بر خلاف سیاست شناسان ترک در ارمنستان نظراتی وجود دارند که تصمیم عبداله گل در مورد دعوت سرژ سرکیسیان بیشتر به فشارهای خارجی بستگی دارد
سرویس ترکیه/خبرگزاری آران
خبرگزاری آران / سرویس ترکیه : هر چقدر 6 سپتامبر یعنی روز برگزاری بازی فوتبال بین تیمهای ارمنستان و ترکیه نزدیکتر می شود، در مطبوعات ترکی، آذربایجانی و بین المللی بیشتر مقالات تحلیلی مربوط به مسأله احتمال پذیرش دعوت سرژ سرکیسیان از سوی عبداله گل رئیس جمهور ترکیه و سفر وی به ایروان برای تماشای بازی دو کشور منتشر می شوند.
به گزارش خبرگزاری آران به نقل از هایکاکان ژاماناک ، اگر مقامات رسمی آنکارا طی این مدت بنوعی به دعوت جواب داده بود، نیازی به مقالات تحلیلی فوق نبود. اما وزارت امور خارجه ترکیه تاکنون فقط اعلام کرده است که دعوتنامه را دریافت کردند و هنوز تصمیم اتخاذ نشده است. بنظر تحلیلگران عوامل متعدد از روابط ترکیه با آذربایجان گرفته تا فشارهای خارجی احتمالی نسبت به ترکیه در این مسأله می توانند بر پذیرش یا رد دعوتنامه سرژ سرکیسیان از سوی عبداله گل تأثیر بگذارند. البته نظرات تحلیلگران ترکی و ارمنی در این مسأله تفاوت محسوس دارند. در مقاله ای که دیروز در روزنامه ترکی «زمان» چاپ شده بود، یکی از سیاست شناسان ترک نظری ابراز داشته بود که اگر ارمنستان در مسائل توقف روند پذیرش بین المللی قتل عام، پذیرش مرزهای ترکیه و اشغال اراضی آذربایجان اقدامات مثبت و سازنده مربوطه را انجام ندهد، احتمال زیاد وجود دارد که عبداله گل رئیس جمهور ترکیه دعوتنامه را نخواهد پذیرفت. «زمان» نوشته است: «ترکیه کشور بزرگی است، این کشور در روابط بین المللی تقش خود را دارد. لذا کشور مثل ارمنستان نباید بتواند ترکیه را به تعویض سیاست یا انجام یک قدم مشخص وادار نماید. پیشنهادات ارمنستان در مورد گشایش مرز و ایجاد کمیسیون مشترک در امور مطالعه «قتل عام» فقط تلاش بیرون آمدن از مشکلات اقتصادی موجود در کشور می باشد». بر خلاف سیاست شناسان ترک در ارمنستان نظراتی وجود دارند که تصمیم عبداله گل در مورد دعوت سرژ سرکیسیان بیشتر به فشارهای خارجی بستگی دارد. مثلاً داوید هوانسیان عضو سابق کمیسیون ارمنی- ترکی در پاسخ به این سؤال ما که بنظر وی عبداله گل دعوت سرژ سرکیسیان را خواهد پذیرش و به ایروان خواهد آمد یا خیر، گفت: «بنظر من اگر فشارهای اضافی نباشند، نخواهد آمد. اما اگر فشارهای خارجی مشخص باشند، که من در مورد آنها اطلاع ندارم، شاید بیاید». بگفته هوانسیان، بستگی تصمیم به فشارهای خارجی با این مورد توضیح داده می شود که در صورت پذیرش دعوت عبداله گل می تواند به روابط ترکیه با آذربایجان ضرر مشخصی وارد کند، در صورتیکه از نظر روابط دوجانبه ارمنی- ترکی چنین تصمیم برای ترکیه کاملاً بیمعنی است. بنظر ولادیمیر کاراپتیان سخنگوی سابق وزارت امور خارجه جمهوری ارمنستان هنگان اتخاذ تصمیم در مورد پذیرش یا عدم پذیرش دعوت رئیس جمهور ترکیه در یک مسأله باید جهتگیری کند. مسأله در آن است که سیاست ترکیه نسبت به ارمنستان طی سالها آن بود که به کل دنیا نشان بدهد که ترکیه کشور طرفدار ارزشهای اروپایی، علاقمند به حل روابط با همسایگان، آرام و تحمل پذیر است اما همزمان در این راستا هیچ قدم واقعی را انجام نمی دهد. یعنی طبق این منطق عبداله گل باید فکر کند که این دعوت به هدف فوق الذکر او چطور کمک خواهد کرد. ولادیمیر کاراپتیان می گوید: «اگر فکر کنند که با سفر به ایروان آنها بهتر می توانند این تصویر را به دنیا ارائه کنند، خواهد آمد و اگر فکر کنند که می توانند بدون پذیرش دعوت هم این کار را بکنند، پس گل نخواهد آمد». او فکر می کند که ترکیه می تواند با استفاده اعلامیه سرژ سرکیسیان در مسکو در مورد ایجاد کمیسیون مشترک ارمنی- ترکی برای اهداف خود نیز ارضا شود لذا دیگر در مورد دعوت فکر نخواهد کرد. بنظر دیپلمات در این صورت ارمنستان در وضعیت خوب قرار نخواهد گرفت زیرا بیخود یک فشنگ دیپلماتیک خطاب به ترکیه را استفاده خواهد کرد. فقط می خواهیم اضافه کنیم که در صورت عدم پذیرش دعوت سرژ سرکیسیان ترکیه واقعاً باید به دنیا توضیح بدهد که چرا با وجود تمایل عضویت در اتحادیه اروپا سیاست تکذیب را انجام می دهد، بالاخره یکی از اصول اساسی اتحادیه اروپا روابط صلح آمیز و آرام با همسایگان است. شاید بهمین علت در پاسخ به دعوت سرژ سرکیسیان طرف ترکی چند قدم در راستای ایجاد جو مثبت در روابط دو کشور را انجام داده است. در درجه اول در ماه ژوئیه در برن مذاکرات مخفی دیپلماتیک ارمنی- ترکی برگزار شدند اما در هر صورت مطبوعات ترکی در خصوص آن اطلاعات پخش کرد و بعد از این وزیر امور خارجه ترکیه مذاکرات را علناً تفسیر کرد. سپس یوسف غلاچ اوغلی رئیس شرکت تاریخی ترکیه که یکی از افرادی بود که شدیداً قتل عام را رد می کرد، برکنار شد. چند روز قبل هم در دانشگاه نوشهر ترکیه با مجوز رسمی وزارت امور خارجه ترکیه بخش زبان و ادبیات ارمنی باز شد. بعید نیست که دیپلماسی ترکی با انجام چند قدم مشابه به این هدف برسد که رد دعوت سرژ سرکیسیان دیگر در جامعه بین المللی سؤالات ایجاد نکند. در عمل مقامات جمهوری ارمنستان در این مسأله به ترکیه کمک خواهند کرد زیرا نه تنها در مذاکرات مخفی شرکت کرده و ورقه برنده را به دست ترکیه داده اند، بلکه همچنین بعد از ارسال دعوت بیکار نشسته و فکر کرده است که بزرگترین کار را انجام داده است.
پایان پیام.