پايگاه اينترنتي روزنامه «يني مساوات» جمهوري آذربايجان در تحليلي نوشت کارشناسان بر اين باورند که تحولات قطر و حوادث ايران بر جمهوري آذربايجان نيز تاثير خواهد گذاشت و باکو بايد با حفظ هشياري خود ، با چابکي به اين روندها واکنش نشان دهد.
آران نیوز _ ینی مساوات در مطلبی تحت عنوان «باکو، رویارو با انتخاب؛ خط مقدم جبهه به مرزهایمان نزدیک می شود»، نوشت : « روندهای خطرناک و پیچیده در همسایه جنوبی مان ، ایران و قطر ادامه دارد. این تحولات ایجاب می کند همانند کشور برادر، ترکیه، (جمهوری) آذربایجان نیز هشیار باشد. بویژه حساسیت مضاعف باکو به تحولات داخل ایران اجتناب ناپذیر است. به دو دلیل: اول اینکه، به خاطر عامل جنوب ( نام جعلی رایج در جمهوری آذربایجان برای معرفی مناطق آذری نشین ایران) و سکونت 25 میلیون نفر هم نژادانمان در ایران ، باید این روندها را پیگیری کنیم. علت دوم نیز این است که ایران ، همسایه بزرگ ماست و در این اواخر همکاری با این کشور در زمینه های اقتصادی ، از جمله در طرح دهلیز حمل و نقل شمال – جنوب در حال توسعه بوده است. بحران و تضادهای داخل ایران می تواند توسعه و پیشرفت این روابط را مختل کند. در این صورت، (جمهوری) آذربایجان نیز با زیان های اقتصادی مواجه خواهد شد. مطرح شدن عامل جنوب نیز حساسیت دوبرابری و سه برابری باکو را ایجاب می کند. زیرا ، این عامل از قدرت تاثیرگذاری مستقیم بر مناسبات تهران – باکو برخوردار است. تحلیلگران سیاسی نیز ارزیابی می کنند که حوادث دراماتیک ایران و قطر بر (جمهوری) آذربایجان نیز بی تاثیر نخواهد بود. از این رو، کارشناسان بر این باورند که باکو باید هشیار باشد و به تحولات با چابکی واکنش نشان دهد.»
گریگوری تروفیمچوک، کارشناس سیاسی روسی تاکید کرده است : « در سال 2009 برای ایجاد شکاف از درون در منطقه تلاش شده بود. امروز نیز خیلی از امور در دنیا رو به سوی بدتر شدن دارد. علاوه بر آن، جنگ سوریه جریان دارد. مساله اصلی این است که موضع دولت جدید آمریکا در قبال ایران، از بد به بدتر تبدیل شده است. به همین علت نیز به تمامی عملیات هایی که ایران را تحت محاصره شدیدتری قرار دهند، اجازه داده شده است. محاصره قطر که نظر متفاوت خود را درباره ایران بیان کرده بود نیز در همین ارتباط است...»
اولگ کوزنتسف ، مورخ و کارشناس سیاسی روسی نیز می گوید : « عملیات تروریستی در ایران و بحران قطر ، با فراخوان شیخ این کشور برای عادی سازی مناسبات کشورهای عرب و سنی با ایران شیعه ارتباط دارد. این، حلقه دیگری از زنجیره فشار بر ایران است که نزدیک ترین همکار روسیه در مبارزه با تروریسم در خاورمیانه (غرب آسیا) است. در اصل، این تحولات ، ابزار اصلی کشورهای عربی در حمایت از تروریسم جهانی و داعش و در مبارزه با تشیع و جهان ترک است. در حاشیه سخنان شیخ قطر، جهان عرب و سامی ، نمایش اتحاد و همکاری داد تا نه تنها بر دولت قانونی سوریه، بلکه بر هر ملت و دولتی که هویت دیگری دارد و در وهله نخست بر ایران و ترکیه و گروه های تحت حمایت آنها در خاورمیانه از جمله حزب الله و ارتش آزاد سوریه که متمایل به ترکیه است، شرایط خود را دیکته کنند.»
این کارشناس توصیه می کند : «نباید فراموش کرد که هم اکنون حدود پنج درصد از تولید نفت دنیا تحت کنترل داعش است و به همراه عربستان سعودی و امارات عربی متحده می تواند بر وضعیت بازار انرژی تاثیر بگذارد. ایران و ترکیه ، خواه ناخواه در مبارزه با تروریسم جهانی در خط مقدم خواهند بود. (جمهوری) آذربایجان نیز به نزدیک ترین منطقه پشت جبهه تبدیل خواهد شد. »
احمد الخلف، رییس شرکت توسعه طرح های بین المللی قطر در این زمینه می گوید : « پس از حوادث هفته گذشته ، ما تولید را دو برابر کرده و صادرات را نیز متوقف کرده ایم. اکنون تمامی محصولات ما به بازار داخلی فرستاده می شود. واردات مواد خام از (جمهوری) آذربایجان، ازبکستان، اوکراین ، رومانی و بلغارستان را آغاز کرده ایم. در هفته آینده نیز برای توافق با سایر کشورها ، به این کشورها سفر خواهم کرد.»
ینی مساوات افزوده است : « یادآوری کنیم که ایران با هواپیما ، مواد غذایی به قطر فرستاده است. تهران اعلام کرده است که احتیاج این امیرنشین را به مواد غذایی به هر میزان که باشد تامین خواهد کرد. ترکیه نیز به قطر کمک غذایی می کند. به نظر می رسد که (جمهوری) آذربایجان نیز از این روندها خارج نیست. موضوع فقط کسب امتیازات اقتصادی نیست، بلکه نتایج سیاسی حوادث قطر نیز مطرح است. برای اینکه این نتایج منفی نباشند، نیاز است که باکو و آنکارا همگام با یکدیگر حرکت کنند و سیاستی فعال داشته باشند. دستکم بخاطر اینکه عربستان سعودی که رهبری اقدامات علیه قطر را به عهده دارد، همکار استراتژیک ترکیه و (جمهوری) آذربایجان است. حتی بخاطر مساله قره باغ، ریاض ارمنستان را به رسمیت نشناخته است. در هر حال، این دو کشور برادر، ترکیه و (جمهوری) آذربایجان با چالش ها و امتحان های جدیدی مواجه هستند و تنها با برد مشترک می توانند از این امتحان ها خارج شوند.»