دکتر صدقی عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز گفت: تاریخ ثابت کرده است رابطه ناگسستنی بین ایران و آذربایجان وجود دارد و مردم جمهوری آذربایجان شیفته مضامین اسلامی و سیره نبوی هستند.
به گزارش آران نیوز، امروز ناصر صدقی قبل ازظهر امروز در نشست علمی تخصص ۱۹ ژانویه در ابتدا سخنان خود و با اشاره به اشتراکات فرهنگی ایران و جمهوری آذربایجان عنوان کردند: در گستره تاریخی چنین تقسیمات نبود ولی فرهنگ ایران به‌قدری گسترده بود که تا باب الالباب رسیده بود.
وی با بیان اینکه نخستین رویداد گسترش اسلام در دو کشور آذربایجان و ایران بوده است، گفت: بعد از رحلت پیامبر به‌واسطه قبایل عربی موجود دین مبین اسلام گسترش یافت و منجر به این شد که در آن زمان آذربایجان در کنار ایران در حوزه اسلام قرار گرفت.
هیئت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز افزود: در سده پنجم در حوزه شعر و ادب مکتب شعر فارسی و مکتب آذربایجان شکل گرفت که شهر گنجه در شمال و تبریز در جنوب کانون این مکتب شدند.
وی با اشاره به اینکه زبان فارسی به‌عنوان زبان دیوانی بوده است گفت: سومین رویداد مهم که به نوعی کانون آن آذربایجان بوده ظهور صفویان بود و در واقع صفویان از بستر خانگاه اردبیل برخاسته بودند و توسط آن ها تشیع رواج یافت.
صدقی با بیان اینکه با ظهور قاجار و تزارها در جهان، تحول بزرگی ایجاد شد، گفت: قراردادهای ترکمن‌چای و گلستان در آن دوران شکل گرفت و منجر به قطع روابط فرهنگی آن‌سوی ارس و ایران شد.
وی تصریح کرد: در حدود ۹۰ سال رویدادهای فرهنگی و ارتباطات فرهنگی قطع شد ولی همچنان مناسبت‌ها برقرار بود و رفت‌وآمدهای آزادی خواهان همواره بوده است.
هیئت‌علمی دانشکده تاریخ دانشگاه تبریز خاطرنشان کرد: بعد از فروپاشی وقایع آذربایجان از سال ۱۹۲۰ تا ۱۹۹۰ که نزدیک به هفتادسال بود، شدیدترین قطع ارتباطات فرهنگی آذربایجان با ایران رخ داد.
صدقی با اشاره به اینکه در طی این دوران تمام مذاهب اسلامی در آذربایجان تحت‌الشعاع ایدئولوژی کمونیستی قرار گرفت و تقریباً زدوده شد، گفت: در بین تمام جمهوری‌ها نخستین اعتراضات و جنبش‌های مردمی برای بازگشت به هویت دینی در کشور آذربایجان رخ داد.
وی با بیان اینکه جمهوری آذربایجان تفاوت‌های داشت که یکی از آن‌ها پیوندهای ناگسستنی بین ایران و آن‌ها است، گفت: جمهوری آذربایجان به لحاظ موقعیت جغرافیایی و اقتصادی یک حوزه ثروتمند بود و از دوره انقلاب ۱۹۱۷ یک طبقه متوسط شهری و روشن‌فکر در این محدوده شکل گرفت که در طول هفتادسال استمراردهندگان هویت شرقی بودند.
این استاد دانشگاه تبریز تأکید کرد: مؤلفه‌های اسلام و مذهب تشیع و مسئله تعارضات مسلمانان آذربایجان با ارمنی‌های ارمنستان از جمله مواردی بود که در طول دوران هفتادسال تکرار می‌شد. به عنوان مثال با اعلام جدایی منطقه قره‌باغ از آذربایجان، قتل و عام مردم مسلمان این منطقه توسط ارمنی‌ها آغاز شد.
وی گفت: رویدادها در سه حوزه و گرایش بود که نخستین گرایش اظهار علاقه آن‌ها به آموزه‌‌های و دینی تشیع بود به طوری که با ورود به مرز و ورود به خاک ایران نوحه‌خوانی و عزاداری می‌کردند.
هیئت‌علمی دانشکده تاریخ دانشگاه تبریز همچنین به مسائل مناسبت۲۰ ژانویه 1990 که روز شهدا است نیز اشاره کرد و گفتند: در این روز مردم باکو توسط ارتش سرخ قتل و عام شدند. در این رویداد نیز ما مضامین مذهبی را می‌بینیم و بعد از قتل‌عام مردم عزای عمومی اعلام کردند و تمام کارخانجات و بنگاه‌های اقتصادی تعطیل شدند.