روزنامه « يني مساوات » جمهوري آذربايجان انتقادات مطرح شده از «بي فرهنگي» گردشگران عرب در اين کشور را رد کرد.
آران نیوز_ پايگاه اينترنتي روزنامه «يني مساوات» نوشت : «همانطور که روشن است طي سال هاي اخير شمار زيادي از گردشگران عرب به کشور ما سرازير شده اند. اما، در جامعه، کساني هم وجود دارند که آمدن گردشگران عرب را عادي تلقي نمي کنند. در شبکه هاي اجتماعي زود به زود، درباره بي سليقگي و برخي رفتارهاي گردشگران عرب بحث مي شود.»
مراد عارف، هنرمند معروف ( نوازنده و خواننده و کارگردان) به اين بحث ها واکنشي خيلي شديد نشان داد.
مراد عارف گفت : « در کشور ما ، نظافت محيط زيست را نه فقط خارجي ها، بلکه شهروندان بومي نيز رعايت نمي کنند. مي خواهم يکي دو کلمه درباره هجمه به گردشگران عرب در شبکه هاي اجتماعي بيان کنم: ما چه مي خواهيم؟ آيا از اينکه از تنبلي شکممان را به روي زمين بکشيم، خسته نشديم؟ اعراب آمده اند. چرا اين نيز براي ما به يک درد تبديل شده است؟ آيا آنها با فرهنگ نيستند؟ ما چطور؟ آيا برخي از ماها خيلي بافرهنگ رفتار مي کنيم؟ آيا کساني که به خيابان تُف مي کنند، خود ما نيستيم؟ آيا کساني که از ماشين بطري به بيرون پرتاب مي کنند، خود ما نيسيتم؟ شايد هم، در خيابان به زنان و دختران متلک نمي گوييم؟ شايد هم در اماکن عمومي و رستورانها و کافه ها ، دستشويي هاي ما بوي گل مي دهند؟ آيا در زماني که مي نويسيم «آهاي خر!، سيفون را بکش»، آن را براي عرب ها مي نويسيم؟ »
اين هنرمند مشهور جمهوري آذربايجان افزوده است : « يک سال نيست که سرازير شدن گردشگران به کشور جلب توجه مي کند. توريست ها در همه جا هستند. خدا را شکر. اين بخش توسعه مي يابد. نياز به نيروي کار افزايش مي يابد. مردم کار پيدا مي کنند و خانواده ها تامين مي شوند. افراد بي شرم هستند که خودرو را به ده برابر قيمت کرايه مي دهند و بعد هم عکس آن را در شبکه هاي اجتماعي پخش مي کنند تا نشان دهند که عرب ها چيپس را به داخل ماشين ريخته اند. خوب، تميزش کن و باز هم اجاره بده و پول دربياور. عرب ها هتل را کثيف مي کنند؟ تو هم به گران ترين قيمت، اتاق کرايه مي دهي و پول خدمه و تمامي خدمات را خيلي بيشتر از هزينه ها درمي آوري! چه مشکلي داري؟ تا کي مي شود نق زد؟ با «بده بخورم، لحاف بکش بخوام» که نمي شود براي هميشه زندگي کرد.»
از سوي ديگر، پايگاه اينترنتي «ويرتوالاذ» در گزارشي تحت عنوان « گردشگران عرب «مايه دار و کثيف»، به محض ديدن زنان بزک کرده، از خود بيخود مي شوند»، نوشت : « تابستان امسال ، موضوعي که بيش از همه مورد بحث است ، موضوع گردشگران عرب است که به باکو سفر مي کنند. به عبارت دقيق تر، گردشگران عرب با حرکات خود به موضوع بحث تبديل شده اند. برخي نياز طبيعي اش را در مقابل چشمان همه برطرف مي کنند ( جلوي چشم همه ادرار مي کند)، ديگري صاحب رستوران پاکستاني را کتک مي زند، آن يکي نيز خودرويي را که کرايه کرده است، به سطل آشغال تبديل مي کند. ورود زنانشان به دريا با حجاب و حضور مردانشان در مجالس مشروبخوري در بارها نيز عادي تلقي نمي شود. روشن است که از آمدن گردشگران عرب، مراکز خدمت رساني و تفريحي، درآمد زيادي کسب مي کند و طبيعي است که همان ها هم ناز گردشگران پولدار عرب را مي کشند. پس خود آنها چطور؟ آيا آنها از گردشگران عرب راضي هستند؟ »
ويرتوالاذ در اين گزارش افزوده است : « اژدر حسين اف، از کارکنان رستوراني در ميدان فواره ها ( در مرکز باکو) مي گويد : عرب ها دوست ندارند انعام بدهند، آنها تا حدي که ميز سرريز شود، غذا سفارش مي دهند. پس از رفتن آنها ، دو نفر لازم است تا محيط اطراف آن ميز را نظافت کنند. گويي ، آنها رستوران نديده اند. بچه هايشان با کفش به روي صندلي ها مي روند. زباله را بجاي سطل آشغال، به روي زمين پرت مي کنند. بارها بشقاب يا گلدان هاي روي ميز غذاخوري را شکسته اند.»
يکي از کارکنان رستوران «مادو» که خواست نامش برده نشود، گفت : « در جايي که عرب ها هستند، وجود سروصدا غيرقابل اجتناب است. آنقدر بلند حرف مي زنند که گويي نزاع مي کنند. همزمان ده نفر با همديگر صحبت مي کنند. ما هم از بس که بيخودي به رويشان لبخند مي زنيم، صورتمان چوروک شده است. خيلي کثيف هستند. اصلا زنانشان نظارتي بر کودکانشان ندارند.»
ذاکر تقي اف ، راننده تاکسي نيز گفت : « بهترين مشتري ها ، اسکاتلندي ها و آمريکايي ها هستند. زيرا، هم با فرهنگ و هم سخاوتمند هستند. درست است که ترک ها و ايراني ها هم با فرهنگ رفتار مي کنند، اما گردشگران عرب را نمي توان به حال خود رها کرد. يک دفعه مي بيني که با سه - چهار زن در تاکسي مي نشينند، اما به محض اينکه يک نفر بزک کرده را در بيرون ماشين مي بينند، کله شان را از شيشه بيرون مي برند و فرياد مي کشند.»
اين راننده تاکسي مي گويد : « من باور نمي کنم که بتوان از توريست هاي عرب پول زيادي گرفت. چون براي مسيري که کرايه اش، پنج منات است، حتي راضي نمي شوند سه منات کرايه بدهند. عرب ها سخاوتمند نيستند. گول زدن آنها دشوار است. اکثر راننده تاکسي ها عرب ها را سوار نمي کنند. چون به محض نشستن ، ماشين را کثيف مي کنند. سيگار را بر روي صندلي ماشين خاموش مي کنند، آشغال را از شيشه ماشين به بيرون پرت مي کنند.»
ذاکر تقي اف مي گويد : « عرب ها به سه جا بيشتر مي روند: هتل، بلوار (پارک ساحلي باکو) ، ديسکو. صبح ها با خانواده هايشان گردش مي کنند، اما شب ها از ديسکوها خارج نمي شوند. به محض اينکه زن بزک کرده اي را مي بينند، از خود بيخود مي شوند.»
فاميل، يکي ديگر از راننده تاکسي ها مي گويد : « من 27 سال است که راننده تاکسي هستم. اما فقط پس از آمدن گردشگران عرب، آدرس بارها و ديسکوها را ياد گرفتم. فرقي نمي کند که جوان يا پير باشند، اکثرشان به بار مي روند. يک شب ، يکي از آنها آنقدر مشروب خورده بود که زير بغلش را گرفتند و از بار بيرون آوردند. هرچه خورده بود، جلوي در هتل استفراغ کرد، کارکنان هتل نيز آنقدر چندششان مي شد که نمي توانستند نزديکش بروند. زنهايش زير بغلش را گرفتند و بردند. »
به ميدان فواره ها که بيشترين تعداد گردشگران در آنجا رفت و آمد مي کنند، سر مي زنيم. گردشگران عرب نيز در حال خريد و فروش در آنجا هستند. عزيز محمدلي ، فروشنده عتيقه در ميدان فواره ها مي گويد : « عرب ها با آنکه مغازه را زير و رو مي کنند، هيچ پولي براي آثار نقاشي و اشياي عتيقه خرج نمي کنند. هر روز دستکم پنج تا ده بار مي آيند و تماشا مي کنند. اما، عرب ها مانند اروپايي ها براي اين چيزها پول خرج نمي کنند.»
عزيز محمدلي مي گويد : « يک نقاشي بود که در آن ، دختري با سينه باز خوابيده بود. نمي دانم به همراهانش چي گفت که زن هايشان از مغازه خارج شدند، اما خودش چهار بار مغازه را دور زد و دو - سه بار به آن نقاشي نگاه کرد. مثل اينکه داخل شيشه مار ديده بود.»
اما، در مغازه البسه، تاکيد مي کنند در اينجا عرب ها خريد مي کنند : « درست است که ايراني ها مشتري هاي بهتري هستند، اما عرب ها هم خريد مي کنند. بيشتر ، لباس کودک و کيف هاي پارچه اي به آنها فروخته ايم. در کل ، عرب ها براي لوازم آرايشي چندان هم پول خرج نمي کنند.»
ويرتوالاذ افزوده است : « آنچه راننده تاکسي ها مي گويند و تصاوير گردشگران عرب در مجالس مشروب خوري ، سوال جالبي را مطرح مي کند: آيا عرب ها که در کشورهاي خود به مقررات ديني عمل مي کنند، از نظر ديني رفتن به بار و تفريح با دختران در باکو را گناه تلقي نمي کنند؟»
سلمان سلمان اف که از دينداران است، در اين باره مي گويد: « اگر عرب ها در مراکز تفريحي با دختران تفريح مي کنند، زنا مي کنند و دين ما هم زنا را ممنوع کرده است. قرآن کريم در آيه 32 سوره «اِسرا» مي فرمايد: زنا نکنيد، زيرا عملي کثيف و بد است. شراب نيز از نظر دين حرام است. يعني ، عرب ها آگاهانه گناه مي کنند. مجازات اين کار نيز سنگين است.»
ويرتوالاذ افزوده است : « از اول فوريه 2016 ، سيستم صدور آسان رواديد در فرودگاه هاي (جمهوري) آذربايجان اجرا شده است. در سال گذشته ، فقط از امارات عربي متحده ، ده هزار و 86 گردشگر به (جمهوري) آذربايجان سفر کرده بود.»