در شبکه هاي اجتماعي همواره پرسيده مي شود که چرا چند هزار نفري که هر سال به حج مي روند و هر يک ، پنج تا شش هزار منات هزينه مي کنند، اين پول ها را به فقرا و بيماران نمي دهند؟ اما، هيچ کس نمي پرسد که چرا نزديک به دو ميليارد دلاري را که در مراکز تفريحي و گردشگري هزينه مي شود، به فقرا نمي دهند؟
به گزارش آران نیوز مقاله نويس روزنامه يني مساوات چاپ باکو در مطلبي درباره «سرزنش دينداران بخاطر سفرهاي زيارتي و سرزنش نشدن گردشگران مراکز تفريحي »، نوشت : « در شبکه هاي اجتماعي همواره پرسيده مي شود که چرا چند هزار نفري که هر سال به حج مي روند و هر يک ، پنج تا شش هزار منات هزينه مي کنند، اين پول ها را به فقرا و بيماران نمي دهند؟ اما، هيچ کس نمي پرسد که چرا نزديک به دو ميليارد دلاري را که در مراکز تفريحي و گردشگري هزينه مي شود، به فقرا نمي دهند؟ »
يني مساوات افزوده است : « درست است که اين سوالات و مواضع اهانت آميز، در ظاهر با مقاصد ديگري بيان مي شوند و موجب عصبانيت هم مي شوند، اما به هر حال، همين سوالات نشان مي دهد که انسان ها از دين و دينداران انتظار بالايي درباره ارزش هاي اخلاقي دارند.»
يني مساوات افزوده است : « مثلا هيچ گاه پرسيده نمي شود که چرا همه ساله 300 هزار نفر از جمهوري آذربايجان به گرجستان ، يکصد هزار نفر به ترکيه و ده هزار نفر اسپانيا و فرانسه سفر مي کنند ، پول هايشان را به مستمندان نمي دهند؟ حال آنکه براساس آمارهاي موجود، آذربايجاني هايي که به ساير مناطق دنيا سفر مي کنند، به مراتب بيش از کساني که به سفرهاي زيارتي مي روند، پول هزينه مي کنند. به عنوان مثال ، براساس گزارش کميته دولتي آمار جمهوري آذربايجان ، کساني که در سال 2016 به منظور گردشگري از جمهوي آذربايجان به خارج سفر کرده اند، سه ميليون و 592 هزار و يکصد نفر بوده اند. در سال 2016 ، آن دسته از هم وطنانمان که براي گردشگري به خارج رفته اند، يک ميليارد و نهصد و هفتاد ميليون منات هزينه کرده اند. حال آنکه هزينه سفر حج در سال 2016 ، براي اقامت در هتل هايي که راحتي کمتري دارند و در روز دوبار غذا مي دهند، سه هزار و 500 دلار و براي اقامت در هتل هايي با شرايط متنوع تر ، چهار هزار و 500 دلار بوده است. همچنين ، فقط يک هزار و 50 نفر به سفر حج رفته اند. البته، در طول سال نيز گروه هاي کوچکي نيز به زيارت عمره مي روند. اما، هم تعداد و هم هزينه سفرهاي زيارتي بسيار کمتر از سفرهاي گردشگري است. هزينه سفر زيارتي به مشهد نيز تقريبا يکصد دلار است که سنگيني خاصي ندارد. همه مي پذيرند که هزينه سفرهاي زيارتي در مقايسه با دو ميليارد دلار هزينه سفرهاي گردشگري خيلي پايين است. اما ، واقعيت اين است که هيچ کس بخاطر رفتن به سفر گردشگري و تفريحات در داخل يا خارج از کشور سرزنش نمي شود. اما، دينداران بخاطر رفتن به سفر زيارتي سرزنش مي شوند. زيرا، اميد انسان ها به دين و دينداران است. البته، مطرح کنندگان اين سوال صد در صد حق دارند. صرف نظر از نيات اشخاص، در واقع در ذات دين خيرخواهي و ياري رساني وجود دارد. گرچه، موضوع سفرهاي زيارتي را مثال زديم، اما در ساير موضوعات اجتماعي نيز وضعيت مشابه وجود دارد. اين را مي توانيم درباره محجبه ها و مساجد و حوزه هاي فعاليت دينداران نيز بيان کنيم. انسان ها حتي در صورتي که احساس هم نکنند، از دين و دينداران انتظار ارزش هاي والاي اخلاقي را دارند. در جايي که توقع بالاست، قهر هم وجود دارد. البته، سوء استفاده از دين و توجه دينداران به ظواهر و بهره کشي از احساسات ديني انسان ها نيز مطرح است و اين نيز خواه ناخواه خيلي ها را ناراحت مي کند و موجب موضع گيري ضد دين مي شود. تجربه نشان مي دهد که در جوامع ديني ، انسان هاي زخم خورده از اين مسأله به مدت طولاني نمي توانند از تاثيرات آن رهايي يابند و در موارد زيادي نيز بطور کل از دين رويگردان مي شوند.»