جوانان تاجیکی که عازم سوریه می‌شوند، اغلب در زمان مهاجرت کاری در روسیه به این جنگ‌ها جلب شده‌اند و یا اینکه برای به دست آوردن کار بی‌دردسر به ترکیه می‌روند و در آنجا با این گروه‌ها آشنا شده‌اند.
به گزارش آران نیوز: بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی مقامات وزارت کشور تاجیکستان تا کنون حدود 1100 شهروند جمهوری تاجیکستان به صف گروه‌های تروریستی خاورمیانه پیوسته‌اند، این در حالی که همه ساله عده‌ای از جوانان به این گروه‌ها می‌پیوندند. بر اساس اطلاعات مسئولان وزارت این کشور در سال 2016 نسبت به سال‌های قبلی صف جوانانی که به گروه تروریستی «دولت اسلامی» پیوسته‌اند به مراتب کمتر شده است. رمضان رحیم‌زاده وزیر کارهای داخلی تاجیکستان در نشست خبری گفت: سال گذشته 40 نفر از تاجیکان به صف گروه «دولت اسلامی» پیوسته‌اند و 22 شهروند تاجیکستان از صف این گروه تروریستی به خواست خود خارج شده‌اند.
*عوامل جذب جوانان تاجیکی به داعش
همچنین حدود 80 شهروند جمهوری تاجیکستان که گذشته جزو گروه ممنوعه دولت اسلامی بودند از این گروه خارج و به وطن برگشته‌اند. تعدادی از جوانانی که جنگ‌های سوریه و عراق را با چشم خود دیده‌اند، عوامل مختلفی را در پیوستن جوانان به این گروه‌های تندرو دخیل دانستند. بر اساس اظهارات وی، جوانان تاجیکی که عازم سوریه می‌شوند، اغلب در زمان مهاجرت کاری در روسیه به این جنگ‌ها جلب شده‌اند و حتی گاه به دلیل مشکلاتی که در روسیه برای مهاجران کاری وجود دارد برای به دست آوردن کار بی‌دردسر به ترکیه می‌روند و در آنجا با این گروه‌ها آشنا و به آنها جلب شده‌اند.
حق‌نظر سعیداو ساکن ناحیه وخش ولایت ختلان در این خصوص گفت: در مهاجرت کاری «انس»(فرد تاجیک ساکن نارک) مرا از طریق سامانه «آدناکلسنیک» به کار در ترکیه دعوت کرد و چون در روسیه اجازه کار، گران شده بود و در ترکیه هیچ مشکلی وجود ندارد، وقتی من گفتم پول ندارم، انس مشخصات شناسنامه‌ام را پرسید و او از حساب خودش برای من بلیط هواپیما خرید و من به استانبول رفتم، او در واقع مرا برای کار به ترکیه دعوت کرد، ولی وقتی به آنجا رسیدم با فریب مرا به سوریه برد.
وی افزود: وقتی من انس را که نام اصلی‌اش انوشیروان بود در ترکیه پیدا کردم، او گفت که شما بروید ما وسایلمان را جمع می‌کنیم و می‌آییم. وقتی که مرز ترکیه را رد کردیم و وارد سوریه شدیم؛ فهمیدم که اینجا چه سری نهان است و به انس زنگ زدم. اما او گفت که شما در ترکیه هستید و آنجا نزدیک مرز است نه کشور سوریه؛ هنوز در عجبم چرا اینقدر ساده حرف‌های انس را باور کردم. البته همراه من جوانان تاجیک دیگری هم بودند که مانند من بدون هیچ اطلاع و آگاهی به او اعتماد می‌کردند و برخی از آنها در ترکیه بی‌هیچ مشکلی کار می کردند و دیگر تاجیکان را جذب این گروه می‌کردند و تعدادی دیگر به سوره فرستاده می‌شدند.
رضوان احمداو ساکن شهر قرغان‌تپه ولایت ختلان در این زمینه بیان داشت: در روسیه کارگر ساختمان بودم؛ یک جوان همراه ما به نام ابراهیم بود که همیشه از تفکرات گروه «دولت اسلامی» برایمان می‌گفت و هر کس را که به سخنانش علاقه‌مند می‌شد به پیوستن ترغیب می‌کرد، ابراهیم معتقد بود مسلمانان حقیقی همان کسانی هستند که عضو گروه «دولت اسلامی» شده‌اند. بعدها به ترکیه رفت و از حساب خود برای من بلیط مسکو به ترکیه خرید و حتی خودش به فرودگاه آمد و من را با تاکسی به خانه‌اش برد. ابراهیم پس از چند روز من و دو ترک دیگر را با اتوبوس به مرز سوریه برد و هنگام گذشتن از مرز گفت: بدوید که تیر مرزبانان به شما نخورد. البته آن طرف مرز تعدادی مرد با لباس نظامی و سلاح به دست به پیشواز ما آمدند. تا قبل از اینکه به آنجا برسم فکر می‌کردم آنجا یک دولت آباد اسلامی و آرام است، ولی وقتی رسیدم، تنها آدمکشی و بیرحمی‌هایی را دیدم که بیرون از قاعده اسلام و حتی انسانیت بود.
*اینترنت دام گروه‌های تروریستی
مسئولان بخش مبارزه با گروه‌های تروریستی کشور تاجیکستان معتقدند که یکی از اصلی‌ترین راه‌های جلب جوانان تاجیک برای پیوستن به گروه‌های افراطی اینترنت است. باباجان قربایف ساکن شهر وحدت نیز در خصوص سفرش یه سوریه گفت: وقتی در روسیه کار می‌کردم توسط اینترنت به این جنگ‌ها دعوت شدم و در اینترنت نوارهای زیادی را در این مورد تماشا می‌کردم و در شبکه اینترنتی «رادیو زیلا» به تبلیغات این گروه گوش می‌کردم. مبلغان در مورد دین اسلام بسیار سخن می‌گفتند و اکثر کارهای خود را دستورات دین می‌نامیدند که من به همین دلیل بسیاری از حرف‌های آنها را باور کردم. سپس از طریق شبکه اینترنتی «رادیو زیلا» مرا برای عضویت در گروه دعوت کردند و از حساب خودشان برای من بلیط خریدند تا به استانبول بروم. در ترکیه عبدالله نامی که اهل ولایت سغد بود مرا همراهی کرد تا به مرز سوریه رسیدیم.
وقت گذشتن از مرز هیچ مشکلی پیش نیامد و آزاد از مرز گذشتیم. پس از آن تعدادی مرد مسلح ما را به شهر طبقه بردند که در آنجا بیش از 20 جوان تاجیک فعالیت داشتند. حدود یک ماه و نیم ما را در یک انبار زندانی کردند؛ وقتی می‌پرسیدیم چرا چنین می‌کنید جواب می‌دادند که ابتدا شخصیت شما باید معین شود و بدانیم چه کسی هستید و با چه اعتقادات و هدفی به اینجا آمده‌اید.
*جوانان تاجیک را چند دلار می‌‌فروشند؟
براساس تحقیقات صورت گرفته از سوی مقامات اکثر جوانان تاجیک از سوی هم‌وطنان خود فروخته می‌شوند. سیمین حکیم‌او ساکن ناحیه یاوان که در تاجیکستان زن و فرزند داشت یکی از کسانی است که هموطنش با فریب و به قصد کار به ترکیه دعوت شده و پس از زسیدن به آنجا به گروه‌های تروریستی فروخته شده؛ در این باره گفت: در مسکو به تاکسیرانی مشغول بودم. یک مشتری با نام منان داشتم که زاده شهر وحدت بود. به من تلفن می‌کرد و تا محل کاری‌اش می‌بردمش، یک روز گفت که در ترکیه وضعیت کار بهتر از مسکو است و برای همین کار من هر ماه 800 دلار می‌دهند، بعد هم از من پرسید که می‌خواهی کمکت کنم تا به ترکیه بروی؟ من هم وقتی دیدم شرایط آنجا بهتر است راضی شدم. در ترکیه جوانی به نام سعید در فرودگاه منتظر من بود و به من گفت که از فردا شب ساعت دقیق کاریم مشخص می‌شود. فردا من را در ماشین سوار کرد و به مرز برد و تحویل تعدادی مرد مسلح داد. آنجا فهمیدم منان برای هر نفری که به سوریه روان می‌کرد 800 دلار می‌گرفت.
*جوانان پشیمان شده راه فرار می‌جویند
بسیاری از جوانانی که به این طریق وارد گروه‌های تروریستی شدند، پس از مدت زمان کوتاهی به وطن بازگشته‌اند آنها برای بازگشت نیز مشکلات بسیاری را متحمل شده‌اند. رضوان احمداو ساکن شهر قرغان‌تپه در این خصوص گفت: در سوریه تعداد تاجیکانی که می‌خواستند فرار کنند کم نبود اما می‌ترسیدند که به همراهان خود بگویند. همراه ما در سوریه یک دختر تاجیک بود، شماره تلفن یک کارمند کنسولی تاجیکستان در ترکیه را می‌دانست. من به وسیله whatsapp به آن کارمند زنگ زدم و با مصلحت و راهنمایی وی از سوریه فرار کردم. سفارت تاجیکستان در ترکیه مسئولان مرزی را آگاه کردند و ما با کمک سفارت تاجیکستان به ترکیه برگشتیم و از آنجا راهی وطن شدیم.
تاجیکستان میان کشورهای منطقه تنها کشوری است که اعلام کرده افرادی را که به خواست خود از جنگ‌های کشور خارج می‌شوند عفو می‌کند. در کادکس جنایی تاجیکستان نیز ماده قانونی مخصوص برای عفو این گروه اضافه شده که برخی بر این اعتقادند این قانون به درستی رعایت نمی‌شود و نادمان مورد مجازات قرار می گیرند. اما باباجان قربایف ساکن شهر وحدت در این خصوص گفت: برای فرار از سوریه کسانی هستند که ماشین یا موتورسیکلت دارند و از 200 تا 500 دلار گرفته و مردم را به مرز ترکیه می‌برند، پس اگر پول باشد فرار کردن آسانتر است. در سوریه به ما می‌گفتند که اگر به وطن خود برگردید، 20 سال یا حبس ابد در انتظارمان هست، ولی آمدیم و دیدیم چنین خبر درست نبود. ما را عفو کردند و به زندگی عادی خود برگشتیم.
تحقیقات نشان داده است که بیشتر جوانانی که به گروه های تروریستی می‌پیوندند و گاه جان خود را بازیچه دست ایشان قرار می‌دهند از دین اسلام آگاهی عمیق ندارند. کارشناسان هم یکی از دلایل شرکت جوانان در جنگ‌های بیگانه را نداشتن سواد دینی و دنیوی می‌دانند و معتقدند هر کس که سواد دینی و دنیوی داشته باشد، هیچ گروه تروریستی و افراط گرایی نمی‌تواند او را به خود جلب سازد.
ترجمه از وابستگی فرهنگی ایران در خجند
فارس