آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

به گزارش آران نیوز به نقل از آناج؛ میزگرد پایگاه خبری آناج با موضوع «واکاوی دلایل درخواست حکم سنگین ۱۸ سال زندان برای جانشین حزب اسلام آذربایجان» با حضور اساتید دانشگاه و کارشناسان مسائل قفقاز در تبریز برگزار و مشکلات حاکم بر اسلام‌گرایان جمهوری آذربایجان و ریشه‌ها و دلایل آن با تأکید بر درخواست دادستان دولتی این کشور مبنی بر محکومیت حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف، جانشین حزب اسلام آذربایجان به ۱۸ سال زندان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
 

 
دکتر احمد فرشبافیان استاد دانشگاه تبریز در این میزگرد گفت: حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف از جمله کسانی بود که به صورت جدی در اعتراض به طرح معامله قرن ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا موضع‌گیری نموده و همچنین در راستای بزرگداشت شهادت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی توسط آمریکای جنایت‌کار قدم برداشته بودند.
 

 
فرشبافیان گفت: هیچ تناسبی بین شخصیت و رفتار این عالم اسلامی‌و حکم سنگینی که اخیراً برای ایشان توسط دادستان دولتی کشور آذربایجان درخواست شده است وجود ندارد و نشانه‌هایی از نفوذ و سفارشی بودن درخواست ۱۸ سال زندان برای ایشان آشکار است.
دکتر حاجی‌زاده از کارشناسان مسائل قفقاز نیز با اشاره‌ای گذرا بر تلاش‌های صورت گرفته برای ایجاد جدایی بین اسلام و مسلمانان در آسیای میانه و قفقاز در ۱۰۰ سال گذشته گفت: در نظام کمونیستی شوروی سابق سرکوب‌ها و تهدیدها منجر به محدودیت‌های شدید حرکت‌های اسلامی‌گردید و بعد از فروپاشی شوروی نیز ایدئولوژی‌های لیبرالیستی و ناسیونالیسم غربی مدام به دنبال ایجاد جای پا در قفقاز و آسیای میانه بوده‌اند و چنین القا می‌کنند که آن‌ها برای پیشرفت باید چنین ایدئولوژی‌هایی را بپذیرند، ولی به مرور زمان بخشی از سیاست‌مداران منطقه قفقاز متوجه این مسئله شدند که لیبرالیسم و ناسیونالیسم در این منطقه قابل پیاده‌سازی نیست و در حال حرکت به سوی ایدئولوژی نئو اوراسیاگرایی هستند و گمان می‌کنند می‌توانند جوامع قفقاز را در این مسیر حرکت دهند و البته شاید حرکت در این مسیر در کشوری چون روسیه جواب بدهد ولی در سایر مناطق قفقاز از جمله در جمهوری آذربایجان حرکت در این زمینه با موانعی جدی مواجه است.
 

 
حاجی‌زاده در پاسخ به این سوال که چرا شدت برخوردها در خود اروپا گاهی از کشوری مانند جمهوری آذربایجان که در تلاش برای تبعیت از فرهنگ اروپایی است، کمتر است و اصلاً چرا حقوق اعتقادی و دینی انسان‌ها نادیده گرفته می‌شود، گفت: قانون در اروپا بر اساس توافق است و انسان‌ها در غرب بر سر هر مسئله‌ای که توافق کردند آن را قانون می‌دانند اما در مدنیت اسلامی‌قانون بر اساس حق است و اگر جایی به قانون عمل می‌شود ولی حقوق انسان‌ها رعایت نمی‌شود به این دلیل است که آن قوانین بر اساس حق تدوین نشده‌اند و این ضعف‌ها نیز به این دلیل ظاهر می‌شوند که حق و قانون منطبق بر یکدیگر نیستند و البته خود مردم جمهوری آذربایجان هم به این نکته رسیده‌اند که ایدئولوژی‌های غربی نخواهند توانست به نیازهای آن‌ها پاسخ دهد و همین مسئله باعث شده است که جریان‌های مختلفی ظهور و بروز کنند. در این کشور عده‌ای همچنان به دنبال تبعیت از غرب هستند، گروه‌های اسلامی‌هم وجود دارند که خواهان حاکم شدن ایدئولوژی اسلامی‌برای پیشرفت و توسعه در این کشور بوده و البته گروه‌هایی تندروی اسلامی‌مانند وهابی‌ها نیز به دنبال جذب و توسعه سنی گرایی افراطی در این کشور هستند.
وی افزود: ناگفته نماند اسلام‌گرایی در جمهوری آذربایجان دچار خطاهایی نیز هست و ترویج اسلام انحرافی در دو حالت در این کشور قابل مشاهده است. یکی اسلام آمریکایی (اسلام لیبرال) است و دیگری اسلام افراطی که در پشت پرده توسط غرب و جریان‌های تندروی اسلامی‌جهت‌دهی شده‌اند مانند وهابیت، داعش و القاعده. البته امروز حرکت اسلامی‌اصیلی که بر اساس مدنیت اسلامی‌در حال توسعه است و خود را پیرو کسانی چون حضرت امام خمینی (ره) و یا سید جمال‌الدین اسدآبادی می‌داند هیچ خطر و تهدیدی برای حاکمیت آذربایجان نداشته و درواقع آن‌ها به دنبال اتحاد کشورهای اسلامی‌و تشکیل امت اسلامی‌هستند و در این میان قطعاً جمهوری اسلامی‌ایران نیز هرگز نگاه بالا به پایین به کشورهای دیگر نداشته و ندارد.
دکتر محمدامین فرد از اعضای هیئت‌علمی‌و دانشیار دانشگاه تبریز با پرداختن به نفوذ و نقش رژیم صهیونیستی در عرصه سیاسی و اجتماعی جمهوری آذربایجان گفت: اسلام از همان ابتدا با پذیرش قلبی ساکنان جمهوری آذربایجان وارد این سرزمین شد و آموزه‌های اسلامی‌هرگز آموزه‌های خطرناکی نبوده و همواره مطابق با منافع بشری بوده‌اند و عمل به اعتقادات اسلامی‌نباید جرم انگاری شود و می‌بایست کسانی که از اسلام دفاع می‌کنند به جای اتهام زنی، مورد توجه قرار گیرند و وقتی خلاف این رفتار مشاهده می‌شود باید منشأ این اتهام و جرم انگاری مشخص گردد.
 

 
وی افزود: با کمی‌تمرکز بر این مسئله، دست‌های پنهان صهیونیسم و کشورهایی چون آمریکا که بی‌پرده دنبال سلطه بر کشورهای منطقه و تاراج منابع آن‌ها هستند را می‌بینیم و البته آن‌ها را مقصر می‌دانیم؛ آن‌ها با نفوذی که بر سردمداران کشورهایی مانند عربستان دارند با توسعه افراطی‌گری در طیف‌هایی از جوامع در حال فراهم نمودن بهانه برای فشار و محدود نمودن دین‌داران واقعی و پیروان اسلام ناب هستند. البته آنچه مسلم است این است که غرب به افرادی مانند حاج الهام علی‌اف به عنوان خطری سیاسی علیه منافع مادی و سلطه‌جویانه خود می‌بیند.
دکتر امین فرد ادامه داد: زمانی که حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف علیه طرح معامله قرن موضع گرفته بود، در خیلی از کشورها از جمله ایران و ترکیه و بسیاری از کشورهای اسلامی‌و حتی غیر اسلامی‌علیه آن موضع‌گیری شدیدی شده بود و همچنین بزرگداشت مقام شهید حاج قاسم سلیمانی این فرمانده عزیز جبهه مقاومت که یک محبوبیت جهانی در میان آزادگان مسلمان و غیرمسلمان جهان دارد و مسائلی مانند این، طبعاً برخلاف منافع رژیم صهیونیستی و آمریکا بوده و موجب فشار آن‌ها بر حاکمیت در جمهوری آذربایجان و جرم انگاری برای فعالیت‌های مسالمت‌آمیز افرادی مانند حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف خواهد شد.
 

 
دکتر احمد فرشبافیان در ادامه میزگرد با اشاره به نقش غیر قابل کتمان رزمندگان اسلام‌گرای جمهوری آذربایجان در صحنه جنگ قره‌باغ گفت: مهم‌ترین و موثرترین عامل پیروزی سربازان جمهوری آذربایجان در جنگ قره‌باغ نگاه اسلامی‌و شهادت‌طلبانه این نیروها بود که همه ازجمله دولت آذربایجان به آن واقف هستند و این نگاه و روحیه نتیجه تلاش‌ها و روشنگری‌های امثال حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف و سایر علمای اسلامی‌در این کشور بود و انتظار هم این بود که بعد از پیروزی‌ها، از علمای اسلامی‌در جمهوری آذربایجان قدردانی شود ولی در کمال تعجب عکس این قضیه اتفاق افتاد و حتی پهپادها و تجهیزات اسرائیلی را عامل این پیروزی معرفی کردند؛ رژیم منحوسی که با دریافت هزینه اگر هم کمک و تجهیزاتی به آذربایجان داد در کمک به ارتش ارمنستان نیز کوتاهی نکرد، امروز معلوم نیست افراد و کارکنان سیستم قضایی آذربایجان چگونه می‌خواهند به مردم و سربازان رشید و مسلمان این کشور در این خصوص پاسخ دهند.
دکتر حاجی‌زاده در تأیید سخنان دکتر فرشبافیان گفت: فشار و محدودیت‌ها بر اسلام‌گرایان که در جمهوری آذربایجان شاهد آن هستیم علت مشخصی دارد؛ جمهوری آذربایجان در حال گذر است و در این کشور اصطلاحی به نام «عموم ملی» وجود دارد که در راستای ایجاد وحدت در این کشور ایجاد شده است و ایجاد اتحاد در این کشور به یک روح نیاز دارد و این روح، «اسلام» است؛ چرا که مدنیت اسلام در طول تاریخ به مردم آذربایجان قدرت داده است و امروز در این کشور موضوع و یا اصطلاح (آذربایجان – آذربایجان) به مرحله و موضوع (آذربایجان – اسلام) وارد شده است و کسی هم نمی‌تواند مانع آن شود و نوحه‌ها، رجزها و توسل‌های رزمندگان آذربایجانی در میادین سخت جنگ دوم قره‌باغ از مصادیق و نشانه‌های آن بود و البته این گذر موجب وحشت غرب‌گرایان و صهیونیسم شده است و آن‌ها تلاش می‌کنند از لابی خود در دستگاه‌های دولتی استفاده کرده و مردم آذربایجان را از اسلام‌گرایی بترسانند و توسعه و پیشرفت اسلام را در این کشور متوقف نمایند. اسلام‌گرایانی که در جامعه و حاکمیت جمهوری آذربایجان حضور دارند باید عموم مردم این کشور را متوجه نمایند که قدرت مردم آذربایجان و آینده آن در گرو توسعه هر چه بیشتر مدنیت اسلام بوده و خواهد بود و با دور شدن از آن درواقع از قدرت فاصله خواهند گرفت.
 

 
دکتر احمد فرشبافیان با بیان این مطلب که دولت‌مردان جمهوری آذربایجان می‌دانند که در تاریخ این کشور، اسلام حضور کاملاً جدی و پررنگی دارد؛ این سوال را مطرح نمود که آن‌ها با چه تحلیلی این مسئله را نادیده می‌گیرند و افزود: امروز در یک کشور اسلامی‌درخواست ۱۸ سال زندان برای یک عالم سرشناس اسلامی‌قابل توجیه نیست و این تصمیم یقیناً مسئله بزرگی است و حتماً با واکنش مواجه خواهد شد.
دکتر محمد امین فرد نیز با اشاره به درخواست حکم سنگین ۱۸ سال زندان، برای حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف گفت: تا جایی که من می‌دانم طبق آن ماده قانونی که جهت صدور حکم زندان به ایشان به آن استناد شده است، مدت زمان زندان از ۱۲ تا ۲۰ سال ذکر گردیده است و ۱۸ سال زندان یعنی اینکه ایشان باید یک جرم بسیار سنگین مرتکب شده باشد و همه می‌دانیم که هرگز چنین نیست و درواقع جرم اصلی ایشان ترویج اسلام و ایستادگی در مقابل اهداف شوم صهیونیسم است و با تأسف بسیار زیاد احساس می‌شود مسئولین جمهوری آذربایجان روز به روز در حال نزدیک شدن به رژیم صهیونیستی بوده و با محدود نمودن دین‌داران، به دنبال تأمین خواسته‌های کشورهای غربی و صهیونیسم هستند.
وی همچنین به تناقض‌هایی در وقایع جاری در کشور آذربایجان اشاره نمود، از جمله اینکه در روزهای اخیر هیئتی از طرف اداره مسلمانان قفقاز در مسجدی در شهر جدیداً آزاد شده آغدام حاضر شده و نماز می‌خوانند و در سویی دیگر شاهد محدودیت و بسته بودن درب مساجد حتی برای عبادات فردی هستیم و همچنین این اداره که عنوان نمایندگی مسلمانان قفقاز را در باکو یدک می‌کشد هیچ واکنشی در خصوص چنین احکامی‌علیه اسلام‌گرایان نشان نمی‌دهد. در جایی شاهد حضور در مسجد و بوسیدن در و دیوار آن در مقابل دوربین رسانه‌ها هستیم و در جایی دیگر عالمی‌که سفارش به نماز می‌کند گرفتار زندان می‌شود! این تناقض‌ها نیاز به اندیشیدن و تحلیل دارد.
 

 
دکتر حاجی‌زاده در تکمیل سخنان دکتر امین فرد افزود: البته یکی از دلایل گرفتاری علمای اسلام در کشورهایی مانند جمهوری آذربایجان سکوت سایر علما در این کشور و البته در سایر کشورهای اسلامی‌منطقه است و ادامه داد: در امروز در آسیای میانه و قفقاز بیداری اسلامی‌اتفاق افتاده است و اتفاقاً حاکمیت آذربایجان نیز فعلاً در حد اسلام سکولار و غیرسیاسی آن را پذیرفته است ولی شخصیت‌های بزرگی مانند مرحوم حاج علی اکرام، دکتر موسم صمد اف، حاج الهام علی‌اف، حاج طالع باقر زاده، حاج آبگل و بقیه علمای آذربایجان متوجه یک مسئله مهم شده و روی آن تمرکز کرده‌اند که به آینده کشور جمهوری آذربایجان مربوط می‌شود و آن مسئله این است که مردم این کشور در سایه «مدنیت اسلام» می‌توانند بسیار قدرتمند باشند. اگر امروز حاج الهام علی‌اف برای شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی مراسم بزرگداشت برپا می‌کند و در دفاع از راه او سخنرانی می‌کند علتش این است که او تلاش می‌کند «مدنیت اسلام» به یک قطب قدرتمند در این کشور تبدیل شود و طبیعی است که همه کشورهای اسلامی‌در دایره این قطب قرار داشته و از آن نیرو می‌گیرند و در این میان کسانی که در دایره حاکمیت آذربایجان قرار داشته و اسلام سکولار را پذیرفته‌اند و نمی‌خواهند این اسلام سکولار خوشایند غرب و صهیونیسم، به اسلام سیاسی تبدیل شود، برای شخصیت‌های چون حاج موسم صمداف رئیس محبوس حزب اسلام آذربایجان و جانشین او حاج الهام علی‌اف، هزینه‌تراشی می‌کنند و این مسئله باعث شده برخی از علما و شخصیت‌ها در این کشور نسبت به این مسائل سیاست محافظه‌کاری در پیش بگیرند و که البته به این معنی نیست که آن‌ها حرکت اسلامی‌و اسلام سیاسی را نمی‌فهمند و در این میان دولت آذربایجان نیز اگر می‌خواهد به یک امنیت و قدرت پایدار دست یابد، باید این حرکت اسلامی‌را بپذیرد.
افرادی مانند حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف به دنبال ریاست و تصاحب حکومت نیستند بلکه آن‌ها به دنبال تضمین آینده و قدرت جمهوری آذربایجان در سایه توسعه حرکت و تمدن اسلامی‌هستند تا امنیت پایدار بر این کشور حاکم شده و سلطه و نفوذ غرب در این کشور به پایان برسد و خود مردم این کشور حاکم بر سرنوشت خود باشند نه غرب و رژیم صهیونیستی.
حاجی‌زاده افزود: علمای اسلامی‌در جمهوری آذربایجان و همچنین در جمهوری اسلامی‌ایران و سایر کشورهای اسلامی‌باید وارد رایزنی با دولت این کشور شوند و حتی دستگاه دیپلماسی جمهوری ما در این خصوص باید به طور رسمی‌وارد رایزنی با دولت این کشور شود و روشن گری کند و توضیح دهند که حرکت اسلامی‌هیچ گونه خطری برای جمهوری آذربایجان نداشته و نخواهد داشت و امثال حاج الهام علی‌اف یک تهدید برای دولت این کشور نیستند بلکه یک نقطه قوت و منشأ ایجاد وحدت و قدرت در این کشور هستند.
دکتر محمدامین فرد در پایان گفت: امروز برای کسانی است که آزادی، ارزش‌ها و انسانیت برای آن‌ها مهم است، این یک وظیفه اسلامی، انسانی و حتی یک وظیفه سیاسی است که محکومیت و زندانی شدن حجت‌الاسلام حاج الهام علی‌اف را محکوم نماید و سازمان‌های بین‌المللی و حداقل سازمان‌های بین‌المللی اسلامی‌را نسبت به این مسئله حساس نمایند. باید همه این وقایع را پیگیری کنند و ببیند واقعاً جرم حاج الهام علی‌اف چیست؟! و چرا باید به ۱۸ سال زندان محکوم شود! و کشورهایی مانند ترکیه و پاکستان نیز می‌بایست مانند جمهوری اسلامی‌ایران، پیگیر جدی سرنوشت مسلمانان و علمای اسلام در سراسر جهان باشند و به واکنش‌های سطحی بسنده نکنند.
دکتر احمد فرشبافیان در جمع‌بندی این میزگرد از حاکمیت جمهوری آذربایجان خواست به این ‌حکم‌ها و حبس‌ها پایان دهد و همان‌گونه که خود و‌ همسرشان در مساجد حاضر می‌شوند و قرآن را می‌بوسند، در راستای استفاده از ظرفیت علمای اسلام در این کشور و ممانعت از ظلم در حق آن‌ها، موجبات آزادی هرچه سریع‌تر آن‌ها را فراهم نمایند.