آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

آران نیوز _ ميدان تي وي نوشت : « نخستين دور بازي هاي اسلامي در سال 2005 در عربستان سعودي برگزار شد. گرچه برگزاري دومين دور اين مسابقات در ايران در سال 2009 درنظر گرفته شده بود، در عمل تحقق نيافت. اقدام ايران در نوشت نام «خليج فارس» بر روي لوگويي که براي اين بازي ها آماده کرده بود، موجب نارضايتي دولت هاي عربي شد که همين حوزه آبي را به غلط «خليج عرب» مي نامند.  به اين ترتيب، برگزاري اين مسابقات در ايران لغو شد. در سال 2013 اين مسابقات در اندونزي برگزار شد و سپس برگزاري آن به جمهوري آذربايجان حواله شد. الهام علي اف، رييس جمهوري در فرماني که در 8 سپتامبر 2015 امضاء کرد، نوشت برگزاري بازي هاي همبستگي اسلامي در باکو درپي برگزاري بازي هاي اروپايي در همين مکان، پيوند جمهوري آذربايجان به اصول تساهل را تقويت خواهد کرد و بر نفوذ و احترام کشور خواهد افزود.  رياست کميته برگزار کننده بازي هاي همبستگي اسلامي در باکو را مهربان علي اوا، همسر و معاون اول رئيس جمهوري به عهده دارد. »

ميدان تي وي همچنين در زير عنوان « بازي ها و حبس ها» نوشت : « باکو همزمان با بازي هاي همبستگي اسلامي شاهد روند ديگري نيز است. باکو شاهد سرکوب ها عليه طبقه ديندار است. محاکمه افراد دستگير شده در نوامبر 2015 در نارداران، در دادگاه جرايم سنگين باکو ادامه دارد. در حوادث نوامبر 2015 در نارداران ، طالع باقرزاده ، رهبر جنبش اتحاد مسلمانان و 70 نفر ديگر دستگير شده اند.  دادستاني اين افراد را به (تلاش) براي براندازي دولت و برگزاري دولت اسلامي متهم کرده است.  در 25 ژانويه براي هفده تن از آنان حکم صادر شد. طالع باقرزاده به 20 سال و سايرين نيز به زندان هاي 10 تا 19 ساله محکوم شدند. در پرونده هاي «نارداران 2 » و «نارداران 3» نيز محاکمه 24 نفر ديگر جريان دارد. آنها به تروريسم، نگهداري غيرقانوني سلاح و اطاعت نکردن از نماينده حاکميت متهم هستند. يکي از دينداراني که به نگهداري غيرقانوني سلاح متهم شده ، سيف الدين شيرين اف است. او دو هفته پس از حوادث نارداران در 9 دسامبر دستگير شده است. به گفته برادرش، جمال الدين شيرين اف  ، وي در شهر نجف عراق تحصيل ديني کرده است و چهار فرزند دارد.  جمال الدين درباره دستگيري برادرش و حوادث پس از آن با احتياط سخن مي گويد. او مي گويد برادرش در بازداشتگاه باندوتدل ( اداره مبارزه با جرايم سازمان يافته وزارت کشور) شکنجه شده است، اما به علت حضور والدين کهنسال وي در دادگاه، سيف الدين از سخن گفتن درباره شکنجه ها خودداري کرد. در باندوتدل به سيف الدين گفته اند که در منزل مسکوني اش سلاح کشف شده است. در صورتجلسه  باندوتدل ادعا شده است که سيف الدين را به منزلش برده اند و گويا خود وي با دستانش ، سلاح را تحويل داده است! سيف الدين از امضاي اين صورتجلسه خودداري کرد. اما، ماموران باندوتدل به دروغ به سيف الدين گفته اند که همسرش ناگزير به امضاي اين صورتجلسه باندوتدل شده است.  به سيف الدين نيز گفته اند که اگر خود وي نيز اين سند را امضاء نکند، براي همسرش هم پرونده قضايي گشوده خواهد شد و نهايتا سيف الدين نيز مجبور شده است آن را امضاء کند.» 

ميدان تي وي افزوده است : « دستگير شدگان در نارداران از پيروان مذهب شيعه هستند. 65 درصد اهالي جمهوري آذربايجان شيعه و 35 درصد سني مذهب هستند. ( مترجم: آمار ميدان تي وي درست نيست و شيعيان دستکم 85 درصد از جمعيت جمهوري آذربايجان را تشکيل مي دهند).  چهار درصد مابقي نيز از پيروان کليساي ارتدوکس گرجي، کليساي آپوستول ارمني، آدونتيست هاي روز هفتم، مالاکان ها و ساير فرق مسيحي ، يهوديان ، بهائيان و کساني که هيچ ديني را نمي پذيرند، هستند. »

فارض نمازلي، وکيل مدافع مي گويد: «  در دادگاه ، بي اساس بودن اتهامات وارد شده به دينداران را به اثبات رسانده ايم. اين اشخاص بي گناهند و فقط به خاطر ديندار بودنشان دستگير شده اند. طالع باقرزاده پس از آزادي از زندان در سال 2015 ، از حاکميت به شدت انتقاد کرده و به همين علت دستگير شده است. قصد وي تاسيس دولت اسلامي نبوده است. »

ميدان تي وي افزوده است : « طالع باقرزاده، داراي سابقه سياسي غني است. در گزارش گروه کاري تهيه کننده فهرست زندانيان سياسي آمده است که وي فارغ التحصيل دانشگاه دولتي اقتصاد آذربايجان است. او پس از تحصيلات ديني در ايران به جمهوري آذربايجان بازگشته است. در سال 2011 به علت شرکت در تظاهرات محکوميت ممنوعيت حجاب در مدارس،  به يک سال و شش ماه زندان محکوم شده است.   چهار ماه پس از آزادي از زندان ، بار ديگر انتقاداتش از ممنوعيت حجاب را ادامه داده و بخاطر انتقاد از حاکميت، به اتهام در اختيار داشتن مواد مخدر دستگير و مجددا از سال 2013 به بعد زنداني شده است. او هنوز در زندان بود که به عنوان رييس «جنبش اتحاد مسلمانان » انتخاب شد. »

ميدان تي وي افزوده است : « حاکميت جمهوري آذربايجان همواره با اشاره به دولت ديني ايران در مرزهاي جنوبي کشور،  اعمال فشارها عليه اسلامگرايان را توجيه مي کند و نيروهاي امنيتي - انتظامي نيز تلاش کرده اند دينداران را به مخالفان سکولار مرتبط  کنند.  در گزارش وزارت امورخارجه آمريکا در سال 2016 آمده است که طالع باقرزاده، چندين روز در اداره مبارزه با جرايم سازمان يافته وزارت کشور براي گرفتن اعتراف از وي عليه علي کريم لي و جميل حسن لي، رهبران مخالفان سکولار شکنجه شده است. آلتاي گويشوف ، کارشناس تاريخ مي گويد: « طبيعي است که با کنار زده شدن مخالفان لائيک، اسلام سياسي وارد ميدان مي شود. به همين خاطر نيز حاکميت سعي دارد با پر کردن زندان ها از فعالان ديني ، بطور کل محدوديت آزادي هاي ديني را افزايش دهد تا اجازه ندهد مخالفت ديني در جامعه شکل بگيرد.»

ميدان تي وي افزوده است : « در ميان دستگير شدگان در ارتباط با وقايع نارداران، فواد قهرمانلي، معاون جبهه خلق (به رهبري علي کريم لي) نيز حضور دارد که به فراخوان هاي ضددولتي و ايجاد عداوت و نفرت ديني متهم  و به 10 سال زندان محکوم شده است. »

ميدان تي وي افزوده است : « الهام علي اف ، رييس جمهوري آذربايجان در پاسخ به سوال ولاديمير سولوويوف، خبرنگار تلويزيوني روسيه مبني بر اينکه «چرا تا اين حد افراد را دستگير کرده ايد؟»، گفت: « کشور ما به گونه اي است که اگر قاطع نباشيم، همه جا  ريشوها  پرسه خواهند زد و همه جا منفجر خواهد شد.» حاج طالع باقرزاده نيز پيش از دستگيري اش در مصاحبه با ميدان تي وي به سوالات موجود درباره تاسيس دولت اسلامي در جمهوري آذربايجان پاسخ داده و گفته بود چنين چشم اندازي در کشور وجود ندارد.  او گفت: « امروز تاسيس دولت بنيادگراي اسلامي در (جمهوري) آذربايجان غيرممکن است. چشم اندازي براي اين ديده نمي شود. دولت اسلامي داراي ساختاري پيچيده است که براي دستگاه قضاي آن ده ها نفر مجتهد مورد نياز است. براي قانون گذاري اسلامي نيز شخصيت هاي اسلامي برجسته مورد نياز هستند. اما، چنين شخصيت هايي در جمهوري آذربايجان وجود ندارند. سخن گفتن درباره موضوعي که چشم اندازي ندارد، ساده لوحي است.»

ميدان تي وي افزوه است : « آمار دستگيري ها نشان دهنده وخيم بودن وضعيت آزادي هاي ديني در کشور است.  در گزارش وزارت خارجه آمريکا آمده است که در سال 2014 ، شمار فعالان ديندار که زنداني سياسي محسوب مي شوند، 52 نفر و در سال 2015، چهل و شش نفر بود. اما، براساس گزارش «گروه کاري زندانيان سياسي» در 10 آوريل 2017،  از يکصد و 47 نفر زنداني سياسي در کشور ، 97 نفر ديندار هستند.   اعمال فشارها عليه مذهب شيعه در کشور، بطور مستقيم  در دستگيري دينداران شيعه و عليه مذهب اهل سنت، در تعطيلي مساجد خودنمايي کرده است.  در سال 2008، مسجد ابوبکر که اساسا سلفي ها در آنجا جمع مي شدند، پس از واقعه تروريستي (پرتاب نارنجک به داخل مسجد) تعطيل شد و هنوز هم اجازه رسمي براي باز شدن اين مسجد داده نشده است. ( بطور غيررسمي قامت سليمانف ، رهبر وهابي هاي وابسته به عربستان سعودي در جمهوري آذربايجان ، به دفتر خود در اين مسجد رفت و آمد دارد). در همان سال، مسجد شهدا در خيابان شهداي باکو ( مسجد نورچي ها وابسته به ترکيه) تحت عنوان مرمت تعطيل شد و پس از بازگشايي نيز اجازه عبادت دستجمعي در اين مسجد داده نمي شود. در جولاي 2016 نيز مسجد آشوربيگ در منطقه تاريخي ايچري شهر باکو که به نام «مسجد لزگي» نيز شناخته مي شود، ( اين مسجد نيز محل تجمع وهابي ها شده بود) تعطيل شد. در آگوست همان سال نيز مسجد منطقه قوبوستان تعطيل شد. علت هايي که براي تعطيلي مساجد بيان شده اند، مختلفند: مرمت، خطر تروريسم و ... از  5 آوريل 2017  نيز نماز جمعه در مسجد الهيات در باکو که دينداران بطور متراکم در آنجا جمع مي شدند ( اين مسجد نيز توسط ترکيه داير شده و محل تجمع اهل تسنن تحت تاثير ترکيه شده بود) ، ممنوع شد. کميته دولتي امور گروه هاي ديني اعلام مي کند که در جمهوري آذربايجان دو هزار و 166 مسجد وجود دارد که  از اين ميان 136 مسجد در باکوست.   در سال 2014، يکي از اين مساجد در مراسمي باشکوه افتتاح شد. اين مسجد به نام حيدرعلي اف ، رييس جمهوري پيشين، «مسجد حيدر» نامگذاري شده است. مقامات دولتي اين مسجد را بزرگترين مسجد قفقاز جنوبي مي نامند.  در سال 2009 ، پس از تغييرات در قانون «آزادي اعتقادات ديني و وجدان» ، ثبت رسمي جمعيت هاي ديني با موانع اداري مواجه شده است. از همان سال، ثبت مجدد جمعيت هاي ديني آغاز شده و شرط وجود 50 نفر به عنوان موسس ، بجاي وجود 10 نفر موسس براي ثبت جمعيت هاي ديني الزامي شده است.  علاوه بر اين، جمعيت هاي ديني اسلامي بايد براي ثبت رسمي خود، از اداره مسلمانان قفقاز ، تاييديه دريافت کنند. نارضايتي ها از ممنوعيت حجاب در مراکز آموزشي نيز از سال 2010 آغاز شده است. در آن زمان وزير آموزش ، حضور دختران با حجاب در کلاس هاي درس را ممنوع کرد. در سال 2012، در تظاهرات مخالفت با ممنوعيت حجاب در مدارس، 35 نفر در مقابل وزارت آموزش دستگير و به زندان محکوم شدند.  در سايت ويکي ليکس به نقل از اسناد ديپلماتيک آمريکا آمده است که هيچ پژوهش معتبري درباره باحجاب بودن چند درصد از زنان جمهوري آذربايجان وجود ندارد، اما در باکو درصد بسيار ناچيزي از زنان که البته در حال افزايش است ، يعني يک تا سه درصد زنان ، حجاب دارند.»