آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

آران نیوز: اوایل سال 2016 میلادی با سفر رسمی الهام علی اف به جمهوری اسلامی ایران همراه بود که این دومین سفر رییس جمهوری آذربایجان در دوران مسوولیت حسن روحانی به کشورمان بود . 

در این سفر رییس جمهوری آذربایجان که در ماه فوریه انجام گرفت 11 سند همکاری با هدف توسعه و شتاب بخشیدن به سطح همکاری دو کشور به امضا رسید . 

این توافقنامه هاحوزه های مختلف اقتصادی ، انرژی ، بهداشتی ، کار و تامین اجتماعی ، سرمایه گذاری متقابل ، بخش خصوصی ، گمرک ، همکاری در زمینه ساخت نیروگاه برق آبی را در بر می گرفت. 

جمهوری آذربایجان این اسناد امضا شده را برای گسترش روابط و همکاری های دو کشور مهم ارزیابی کرد . 

الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان پس از این سفر در یک تماس تلفنی با حسن روحانی همتای ایرانی خود اعلام کرد با اجرای این توافقات حاصله در تهران، فصل نوینی در روابط دو کشور گشوده می شود.

جمهوری آذربایجان همچنین توافقنامه میان این کشور و جمهوری اسلامی ایران در زمینه تکمیل سد خدا آفرین و ساخت یک نیروگاه برق آبی جدید بر روی رود ارس را یک سند تاریخی مهم عنوان کرد.

یکی از رویداد مهم سال جاری در روابط دو کشور سفر حسن روحانی رییس جمهوری ایران در ماه اوت به جمهوری آذربایجان و برگزاری دیدار سه جانبه روسای جمهوری اسلامی ایران ، جمهوری آذربایجان و روسیه در باکو بود . 

قبل از این سفر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ماه آوریل به منظور حضور در دیدار سه جانبه وزیران امور خارجه کشورمان ، جمهوری آذربایجان و روسیه به باکو سفر کرد . 

وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با الهام علی اف گسترش روابط با آذربایجان و دیگر همسایگان را سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد . 

باکو پایتخت جمهوری آذربایجان قبل از دیدار سه جانبه روسای جمهوری این کشور ، ایران و روسیه که در 8 اوت ( برابر 18 مرداد ماه ) برگزار شد ، میزبان نشست سه جانبه وزیران خرجه سه کشور در هفتم آوریل ( برابر 19 فروردین ماه ) شد . 

محمد جواد ظریف ، المار محمدیاراف و سرگئی لاورف وزیران امور خارجه ایران ، جمهوری آذربایجان و روسیه زمینه های مختلف گسترش روابط و همکاری های دو و سه جانبه و مسائل منطقه ای را بررسی کر دند . 

محمد جواد ظریف بر اهمیت گسترش همکاری های سه کشور در حوزه راه آهن، حمل و نقل و ارتباطات، همکاری های مرزی، مبارزه با تروریسم، همکاری در زمینه های فرهنگی و گفت و گوی ادیان و همکاری های بانکی تاکید کرد.

سفر رییس جمهوری اسلامی ایران در ماه اوت سال جواری به جمهوری آذربایجان و برگزاری دیدار سه جانبه روسای جمهوری ایران ، جمهوری آذربایجان و روسیه در باکو رویداد تار یخی مهم در روابط دوجانبه و منطقه ای به شمار می رود . 

دیدار سه جانبه روسای جمهوری ایران ، آذربایجان و روسیه در باکو در واقع پایه گذار فرمت جدید همکاری های منطقه ای بود و این دیدار تاریخی مورد توجه مجامع بین المللی قرار گرفت . 

در بیانیه مشترک سران ایران ، روسیه و آذربایجان امضا شده در پایان این دیدار عزم راسخ سه کشور برای گسترش همکاری در همه زمینه ها انعکاس یافته است . 

این دیدار به اجرای برخی پروژه های منطقه ای و بخصوص استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت های ترانزیتی سه کشور از طریق تکمیل دالان جمل و نقل شمال – جنوب ، تحرک جدی بخشیبد . 

گفتنی است جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران از ابتدای سال جاری تلاش های خود در جهت عملی کردن توافقات حاصله میان دو کشور را ادامه دادند و در این راستا کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی دو کشور بسیار فعال بوده است . 

در رابطه با این تلاش های کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان مدال دوستی این کشور را به محمود واعظی رییس ایرانی این کمیسیون اعطا کرد . 

برگزار مراسم کلنگ زنی پل ریلی آستارا – آستارا در مرز دو کشور رویداد مهم در راستای اتصال خطوط آهن دو کشور همسایه آذربایجان و ایران در قالب تکمیل دادلان حمل و نقل شمال –جنوب بود . 

این مراسم 20 آوریل ( برابر 1 اردیبهشت ماه ) با حضور روسای کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی و مسوولان راه دو کشور برگزار شد . 

همچنین بر اساس توافقات حاصله میان دو کشور همزمان با این ساز ه حمل و نقل ساخت خط ریلی 8.3 کیلومتری از ترمینال راه آهن آستارای جمهوری آذربایجان تا مرز ایران و نیز ساخت خط ریلی 1.7 کیلومتری و ترمینال جابجای محموله ها در خاک ایران آغاز شد . 

بر اساس کار های انجام گرفته در این راستا اداره راه آهن جمهوری آذربایجان در اواسط آبان ماه طی گزارشی از پایان کارهای ساخت و ساز خط ریلی جدید 8.3 کیلومتری از پایانه راه آهن آستارای جمهوری آذربایجان تا مرز جمهوری اسلامی ایرانرا خبر داد . 

همچنین بنا به توافق حا صله در سفر اخیر محمود واعظی به جمهوری آذربایجان مراسم افتتاح این خط و نیز پل ریلی جدید در مرز مشترک دو کشور تا عید نوروز برگزار خواهد شد . 

همچنین برگزاری مراسم کلنگ زنی کارخانه مشترک خودروسازی ایران و جمهوری آذربایجان در کوی صنعتی نفتچالا واقع در 168 کیلومتری جنوب باکو یکی از رویداد های مهم در عرصه همکاری های اقتصادی دو کشور می باشد.

ظرفیت تولید این کارخانه که بر اساس طرح مشترک 15 میلیون دلاری شرکت های ایران خودرو و 'آذیوروکار' احداث می شود، 10 هزار دستگاه خودرو سواری در سال خواهد بود . 

کارخانه مشترک خودروسازی ایران و جمهوری آذربایجان در کوی صنعتی نفتچالا در سال 2018 میلادی مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت و در آن چهار مدل خودروی رانا، دنا، سورن و سمند تولید خواهد شد . 

با مرور بر سفرهای متقابل و مرتب مقامات دو کشور و نیز مذاکرات انجام گرفته و توافقات حاصل شده میان جمهوری آذربایجان و ایران می تواند گفت ، دو کشور برای استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت های موجود برای توسعه روابط اقتصادی در شرایط مناسبات سیاسی بسیار خوب عزم راسخ دارند . 

در حال حاضر ساخت کارخانه مشترک داروسازی در حومه باکو و نیز بیمارستان جمهوری اسلامی ایران در پایتخت جمهوری آذربایجان در دستور کار دو طرف می باشد . 

همچنین بر اساس آمار اعلام شده، در حال حاضر 450 شرکت با سرمایه گذاری جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان فعال بوده و توسط ایران در اقتصاد جمهوری آذربایجان 2.5 میلیارد دلار از جمله یکصد و 50 میلیون دلار در حوزه های غیر نفتی سرمایه گذاری شده است . 

میان دو کشور بطور کلی 40 سند همکاری در حوزه های اقتصادی مختلف به امضا رسیده و امضای 21 سند دیگر نیز در دستور کار قرار می گیرد . 

در شرایط کسترش همکاری های اقتصادی دو کشور به منظور معرفی هر بیشتر ظرفیت ها و توانمندی های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران ، دومین نمایشگاه تخصصی ایران پروژه 19 سپتامبر ( برابر 29 شهنریور ماه ) باد حضور 50 شرکت کشورمان در باکو برگزار شد . 

بازدید کنندگان این نمایشگاه فرصت آشنای نزد یک با دست آوردهای کشورمان حوزه های نفت و گاز و پتروشیمی، ساختمان و انرژی، آب و برق و خدمات فنی و مهندسی را داشتند . 

سطح بالای روابط سیاسی جمهوری آذربایجان و ایران به برقراری و تقویت تعاملات دو کشور در سایر عرصه ها کمک کرده است و در چنین شرایط سفر اولین ناو گروه نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران متشکل از ناوهای دماوند و جوشن حامل پیام صلح و دوستی به جمهوری آذربایجان بیانگر این واقعیت می باشد . 

تعمیق تعامل سیاسی و اقتصادی جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران همچنین به کسترش روابط مردمی دو کشور از جمله افزایش سفرهای گردشگری متقابل تحرک بخشیده است . 

بنا به امار رسمی اخیر جمهوری آذربایجان سفرهای گردشگری از جمهوری اسلامی ایران در سال جاری میلادی در مقایسه با یک سال قبل 58 درصد ا فزایش یافته است . 

همچنین سفرهای زیارتی ، بازرگانی و درمانی شهروندان جمهوری آذربایجان مانند سالهای قبلی در سال جاری نیز بطور قابل توجه بوده و مسوولان نهادهای مربوطه ایران و جمهوری آذربایجان با توجه به اهمیت افزایش سفرهای متقابل گردشگری برای اقتصاد و تعاملات مردمی دو کشور طرح های مشترک با هدف بهبود بخشیدن به شرایط در این عرصه اجرا می کنند که راه اندازی قطار مسافربری نخجوان – تبریز – تهر ان مشهد یکی از طرح های مهم در این حوزه می باشد . 

کارشناسان بر این باور هستند ، بحران اقتصادی و مالی در جهان و کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی ایجاب می کند تا دو کشور همسایه برای مقابله با تاثیرات منفی این بحران به تعاملات خود در حوزه های اقتصادی مختلف بیافزایند و بصورت مشترک از ظرفیت های یکدیگر به نحو احسن بهرمند شوند . 

همچنین چالش ها و تهدیدات موجود در منطقه از جمله ضرورت مبارزه مشترک با تروریسم بین المللی در منطقه برقراری روابط تنگاتنگ و همکاری های گسترده میان جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران را ایجاب می کند و بنابر این در سال 2017 میلادی شاهد آغاز اجرای طرح های مهم اقتصادی میان دو کشور خواهیم بود .