درو، سیاهان آمریکا دارای نژاد مورو (مسلمانانی با نژاد عربی اسپانیایی) بودند که بر اثر بردگی و فشارهای نژادپرستان هویت اسلامی آنان از بین رفته است. وی طرفدار بازگشت هویت مورویی برای سیاهان بود.2

معبد پیروان مورو در آمریکا: تیموتی درو که بعدها نام خود را به درو علی تغییر داد، مدعی بود که آیین وی برگرفته از اسلام است اما وی برخی اعتقادات خود را از مسیحیت، بودیسم و تائوئیسم گرفته بود. جدایی وی از جریان اصلی اسلام و نیز تاکید وی بر هویت نژادی سیاهان آمریکا موجب بحث هایی در میان مسلمانان شد.3

امت اسلام: امت اسلام در سال 1930 به دست والاس فرد محمد بنیان نهاده شد. این جنبش طرفدار برتری نژادی سیاهان بود و سفید پوستان را شیطان های سفید می دانست.4 والاس فرد محمد برخی اعتقادات خود را از درو علی و معبد موروهای آمریکا گرفته بود. وی سه اصل اساسی را به عنوان پایه های اصلی امت اسلام بیان کرد که عبارت بودند از: "الله خدا است، انسان سفید پوست شیطان است و سیاهان آمریکا دارای اصالتی در سیاهان آسیایی دارند". در سال 1934 عالیجاه (یا الیجاه) محمد رهبر امت اسلام شد و عقاید والاس فرد را به چالش کشید و مدعی حلول الهی در خود شد. وی ادعا می کرد که رسولی از جانب خداست و مستقیما از سوی خدا تعلیم داده می شود.

از افراد برجسته ای که به جنبش امت اسلام پیوستند، ابتدا مالکوم ایکس[1] بود که به چهره برجسته امت اسلام در نطق های رسانه ای تبدیل شد و دیگری محمد علی کلی بود که ابتدا از این گروه طرد شد اما به دلیل اولین قهرمانی سنگین وزن جهان، در جنبش «امت اسلام» پذیرفته شد.4، 5 مالکوم ایکس و محمد علی کلی بعدها مسلمان سنی مذهب شدند. مالکوم ایکس از جمله افراد بسیار برجسته امت اسلام بود و مطابق با اصول این جنبش، از جدایی بین سیاهان و سفیدپوستان دفاع می کرد.6

وی بعد از دوره سکوتی 90 روزه (به دلیل اظهار نظر بحث برانگیز درباره قتل جان اف کندی) گروه امت اسلام را ترک کرده و پیش از سفر به مکه و پذیرش اسلام سنی، برای تشکیل سازمان «مسجد مسلمانان» و سازمان «وحدت آفریقایی تباران آمریکا» تلاش کرد. مالکوم ایکس به عنوان اولین فردی شناخته می شود که جنبشی را برای گرویدن به اسلام سنی در میان آفریقایی تباران آمریکا آغاز کرده است. در سال 2006 تخمین زده شد که جنبش مالکوم ایکس حداقل 20 هزار عضو داشته است.7 این گروه در حال حاضر تاثیر بسیار زیادی بر جامعه آفریقایی ـ آمریکایی ها دارد.

گروه امت اسلام به دلیل مواضع ضد سفید پوستان، ضد مسیحیت و نیز ضد یهودیت، با انتقادهای زیادی مواجه بوده است8 و از سوی مرکز ساثرن پاورتی لا (Southern Poverty Law)، به عنوان یکی از گروه های اشاعه دهنده نفرت طبقه بندی شده است.9

امت 5 درصدی: امت 5 درصدی که اشاره به NGE یا NOGE یعنی «امت خدایان روی زمین» یا «پنج درصدی ها» دارد، سازمانی است که درسال 1964 از سوی کلارنس ثرتین ایکس (Clarence 13X) از اعضای سابق امت اسلام و در هارلم نیویورک تاسیس شد. کلارنس ثرتین ایکس، بعد از بحثهایی درباره خداشناسی با رهبران امت اسلام، این گروه را ترک کرد. از جمله مناقشات وی با امت اسلامی این بود که او قبول نداشت که والاس فرد محمد دورگه الله است بلکه مدعی بود که خداوند در خود وی مجسم شده است. اعضای گروه امت 5 درصدی معتقد بودند که ده درصد از مردم دنیا حقیقت وجود را می دانند و تلاش می کنند که 85 درصد از مردم دنیا را در نادانی نگه داند و 5 درصد باقی مانده از مردم، خود به حقایق دنیا واقفند و مصمم به روشنگری سایرین هستند.10، 11

امت واحده اسلام: امت واحده اسلام، گروهی است که در سال 1978 و از سوی رویال جنکینز در مرکز ایالت کانزاس یعنی کانزاس سیتی بنا نهاده شد. رویال جنکینز در حال حاضر نیز رهبر این گروه است و خود را به عنوان تجسم خداوند می داند. بعد از فوت عالیجاه محمد، پسر وی یعنی وارث الدین محمد جانشین وی شد. وی بسیاری از تعالیم پدر خود مانند الهی بودن فرد محمد را رد کرد. وی همچنین برخلاف پدرش سفیدپوستان را انسان های بدی نمی دانست. وقتی وارث الدین کنترل سازمان امت اسلامی را بر عهده گرفت به سرعت اصلاحاتی را در آن اعمال کرد. 74 وی نام سازمان را به «جامعه جهانی اسلامی در غرب» و سپس به «جامعه مسلمانان آمریکا»  تغییر داد. تخمین زده می شود که در آن زمان پیروان وارث الدین محمد به 200 هزار نفر می رسیدند.

وارث الدین محمد آموزه هایی را معرفی کرد که بر پایه اسلام سنی متعارف بود.12 وی دستور داد که صندلی های موجود در معبد سازمان برچیده شود و به طور کلی مفهوم معبد را با مسجد سنتی مسلمانان جایگزین کرد. وارث الدین همچنین به پیروانش یاد داد که چگونه نماز بگذارند، آیین مربوط به ماه مبارک رمضان را رعایت کنند و چگونه به زیارت خانه خدا در مکه بروند.13 با این حال عده ای از سیاهپوستان مسلمان با اصلاحات وارث الدین به مخالفت برخاستند. لوئیس فراخان که از امت اسلامی جدا شده بود از این دست افراد بود که تحت آموزه های فرد محمد، به بازتاسیس «امت اسلامی» اقدام کرد و رهبری آن را برعهده گرفت.14

نهادهای شیعه در آمریکا:

از حدود 154 تا 200 میلیون شیعه جهان، تخمین زده می شود که حدود 15 الی 20 درصد در قاره آمریکای شمالی و جنوبی زندگی می کنند. حدود 768 هزار شیعه در ایالات متحده زندگی می کنند.2 شیعیان آمریکایی معمولا از بخش های دیگر دنیا مانند جنوب آسیا، اروپا، خاورمیانه و شرق آفریقا به این کشور آمده اند.15، 16 شیعیان آمریکا فعالیت های بسیاری دارند و نیز سازمان های بسیاری از جمله مرکز اسلامی آمریکا و سازمان شیعیان اثنی عشری آمریکا را بنیان نهاده اند.17 همچنین تخمین زده می شود که از جمعیت 850 هزار نفری مسلمانان در کانادا، 300 هزار نفر شیعه باشند که این تعداد از کشور های ایران، پاکستان، تانزانیا، کنیا، اوگاندا، هندوستان، افغانستان، عراق، سوریه، لبنان و آذربایجان به کانادا مهاجرت کرده اند.

جامعه شیعیان اثنی عشری در آمریکای شمالی: «جامعه شیعیان اثنی عشری آمریکای شمالی» (NASIMCO) سازمانی فرهنگی مذهبی برای شیعیان ساکن در این منطقه است. هیأت علمی این جامعه، کتاب های تشیع را را بررسی و با ماطبق با استانداردهای جدید تنظیم کرده اند. آنها همچنین کتاب های زیادی درباره تاریخ و الهیات تشیع را منتشر کرده اند.15، 17، 23

سایر سازمان های شیعی آمریکا

در ایالت های مختلف آمریکا، سازمان های شیعی متعددی وجود دارند که در ادامه به برخی از آنان اشاره می کنیم.24

ایالت کالیفرنیا: جامعه اسلامی جعفریه، جامعه شیعیان ناحیه بِی، جامعه اسلامی زینبیه

ایالت کنتیکت: سازمان اسلامی اهل البیت

ایالت جورجیا: کاروان حیدر، جوانان زینبیه، مرکز آموزشی زینبیه

ایالت آیداهو: مرکز اسلامی امام مهدی (عج)

ایالت ایلینوی: سازمان العصر شیکاگو، سازمان مسلمانان شیعی مید وِست

مریلند: اداره جعفریه، مرکز امامیه

میشیگان: مرکز خدمات آموزش اسلامی انصار امام مهدی، مرکز آموزش اسلامی کربلا، مسجد امام علی (ع)، بنیاد فدک

مینسوتا: مرکز اسلامی انجمن اصغری جعفری

میسوری: مرکز آموزش اسلامی شیعه

نبراسکا: بنیاد هدایت

نیویورک: حوزه ائمه و  دانشگاه ولی عصر (عج)، مرکز اسلامی شاه نجف، جماعت شیعه اثنی عشری نیویورک

نیوجرسی: جامعه شیعیان آمریکای شمالی، آستان زهرا،  بیت القیام، مهفیل شاه خراسان، بنیاد امام زمان آمریکای شمالی

اوهایو: اتحادیه جعفریه

پنسیلوانیا: جامعه بین المللی پزشکان امامیه، مهدیه، جماعت شیعیان اثنی عشری پاکستان

تگزاس: انجمن حیدریه

ویرجینیا: مرکز دانش اسلامی کوفه

واشنگتن: سازمان حضرت زینب (س) سیاتل

سازمان‌های شیعی کانادا:

سازمان های شیعی برجسته در کشور کانادا عبارتند از: جماعت شیعه اثنی عشری ادمونتون، جامعه شیعیان بریتیش کلمبیا، سازمان جوانان شیعه، جماعت شیعیان اثنی عشری تورنتو، جامعه شیعیان اثنی عشری لندن اونتاریو، خدمات بین المللی ازدواج شیعیان، جامعه جوانان المهدی، سازمان شیعیان اثنی عشری اتاوا، سازمان بین المللی شیعیان حیدری کبک.25

«مرکز اسلامی آمریکا»، بزرگترین مسجد و مرکز اسلامی در ایالات متحده که در دیربورن ایالت میشیگان واقع شده و متعلق به شیعیان است.

صوفیه

اجتماع کوچک «شورای عالی مسلمانان آمریکا» متعلق به صوفیان آمریکاست. این عده مدعی اند که آیین آنان بُعد درونی و رازآلود اسلام است. «شورای عالی مسلمانان آمریکا» مدعی فراهم آوردن راهکاری برای مشکلات مسلمانان آمریکا بر پایه دستورات سنتی اسلام است که این راهکارها از سوی برجسته ترین پژوهشگران برجسته اسلامی در جهان ارائه شده است. این شورا در نظر دارد سنتهای دیرینه را برای حل مسائل معاصری که حفظ عقاید اسلام را در دنیای مدرن و سکولار تحت تاثیر قرار داده است بکار بندد.26

جنبش قرآنی

بزرگترین جنبش قرآنی در ایالات متحده، تسلیم شدگان متحد بین المللی (United Submitters International) است که از سوی راشد خلیفه بنیان نهاده شده است. شعار معروف این جنبش عبارت است از: «قرآن، همه قرآن، هیچ چیز بجز قرآن». با این که راشد خلیفه در ابتدا مورد اقبال بسیاری از مردم قرار گرفت، بعدها ادعاهای وی مانند دریافت وحی موجب جدایی مردم از او و ترور او در سال 1990 شد. از جمله افراد برجسته آمریکایی که تحت تاثیر وی قرار گرفته بودند سام خلیفه، بازیکن حرفه ای بیس بال و احمد رشاد گزارشگر ورزشی و فوتبالیست سابق بوده اند.27

مسلمانان غیر مذهبی

مسلمانان غیر مذهبی تقریبا یک هفتم یعنی 15 درصد از مسلمانان آمریکا را تشکیل می دهند. این مسلمانان وابستگی خاصی به مذهب ندارند و معمولا خود را به عنوان «فقط مسلمان» معرفی می کنند. مسلمانانی که در ایالات متحده به دنیا آمده اند نسبت به مسلمان مهاجر در آمریکا، بیشتر تمایل به این اعتقاد دارند.تخمین زده می شود که 24 درصد از مسلمانان متولد آمریکا غیر مذهبی هستند در حالی که این درصد در میان مهاجران به 10 درصد می رسد.28

سایر مسلمانان

عده بسیار کمی از مسلمانان آمریکا را مسلمانان ترقی خواه[2]، مسلمانان مهدوی[3] و نیز مسلمانان اباضی[4] تشکیل می دهند.29، 30، 31

تخمین پراکندگی جمعیت مسلمانان آمریکا

سازمان های متعددی آمارهای گوناگونی از جمعیت مسلمانان در آمریکا ارائه داده اند اما هیچ کدام از این آمارها دقیق نیستند. تام دبلیو اسمیث، نویسنده کتاب «برآورد جمعیت مسلمانان در آمریکا» می‌گوید که طی پنج سال نگارش کتاب خود تا سال 2001، با بیست برآورد گوناگون از جمعیت مسلمانان مواجه شده است که هیچ کدام از آنها از لحاظ علمی مبنای قابل قبولی نداشته اند و یا از متد علمی مشخصی پیروی نمی کردند و حتی می توان گفت که همه آنها بر طبق حدس و گمان طرح ریزی شده بودند. نُه عدد از این برآوردها از سازمان های اسلامی مانند جامعه مسلمانان آمریکای شمالی، انجمن دانشجویان مسلمان، شورای روابط اسلام و آمریکا، شورای مسلمانان آمریکا و انجمن اسلامی دانشگاه هاروارد به دست آمده بودند که به این منابع، منابع تایید نشده مسلمانان می گویند زیرا که هیچ کدام از انجمن ها و سازمان های اسلامی مذکور برای آمار و ارقام خود مبنا و منبعی ارائه نکرده بودند.32

شورای روابط اسلام و آمریکا مدعی است که تاکنون هیچ سرشماری علمی برای برآورد تعداد مسلمانان آمریکا انجام نشده است اما اعداد و ارقام بزرگتر، باید به عنوان آمار دقیق تر در نظر گرفته شود. برخی از خبرنگاران نیز مدعی شده اند که برای مقاصد سیاسی در نشان دادن ارقام بزرگتر اغراق شده است.33، 34

با این حال بنا بر اعلام اندیشکده پیو در سال 2016، حدود 3.3 میلیون مسلمان در ایالات متحده زندگی می کنند که 1 درصد از جمعیت آمریکا را تشکیل می دهند.35 گزارش اندیشکده پیو درباره مذاهب آمریکا نشان می دهد که در سال 2007 مسلمانان حداکثر 0.4 درصد از بزرگسالان آمریکا را تشکیل می دادند که در سال 2014 به دلیل آمار بالای مهاجرت، این رقم به 0.9 درصد رسید.

طبق گزارش مرکز پیو، از لحاظ نژادی 38 درصد از مسلمانان آمریکا غیر هیسپانیک[5] (شامل عرب ها و ایرانیان با درصد رو به افزایش از 32 درصد در سال 2007)، 28 درصد آسیایی (اغلب هندی و پاکستانی با درصد روبه افزایش از 29 درصد در سال 2007 )، 28 درصد سیاهپوست (با درصد رو به کاهش از 32 درصد در سال 2007)، 4 درصد هیسپانیک (با درصد رو به کاهش از 7 درصد در سال 2007) و 3 درصد از نژاد های دیگر (با درصد رو به کاهش از 7 درصد در سال 2007) تشکیل می دهند.

نژاد مسلمانان آمریکا

احسان بگبی، استاد مطالعات اسلامی دانشگاه کنتاکی در سال 2001 طی پژوهشی درباره آمریکایی هایی که اسلام آورده اند، اعلام کرد که 64 درصد از این افراد آفریقایی ـ آمریکایی (سیاهان آمریکا)، 27 درصد سفید پوست، 6 درصد هیسپانیک و 3 درصد از سایر نژادها هستند. در همان زمان جمعیت تازه مسلمان هیسپانیک رو به افزایش گذارد. بسیاری از هیسپانیک های تازه مسلمان، سابقا مسیحی بودند.36

از آغاز مهاجرت اتباع آسیای جنوبی و اعراب در دهه نود میلادی، به دلیل عدم تطابق فرهنگی و نژادی بین مسلمانان این کشورها و سیاهان مسلمان آمریکا، وحدتی وجود نداشت. اما بعد از وقایع تروریستی یازدهم سپتامبر 2001، دو گروه با هم متحد شدند تا برای دفاع از حقوق مدنی خود تلاش کنند.37

مسجد در آمریکا

مساجد در آمریکا یا متعلق به شیعیان و یا متعلق به اهل تسنن است با این حال 55 مسجد متعلق به پیروان احمدیه نیز در این کشر فعالیت می کنند. در سال 2010، تعداد مساجد آمریکا به 2106 مسجد می رسید38 که در این میان بزگترین مسجد آمریکا متعلق به مرکز اسلامی آمریکا در دیربورن میشیگان بوده که در اصل متعلق به شیعیان است اما سایر مسلمانان نیز برای نماز در آنجا حضور می یابند. این مسجد در سال 2005 به طوری بازسازی شد که جمعیتی بالغ بر 3 هزار نفر را در خود جای داده و پاسخگوی جمعیت رو به افزایش مسلمانان در این منطقه باشد.39، 40

در بسیاری از مناطق، ممکن است در یک مسجد هر گروهی از مهاجران شرکت کنند و گاهی ممکن است خطبه های نماز جمعه در کنار زبان انگلیسی به زبان های اردو، بنگالی یا عربی خوانده می شود. در مناطقی با جمعیت بالای مسلمانان چندین مسجد فعالیت می کنند که ممکن است گروه های مختلفی از مهاجران یا عقاید مختلف شیعه و سنی در آن ها شرکت جویند. در حال حاضر در بسیاری از مساجد آمریکا امامان جماعتی از کشورهای دور دست فعالیت می کنند که فقط چنین افرادی از سوی مقامات مسلمان واجد شرایط فعالیت به عنوان امام جماعت هستند.41، 42، 43، 44

توضیحات:

 

[1]  مالکوم ایکس (به انگلیسی: Malcolm X)(زاده ۱۹ مه ۱۹۲۵ در نبراسکا - درگذشته ۲۱ فوریه ۱۹۶۵ در نیویورک) فعال سیاه‌پوست و مسلمان حقوق انسانی و مدافع حقوق آفریقایی آمریکایی‌ها. نام اصلی وی مالکوم لیتل است. بعد از پیوستن به گروه امت الاسلام، نام مالکوم ایکس را برگزید و در طی سفر حج، نام اسلامی الحاج مالک الشباز را برخود نهاد. وی به دلیل مبارزاتش علیه تبعیض نژادی و همچنین زندگی پرماجرا و پر فراز و نشیبش مشهور است.

[2]  پروتستان و یا طرفدار اصلاحات در اسلام

[3]  طرفداران مهدویت محمد جونپوری که در قرن دهم هجری ادعای مهدویت کرد.

[4]  یکی از مذاهب اسلام که از جریان خوارج نشأت گرفته شده است. این فرقه از کهن‌ترین مذاهب اسلامی بوده و تنها گروه باقی‌مانده از خوارج است. نام این مکتب از نام عبدالله بن اباض تمیمی نخستین پیشوای آن گرفته شده است.

[5]  در آمریکای شمالی به مردم اسپانیایی‌زبان یا پرتغالی‌زبان به ویژه اتباع آمریکای لاتین، هیسپان اطلاق می‌شود.

منبع: جام نیوز