کارشناس امور آسیای میانه و قفقاز گفت: صهیونیستها که در سال‌های گذشته همکاری‌های نظامی و امنیتی بسیار گسترده‌ای با جمهوری آذربایجان داشتند، برای ترغیب ارمنستان به بازگشایی سفارتش در سرزمین‌های اشغالی، بسیاری از اطلاعات نظامی جمهوری آذربایجان را در اختیار طرف ارمنی قرار دادند.
آران نیوز_ هفته گذشته ارمنستان حملاتی را از منطقه مرزی «طاووس» انجام داد که به کشته شدن ۱۴ نظامی و افسر عالی‌رتبه جمهوری آذربایجان منجر شد. ارمنستان با این حملات آتش‌بسی را که از سال ۱۹۹۴ با میانجی‌گری «گروه میانجی‌گر مینسک» سازمان امنیت و همکاری اروپا برقرار شده بود، نقض کرد.
این حملات باعث شد تا بار دیگر زخم خفته و کهنه میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان سر باز زند و ارتش‌های دو کشور به تقابل نظامی در نواحی مرزی با یکدیگر روی آورند. مقام‌های نظامی دو کشور از وارد کردن ضربه سنگین به طرف مقابل می‌گویند و در این میان تنها چیزی که بر جای مانده است، نظامیان و غیرنظامیانی هستند که قربانی آتش‌افروزی‌ها شده‌اند.
شعیب بهمن، کارشناس امور آسیای میانه و قفقاز در گفتگو با خبرنگار حوزه آسیای گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا درباره تنش در نوار مرزی جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفت: درگیری فعلی در منطقه مورد مناقشه قره‌باغ و مناطق اطراف آن نیست و فاصله زیادی با منطقه مورد مناقشه دارد، ولی علت اصلی تنش میان دو کشور، همچنان مناقشه قره‌باغ است. دلیل اصلی اینکه چرا تا به امروز میانجی‌گری‌های مختلف برای برقراری صلح کارساز نشده این است که سازوکار مشخص حل‌وفصل مناقشه قره‌باغ وجود ندارد.
وی افزود: کشورهای مختلفی که تاکنون به‌عنوان میانجی عمل کرده‌اند؛ یا طرح‌های جداگانه‌ای روی میز گذاشته‌اند که به نفع یک طرف یا به زیان طرف دیگر بوده و این موضوع باعث پیشرفت نداشتن مذاکرات شده است. همچنین کشورهایی همچون جمهوری اسلامی ایران که بی‌طرفانه آمدند و طرح‌هایی ارائه کردند، با حمایت از سوی سایر بازیگران منطقه‌ای مواجه نشدند. علاوه بر این، جمهوری آذربایجان و ارمنستان از مناقشه قره‌باغ در راستای مقاصد سیاسی خود سود می‌جویند و حاکمان و سردمداران هر دو کشور وجود مناقشه را با تداوم حاکمیت‌شان گره زده‌اند.
صهیونیستها بر آتش فتنه می‌دمند!
این کارشناس امور آسیای میانه و قفقاز درباره تأثیر منفی رژیم صهیونیستی در افزایش تنش میان دو کشور و همکاری اطلاعاتی صهیونیستها با ارمنستان علیه جمهوری آذربایجان تصریح کرد: منابع آذری گزارش کردند اسرائیلی‌ها که در سال‌های گذشته همکاری‌های نظامی و امنیتی بسیار گسترده‌ای با جمهوری آذربایجان داشتند، از فرصت به وجود آمده استفاده کردند و برای ترغیب ارمنستان به بازگشایی سفارتش در سرزمین‌های اشغالی، بسیاری از اطلاعات نظامی جمهوری آذربایجان را در اختیار طرف ارمنی قرار دادند. انتشار این خبر جنجال بزرگی به راه انداخت؛ طرف ارمنی برای اینکه اطلاعات به دست آمده نسوزد و بتواند از آن‌ها استفاده بهینه کند، آغاز کننده درگیری شد و طرف آذری نیز به این دلیل که بخواهد فرصتی در بازنگری اطلاعاتش به وجود آورد، پاسخ ارمنی‌ها را داد.
شعیب بهمن گفت: جریان‌های بانفوذ صهیونیستی در جمهوری آذربایجان در روزهای اخیر که درگیری ادامه داشت، به‌شدت طرف آذری را به ادامه درگیری تحریک می‌کردند. قاعدتاً وجود درگیری در منطقه برای صهیونیستها از چند جهت می‌تواند مطلوب باشد؛ نخست، اینکه اسرائیلی‌ها در سال‌های گذشته معاملات تسلیحاتی کلانی به‌ویژه با جمهوری آذربایجان انجام دادند و هر چه تجهیزات و جنگ‌افزارهای مورد استفاده بیشتر خرج شود، طرف آذری بار دیگر ناگزیر است آن‌ها را جایگزین کند و صنایع نظامی اسرائیل به‌عنوان طرف قرارداد تسلیحاتی آذربایجان از این درگیری‌ها منتفع خواهند شد. دوم، اینکه اسرائیلی‌ها راهبرد دیگری نیز در منطقه دارند و آن این است که بتوانند ناامنی را به مرزهای شمالی ایران بکشانند تا تمرکز ایران از منطقه غرب آسیا معطوف سایر مرزها شود.
برای صهیونیستها بسیار مطلوب است آتش جنگ در منطقه قفقاز شعله‌ور باشد و مشخص است با توجه به منافعی که در این زمینه دارند، از هر وسیله‌ای برای پیشبرد منافع خود و روشن نگه‌داشتن آتش فتنه استفاده می‌کنند.
وی درباره ارزیابی خود از آینده تحولات سیاسی قفقاز و مناقشه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر قره‌باغ تأکید کرد: موضوع صلح در قره‌باغ بدون دستیابی به توافق میان بازیگران مؤثر و مهم دخیل در مناقشه غیرممکن است. حال این بازیگران می‌توانند جریان‌های داخلی دو کشور ارمنستان و آذربایجان یا بازیگران مؤثری مانند ایران، ترکیه، روسیه، اتحادیه اروپا و حتی آمریکا باشند. به هر حال جمع این بازیگران که هر کدامشان منافع متضادی دارند، نشان می‌دهد دست یافتن به راه‌حلی که مورد توافق همه باشد خیلی ساده نخواهد بود.
شعیب بهمن گفت: چشم‌انداز روشنی دست‌کم در کوتاه‌مدت و میان‌مدت برای حل‌وفصل مناقشه قره‌باغ وجود ندارد و می‌توان گفت این مناقشه به همین شکل ادامه خواهد یافت. در هر صورت آتش‌بس صلح‌گونه‌ای میان آذربایجان و ارمنستان برقرار است که هر دو یا سه سال یک‌بار نقض می‌شود و چنین درگیری‌هایی به وجود می‌آید، ولی آن چیزی که حل‌وفصل مناقشه قره‌باغ را سخت می‌کند، این است که هر یک از بازیگران این مناقشه از تداوم وجود مناقشه بیشتر از حل‌وفصل آن سود می‌برند. ترکیه به‌دلیل اینکه بتواند نفوذ خود را در جمهوری آذربایجان گسترش دهد و همچنین به‌دلیل موضوع نسل‌کشی و اختلاف با ارمنستان تمایل ندارد این موضوع حل‌وفصل شود و به‌عنوان یک کارت بازی از آن استفاده می‌کند.