روابط ترکیه و عراق که در سال های اخیر با فراز و فرودهایی همراه بود با سفر برهم صالح رییس جمهور عراق به ترکیه و دیدار رسمی با مقامات این کشور وارد دوران جدیدی می شود.
به گزارش آران نیوز: کاخ ریاست جمهوری ترکیه روز گذشته با صدور اطلاعیه ای از دیدار قریب الوقوع برهم صالح رییس جمهور عراق از ترکیه و ملاقات روسای جمهور دو کشور خبر داد. در پی این اطلاعیه برهم صالح امروز / پنجشنبه / برای انجام این دیدار وارد آنکارا شد.
این اولین دیدار یک رییس جمهور عراق از ترکیه در طول سال های اخیر می باشد و به گفته ناظران آگاه، انجام این دیدار گامی بسیار مهم در توسعه روابط بین دو کشور همسایه می باشد.
هر چند روند توسعه مجدد روابط دو کشور پس از همه پرسی در بخش کردستان عراق در سپتامبر سال 2017 و موضعگیری مشترک ایران و ترکیه و عراق در مورد آن همه پرسی آغاز شده بود، ولی آخرین انتخابات عمومی عراق و تشکیل دولت جدید و انتخاب رییس جمهور در آن کشور را می توان نقطه عطفی جدید در روابط بین ترکیه و عراق ارزیابی کرد.
پیروزی نیروهای دولتی در عراق بر داعش، اختصاص 5 میلیارد دلار وام برای بازسازی عراق از سوی ترکیه، تلاش برای بازگشایی مرز اوواکوی جهت افزایش تجارت بین دو کشور، آغاز صادرات نفت عراق از خاک ترکیه توسط خط لوله کرکوک بعد از یکسال وقفه رخدادهای مهمی در روابط دو کشور در طول یکسال گذشته بود.
روابط تجاری دو کشور در سال های گذشته با افزایش اختلافات آنکارا و بغداد در خصوص برخی مسایل سیاسی و نیز مسایل مربوط به شمال عراق روبه کاهش گذاشته بود به طوری که حجم تجارت بین دو کشور در سال 2013 معادل 12 میلیارد دلار بود که این رقم در سالهای بعد با کاهش مواجه شد.
رقم یاد شده در سالهای 2014 تا 2017 برابر 11.17 ، 8.9، 8.4 و 10.6 میلیارد دلار بود . رقم صادرات عراق به ترکیه در طول سال های یاد شده ارقامی اندک بود. میزان صادرات عراق به ترکیه در طول سالهای 2017 تا 2017 برابر 270، 300، 800 و 1500 میلیون دلار بود.
صادرات ترکیه به عراق طیف گسترده از اقلام مختلف از جواهرات گرفته تا مواد غذایی، ملزومات ساختمانی، وسایل بهداشتی، اقلام ساخت مسکن و صنایع نساجی را شامل می شود.
ترکیه برای گسترش روابط اقتصادی خود با عراق خواستار افتتاح مناطق مرزی جدید با آن کشور است. در راس مناطق مرزی مورد درخواست مرز اوواکوی قرار دارد. در صورت افتتاح مرز یاد شده روابط ترکیه با دولت مرکزی بغداد وارد مرحله ای جدید و قدرتمند خواهد شد زیرا در صورت افتتاح این مرز زمینی امکان مراوده مستقیم بین ترکیه و دولت مرکزی بغداد و همچنین دولت آنکارا و مناطق ترکمن نشین عراق حاصل خواهد شد.
آغاز بکار مجدد خط لوله کرکوک به جیهان نیز عاملی مهم در گسترش روابط دو کشور می باشد. این خط لوله که در سالهای گذشته یکی از مهمترین مبادی صادرات نفت عراق به بازارهای جهانی بود در نوامبر سال 2018 با صدور مجدد 50 الی 100 هزار بشکه نفت در روز مجددا فعالیت خود را آغاز کرد.
در جریان کنفرانس کویت برای کمک به بازسازی عراق در فوریه سال 2018 میلادی دولت آنکارا برای استفاده در خط مرزی بین مرز زمینی اوواکوی تا خلیج فارس متعهد به پرداخت 5 میلیارد دلار وام به عراق شد.
در پی این تصمیم دولت آنکارا با تخصیص این اعتبار از یک سو هدف افزایش تجارت خود با دولت مرکزی عراق را دنبال کرد و از سوی دیگر با فراهم آوردن امکان حمل محصولات تجاری خود تا خلیج فارس به طور عملی موفق به اجرایی کردن سیاست رسیدن به خلیج فارس از طریق عراق خواهد شد.
فعالیت نیروهای پ.ک.ک در خاک عراق، وجود اردوگاه های متعلق به پ.ک.ک در خاک عراق، عملیات های هوایی گاه و بی گاه ترکیه در شمال عراق نیز از جمله موضوعات مورد اختلاف در روابط دو کشور در سال های اخیر بوده است که به نظر می رسد با سفر برهم صالح به ترکیه این موارد نیز میان دو طرف مورد بحث قرار بگیرد.
ضمن آنکه ترکیه در اعتراض به برخی از این موارد فعالیت دفتر اتحادیه میهنی در آنکارا را تعطیل و حریم هوایی خود را برای هواپیماها به مقصد سلیمانیه را مسدود کرده بود که به نظر می رسد این موارد نیز با سفر صالح به آنکارا مورد بازنگری طرف ترک قرار بگیرد.
بر این اساس بسیاری از کارشناسان و ناظران اگاه معتقدند که سفر امروز برهم صالح رئیس جمهور عراق به ترکیه گام بلندی در ترمیم روابط بین دو کشور خواهد بود که به همین علت چشم انداز روابط دو طرف در آینده این نه چندان دور نیز مثبت و رو جلو از سوی این دسته از ناظران سیاسی ارزیابی شده است.