قراردادهای گلستان و ترکمنچای ضمن آنکه یک تحقیر و فاجعه ملی بزرگ بود، بلکه سرآغازی برای دیگر تحقیرهای ملی بود و متعاقب آن ما شاهد تحمیل سایر قراردهای استعماری و ظالمانه به کشور مانند قراردادهای 1907، 1915، 1919، تنباکو و معاهده پاریس بوده ایم.
به گزارش آران نیوز، اولین روز همایش ملی بازتاب و پیامدهای قراردادهای گلستان و ترکمنچای روز پنجشنبه با شرکت اساتید، پژوهشگران و علاقمندان مسائل حوزه قفقاز در منطقه آزاد ارس برگزار شد.
محمدرضا کفاش پژوهشگر و کارشناس مسائل آذربایجان و قفقاز در نشست علمی دوم این همایش با عنوان پیامدهای قراردادهای گلستان و ترکمنچای به سخنرانی پرداخت . وی با اشاره به این که قراردادهای یاد شده پیامدهای سنگین و ناگواری را برای ایرانی ها به همراه داشته است، اظهار داشت: "قراردادهای گلستان و ترکمنچای ضمن آنکه یک تحقیر و فاجعه ملی بزرگ بود، بلکه سرآغازی برای دیگر تحقیرهای ملی بود و متعاقب آن ما شاهد تحمیل سایر قراردهای استعماری و ظالمانه به کشور مانند قراردادهای 1907، 1915، 1919، تنباکو و معاهده پاریس بوده ایم."
این کارشناس افزود: "قبل از عقد این قراردادها، ایران یک قدرت و یک کشور بزرگ و شکست ناپذیر به حساب می آمد، اما پس از شکست در قفقاز هیمنه و اقتدار آن در سطح منطقه و جهان از بین رفت". ایشان با اشاره به تغییرات عمیق و خسارت های تاریخی فرهنگی به وجود آمده در قفقاز و مناطق مسلمان نشین آن به ویژه در مناطقی که امروزه جمهوری آذربایجان در آن اعلام موجودیت کرده است، حاکمیت نظام اداری جدید به جای نظام اداری به سبک ایران، ممنوعیت الفبای عربی و ایرانی، تعطیلی مساجد و حوزه های علمیه و مدارس دینی و قتل ، تبعید و زندانی شدن هزاران نویسنده، شاعر، عالم و مجتهد را از تبعات این تغییر و تحولات عنوان کرد.
کفاش جمشید در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشتند: پس از اشغال سرزمین های قفقازی ایران شهرهای مهمی مانند باکو، گنجه، نخجوان و ایروان که از مراکز مهم فرهنگ ایرانی - اسلامی و معارف شیعی و شعر و ادبیات فارسی بودند، تضعیف شدند و هویت اصیل و واقعی خود را از دست دادند.
این کارشناس با اشاره به افزایش فشارها و سرکوب ها در دوره شوروی سابق گفتند در این مقطع زمانی نیز هویت اصیل و واقعی مردم به ویژه هویت دینی مردم مسلمان شدیدا مورد هجمه قرار می گیرد و دین افیون توده ها معرفی می شود.
کفاش جمشید در ادامه سخنان خود به مسائل مربوط به فروپاشی شوروی و اعلام استقلال کشورهای جدید التاسیس از جمله جمهوری آذربایجان پرداختند و خاطر نشان کردند از آنجا که 85 درصد مردم جمهوری آذربایجان شیعه هستند، هویت اصیل و واقعی مردم پس از استقلال، مورد بی توجهی مقامات حاکم در این کشور قرار گرفته است و ما شاهد وجود بحران هویت هستیم. به طوری که مردم خواهان بازگشت به هویت اصیل خود مبتنی بر آموزه های دینی و معارف شیعی هستند و امروزه این مطالبه آن ها به صورت آشکاری به منصه ظهور رسیده است. در واقع کشمکش ها در حوزه ديني و فرهنگي ميان حاکمیت آذربايجان و بدنه جامعه، نشانگر بحران هويتي شديد در اين کشور است.
این کارشناس در بخش پایانی سخنان خود به برخی از اقدامات ضد دینی حاکمیت آذربایجان اشاره کردند و گفتند:" تخریب و تعطیلی مساجد ، ایجاد محدویت های جدی در برگزاری مراسم های دینی، مقابله با حجاب اسلامی و ممنوعیت آن در مراکز دولتی و آموزشی، خودداری از اعطای مجوز برای فعالیت گروه های شیعی، دستگیری علما و اسلام گرایان و شکنجه آن ها در زندان های مخوف، ممنوعیت انتشار کتب مذهبی شیعه از جمله اقدامات ضد دینی حاکمیت آذربایجان بوده است.
وی همچنین به اقدامات ضد ایرانی حاکمیت آذربایجان نیز اشاره ای کردند و تاکید نمودند: " تحریف تاریخ، تشکیل و حمایت از تشکلهایی مانند کمیته دولتی در امور آذری ها، کنگره آذری های جهان، فرقه دموکرات، اتحادیه آذربایجان واحد و البته توسعه روابط با دشمنان جمهوری اسلامی ایران مانند رژیم صهیونیستی نیز از جمله اقدامات ضد ایرانی حاکمیت آذربایجان به شمار می رود.