تاریخ : يکشنبه 23 تير 1398
کد 65118

دلایل شکست طرح هاي گروه مینـسک، در مناقشه قره باغ- تحلیل

تداوم کـشمکش هـا و نرسیدن به یک راه حل مشخص در گروه مینسک، حاکی از آن است که بازیگران بین المللی حاضـر در این گروه از وضعیت کنونی «نه صلح و نه جنگ » نفع برده و خواهان ادامه این روند مـی باشـند و در مجموع توصیه اي بودن طرح هاي گروه مینـسک و نداشتن ضمانت اجرا در شکست میانجیگري آن موثر بوده است.
به گزارش آران نیوز،  گروه مینسک که بر اساس تـصمیم شـوراي وزیـران امورخارجـه سـازمان امنیـت و همکاري اروپا در سال 1992 در مینسک پایتخت بلاروس تشکیل شد، یکی از بازیگران بین المللی تعیین کننده در بحران قره باغ می باشد. از آنجا که اروپایی ها قفقاز جنوبی را در محـدوده اروپـا شـناخته و آن را در همسایگی خود تعریف می کنند، نسبت به مسایل آن به ویژه بحـران قـره بـاغ حـساسیت خاصـی دارند . به همین جهت نیز اروپایی ها مبادرت بـه تاسـیس گـروه مینـسک - بـا عـضویت 11 کـشور  آلمان، ایتالیا، فرانسه، سوئد، روسیه سـفید، جمهـوري چـک، ترکیـه، روسـیه ، آمریکـا ، جمهـوري آذربایجـان و ارمنـستان  پیرامـون ایـن بحـران نمودنـد( واعظـی، 1389:78 ). امریکا، فرانسه و روسیه که هر سه از اعـضاي دایمـی شوراي امنیت هستند، روساي گروه مینسک را تشکیل می دهند، هر سـه کـشور نماینـده اي براي گروه مینسک انتخـاب کردنـد کـه ایـن نماینـده هـا بـه صـورت دوره اي بـه جمهـوري آذربایجان، ارمنستان و قره باغ سفر می کنند و نهادهـاي بـین المللـی دیگـر از جملـه شوراي اروپا، اتحادیه اروپا و همچنین پیمان آتلانتیک شمالی ناتو نیز بارها بر حمایت خود از فعالیتهاي گروه مینسک تاکید کردند. ایـن گـروه از سـال 1992تاکنون از نظر سازمان ملل متحد، تنها مرجع رسمی و فعال بحران قـره بـاغ بـوده اسـت . بـه طوري که موفق شد در ماه مه سـال 1994 بـا همکـاري روسـیه موافقـت نامـه آتـش بـس میـان جمهوري آذربایجان و ارمنستان منعقد نماید( کاظمی،1381:121).
اگرچه گروه مینسک سازمان امنیت و همکاري اروپا، موفقیت هایی مثـل برقـراري آتـش بـس میان طرفین درگیر در بحران قره باغ را کسب کرده است ، اما تاکنون براي حل مناقشه قره باغ این گـروه سـه طرح با عنوان دولت مشترك یا دولت عمومی ، یک مرحله اي و طرح دو مرحله اي ارایه کرده  است که موفق نبوده است . یکی از اصلی ترین عوامل این وضعیت ، ناهماهنگی در طرحهـاي پیـشنهادي و تـضاد منــافع اعـضاي گـروه مــی باشـد (1،11:2009IFP). در واقـع، گـروه مینـسک بـه دلیـل ناهماهنگی هاي درونی اعضا، نه تنها بحران را حل نکرده، بلکه جبهه بندي هـاي درونـی آن یکـی از منابع اصلی تعمیق و تداوم بحران قره باغ بوده است . از طرفـی نیـز ایـن گـروه بـه دلیـل عـضویت اکثریت بازیگران قدرتمند درگیر موضوع در آن، همانند سدي مانع از نقش آفرینـی مـوثر بـازیگران دیگري نظیر ایران می شود( ویسی نژاد، 1391:15). بنابراین به نظر می رسد تداوم کـشمکش هـا و نرسیدن به یک راه حل مشخص در گروه مینسک، حاکی از آن است که بازیگران بین المللی حاضـر در این گروه از وضعیت کنونی «نه صلح و نه جنگ » نفع برده و خواهان ادامه این روند مـی باشـند (عباسوف،1383:15 ).به طوري که می توان راي منفی آمریکا ، روسیه و فرانسه - به عنـوان روسـاي گروه مینسک – به قطعنامه 17 مارس 2009 مجمع عمومی سـازمان ملـل متحـد و مخالفـت بـا درخواست مجمع عمومی مبنی بر خروج سربازان ارمنی از قره باغ را موید همـین موضـوع ارزیـابی کرد.
 مهمترین اثرات فعالیت هاي گروه مینسک بر بحران قره باغ را می توان ارائـه طـرح هـاي سه گانه اي دانست که در مذاکرات سال 2001 مطرح شد. طرحهاي موسوم به طرح مرحلـه اي، طرح جامع و طرح دولت مشترك؛ که دو طرح اول مورد موافقت ارمنستان واقع نشده و طرح سـوم نیــز بـا مخالفــت شـدید جمهــوري آذربایجـان رو بــه رو شـد . علـل اصـلی شکــست میانجیگري هاي گروه مینسک را باید در تـضاد منـافع روسـیه و آمریکـا در بحـران قـره بـاغ جستجو کرد ( روشندل و قلی پور، 1389:62 ). در مجموع توصیه اي بودن طرح هاي گروه مینـسک و نداشتن ضمانت اجرا در شکست میانجیگري آن موثر بوده است.اعضاي گروه مينسك سازمان امنيت و همكاري اروپا، حل و فصل بحران قره‌باغ را در چارچوب منافع خود دنبال مي‌كنند كه اين امر به نوبه خود بحران  را روز به روز  پيچيده تر مي‌سازد.
 
انتهای پیام/...اث

 
  • نوشته شده
  • در يکشنبه 23 تير 1398
captcha refresh