تحلیلگر و رییس مرکز مطالعاتی «اطلس» جمهوری آذربایجان در گزارشی مربوط به موضع گیری جمهوری اسلامی ایران در جنگ اخیر در «قره باغ» ابراز عقیده کرد که پس از پایان این جنگ، صفحه جدیدی در روابط تهران و باکو گشوده می شود .
به گزارش آران نیوز به نقل از ایرنا؛ "الخان شاهین اوغلی" در گزارش که از سوی اغلب رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی جمهوری آذربایجان منتشر شد، نوشت: ایران در جنگ دوم قره باغ از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت کرد و تصمیم دولت تهران برای جلوگیری از انتقال سلاح از طریق خاک ایران به ارمنستان، نمونه بارزی از موضع‌گیری منطقی تهران است .
در این گزارش سخنان "الهام علی اف " رییس جمهوری آذربایجان در پیام 20 نوامبر ( 30 آبان ماه ) وی به مردم این کشور مبنی بر این که ارامنه نتوانستند از طریق خاک ایران سلاح وارد کنند، چرا که ایران کشور دوست و برادر ما است، یادآور و اضافه کرد: رییس جمهوری آذربایجان همچنین گفت که ایران درخواست ما در این زمینه را در نظر گرفت و با بستن حریم هوایی خود نخواست که با این سلاح‌ها شهروندان جمهوری آذربایجان کشته شوند .
شاهین اوغلی همچنین خاطر نشان کرد: رییس جمهوری آذربایجان در جریان درگیری‌های نظامی در قره باغ در مصاحبه با شبکه تلویزیونی " A Haber " ترکیه نیز اعلام کرد که ما هیچ اطلاعاتی درباره انتقال سلاح از طریق ایران به ارمنستان در دست نداریم و بر عکس ایران حریم هوایی و مسیرهای زمینی خود را برای انتقال سلاح به ارمنستان بسته است و در این ارتباط از دولت ایران قدردانی می‌کنیم .
در این گزارش با اشاره به این که دولت باکو در جریان جنگ 44 روزه در قره باغ از موضع‌گیری ایران راضی بود، افزود: با وجود این که عده‌ای مدعی بودند که تهران فقط در بیان از جمهوری آذربایجان حمایت می‌کند و در عمل تا حد کافی اقدام نمی‌کند، ولی سخنان علی اف نشان داد که حمایت‌های ایران از جمهوری آذربایجان فقط در بیان نبوده است .
این گزارش یادآور شد: علی اف در مصاحبه با شبکه تلویزیونی " “Haber Türk” ترکیه نیز ایران را از جمله کشورهای فروشنده سلاح به جمهوری آذربایجان عنوان کرد و گفت که ما از روسیه ، اسراییل ، بلاروس ، ایران ، اوکراین ، ترکیه و کشورهای اروپای شرقی سلاح خریداری می‌کنیم .
شاهین اوغلی در ادامه این گزارش، حمایت‌های مردمی شهرهای مختلف ایران از جمهوری آذربایجان در جریان جنگ قره باغ را مورد اشاره قرار داد و نوشت: آزادسازی شهر «شوشا» و کنترل ارتش جمهوری آذربایجان بر برخی مناطق این کشور در قره باغ در مرز با جمهوری اسلامی ایران با شادی خاصی در تبریز ، اردبیل و دیگر شهرهای ایران روبرو شد .
رییس مرکزی مطالعاتی اطلس جمهوری آذربایجان همچنین یادآور شد: فرمادهان نظامی ایران نیز در این میان حمایت‌های خود از جمهوری آذربایجان را بیان کردند و سخنان «محمد پاکپور» فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مبنی بر این که "ایران همواره خواستار خاتمه اشغال سرزمینهای جمهوری آذربایجان بوده و اکنون خوشحالیم که این اتفاق افتاده است "، نمونه بارز از این حمایت‌ها می‌باشد .
در این گزارش همچنین سخنان سردار «رحیم نوعی اقدم» در حمایت از جمهوری آذربایجان نیز مورد اشاره قرار گرفت .
شاهین اوغلی در ادامه این گزارش، سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر این که سرزمینهای اشغال شده از سوی نیروهای ارمنی باید آزاد شود و این سرزمینها به جمهوری آذربایجان تعلق دارد و در این مساله حق با باکو است، مورد اشاره قرار داد و نوشت: در جریان درگیری‌های نظامی «علی اکبر ولایتی» مشاور سیاست خارجی رهبر ایران نیز بر ضرورت خروج نیروهای ارمنی از سرزمینهای اشغال شده جمهوری آذربایجان تاکید و اعلام کرد که احترام به تمامیت ارضی همه کشورها از اصول عمده منشور سازمان ملل متحد می‌باشد .
این گزارش افزود : رییس جمهوری آذربایجان پس از این بیانیه‌ها در مصاحبه با شبکه تلویزیونی " CNN-Türk " ترکیه در باره موضع ایران گفت که مقامات تهران از حقوق حقه جمهوری آذربایجان حمایت کردند و با صدور بیانیه‌های خواستار پایان اشغال سرزمینهای ما و برقراری تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و بازگشت آوارگان جنگی ما به خانه‌های خود شدند که این هم موضع عادلانه است .
بنابر این گزارش، بر این اساس است که سپهبد " محرم علی اف " مسوول بخش مسایل نظامی دفتر ریاست جمهوری و " حکمت حاجی اف " دستیار رییس جمهوری آذربایجان در گفت و گوی با رسانه‌ها پرده بر روی برخی رازهای جنگ اول قره باغ برداشته و درباره کمک‌های توپخانه ایران به نیروهای نظامی جمهوری آذربایجان بحث کردند .
به گفته آنها، نباید فراموش کرد که نخجوان در جریان جنگ اول قره باغ وقتی که از سوی ارمنستان در انزوا قرار گرفته بود، ایران پل نجات را باز کرد و در سخت‌ترین شرایط مردم این منطقه گامهای بسیار مهمی را برداشت .
رییس مرکز مطالعاتی اطلس نوشت: بنابر این پس از پایان جنگ در قره باغ، صفحه جدیدی در روابط جمهوری آذربایجان با ایران گشوده می‌شود و تصادفی نیست که الهام علی اف در جریان سفر به شهرستان "جبرایل" آزاد شده از نیروهای ارمنی در قره باغ در مرز با جمهوری اسلامی ایران، در حین تردد از نزدیکی مرز گفت: مرز جمهوری آذربایجان و ایران بر روی رود ارس به مرز دوستی تبدیل شده است .
در پایان این گزارش اضافه شد: همکاری‌های جمهوری آذربایجان و ایران از این پس در سطح روابط دوجانبه و نیز در سطح منطقه‌ای گسترش خواهد یافت و در همکاری‌های منطقه‌ای همراه با جمهوری آذربایجان و ایران، روسیه و ترکیه نیز به صورت فعال مشارکت خواهند داشت.