آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

به گزارش آران نیوز، جورج دیک سفیر رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان با انتشار توئیتی از موافقت پارلمان باکو برای افتتاح سفارتخانه در سرزمین های اشغالی استقبال کرد. وی با گذاشتن یک بطری شراب در بین پرچم رژیم صهیونیستی و جمهوری آذربایجان نوشت:
«وقت باز کردن این بطری فرا رسیده!؛ پارلمان جمهوری آذربایجان با افتتاح سفارتخانه این کشور در اسرائیل موافقت کرد.»

درهمین حال وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی با صدور بیانیه ای اعلام کرد گشایش سفارت باکو در اسرائیل، تصمیمی تاریخی است. این اولین سفارتخانه یک کشور مسلمان با جمعیت عمده شیعه در اسرائیل است. اسحاق هرتزوگ رئیس‌ رژیم صهیونیستی، در فروردین ماه 1401 طی نامه ای خطاب به الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان با اشاره به 30 سال روابط میان دو طرف نوشت:” در حالی که ما این نقطه عطف مهم در روابط خود را نشان می‌دهیم، امیدوارم شاهد تحقق یک نقطه عطف دیگر در افتتاح سفارت آذربایجان در اسرائیل باشیم”. الهام علی اف در پاسخ به نامه هرتزوگ نوشت: «طی 30 سال گذشته، همکاری‌های آذربایجان و اسرائیل در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی-فنی، بهداشتی، فرهنگی و سایر زمینه‌های مورد علاقه دوجانبه در مسیر صعودی توسعه‌یافته و روابط دوستانه ما بیش از پیش تقویت شده است. امروز فرصت‌های خوبی برای توسعه و گسترش همکاری‌ها بین کشورهای ما وجود دارد. من معتقدم که به نفع ملت‌هایمان که همدلی زیادی با یکدیگر دارند، می‌توانیم از فرصت‌های موجود برای تعمیق بیشتر روابط دوستانه سنتی و همکاری‌های ثمربخش خود با تلاش‌های مشترک استفاده کنیم.»

عوامل موثر بر تصمیم جمهوری آذربایجان به گشایش سفارتخانه در تل آویو

رژيم صهيونيستي از سال ها پیش درانتطار ارتقای مرکز تجاری جمهوری آذربایجان در فلسطین اشغالی به سفارتخانه بود اما دولت باکو زیر بار این درخواست نمی رفت. به نظرمی رسد چند عامل در تغییر رویکرد و اتخاذ تصمیم جدید جمهوری آذربایجان موثر بوده است:
نخست، تغییرموقعیت جمهوری آذربایجان درمناقشه تاریخی قره باغ بعد از آخرین جنگ آن در سال 2020 است که به آزادسازي مناطق اشغالی این کشور انجامید. به نوشته سایت ارمنی «رجیون مانیتور» اکنون وقت آن فرا رسیده است که جمهوری آذربایجان دیون خود به اسرائیل را پرداخت کند. منظور ازاین دیون خدماتی است که اسرائیل از طریق تجهیزات نظامی مدرن طی جنگ ۴۴ روزه قره باغ به آذربایجان واگذار کرده و اکنون اسرائیل انتظار دارد که آذربایجان باید در آن کشور نمایندگی سیاسی دایر کند. آذربایجان طی جنگ اخیر به غیر از اینکه به یکی از استان های ترکیه تبدیل شده است، حاکمیت خود را کاملا از دست داده و اکنون نیز باید خواسته های اسرائیل را اجرا کند. در این مورد «گابی اشکنازی» وزیر امور خارجه اسرائیل به نمایندگان رسانه‌های جمعی اعلام کرده است که طبق مصوبه کمیسیون مشترک دولتی اسرائیل و آذربایجان، دولت باکو به زودی در اسرائیل نمایندگی تجاری در سطح دیپلماتیک دایر خواهد کرد. با وجود اینکه رژیم صهیونیستی خود اشغالگر است و همچنان رویکرد اشغالگرانه و توسعه طلبانه را در سرزمین‌های اشغالی فلسطین و کشورهای همجوارآن همچون اردن و سوریه دنبال می‌کند اما به اقتضای شرایط و منافع و با دیدگاهی کاملا مصلحت جویانه و فرصت طلبانه در جنگ قره باغ در کنار جمهوری آذربایجان و ترکیه قرار گرفت و حتی با نادیده گرفتن ملاحظات سیاسی کشورهای غربی در حمایت از ارمنستان و برقراری موازنه بین دو طرف درگیر، با فروش های تسلیحاتی بخصوص در زمینه پهپاد زمینه پیروزی ارتش جمهوری آذربایجان را در این جنگ در کنار ارتش ترکیه فراهم کرد.
عامل دوم که به نظر می‌رسد در رویکرد جدید دولت باکو به ارتقای مناسبات خود با رژیم صهیونیستی ازطریق ارتقای مرکز تجاری خود به سفارتخانه موثر بوده است تاثیر پذیری از پروژه ایران هراسی این رژیم بوده است که تا مدت ها در خاورمیانه و بخصوص حوزه خلیج فارس مورد استفاده قرار می گرفت اما اکنون به نظر می‌رسد رژيم صهيونيستي با نتایجی که از این پروژه در ایجاد اختلاف و نفاق بین ایران و همسایگان عرب خود کسب کرده و راه خود را به این کشورها باز کرده اکنون این تجربه را به حوزه قفقاز نیز گسترش و تعمیم داده است. رژیم صهیونیستی برای سرپوش گذاشتن بر اهداف مرموز و پنهانی خود نام توافقنامه ابراهیمی بر این تلاش ها گذاشته و می خواهد دامنه آن را از خلیج فارس به قفقاز گسترش دهد و به همین دلیل بنی گانتز وزیر جنگ اسرائیل در سفر محرمانه خود به باکو که بعد از پایان سفر افشا شد دقیقا از همین تعبیر استفاده کرد و بر همین اساس می‌توان حدس زد که تصمیم برای ارتقای دفترتجاری جمهوری آذربایجان در تل آویو به سفارت در جریان همان سفر اتخاذ شد و به عبارت دقیق تر از طرف وزیر جنگ این رژیم دیکته شد هرچند که الان برای مشروعیت بخشیدن به آن از پارلمان جمهوری آذربایجان استفاده می شود.

فرصت سازی های رژیم صهیونیستی از جنگ قره باغ

رژیم صهیونیستی ازمشارکت در جنگ قره باغ دست‌کم در سه زمینه سود برد:
نخست اینکه با فروش های تسلیحاتی جدید به صنایع نظامی خود کمک کرد،
دوم اینکه درمناطق آزاد شده قره‌باغ جای پای جديدی برای خود پیدا کرد و در پوشش بازسازی این مناطق و احداث دهکده الکترونیکی به ایجاد مراکز جاسوسی و اطلاعاتی دست می زند که علاوه برایران کل قفقاز را تحت کنترل داشته باشد واز آن علیه روسیه و ترکیه نیز در موارد مقتضی بکار گیرد،
و سوم اینکه ازفضای ناشی از آن در جهت وادار کردن جمهوری آذربایجان به ارتقای دفتر تجاری خود به سفارتخانه بهره بگیرد آن هم در وضعیتی که حتی حامیان غربی این رژیم به دلیل پیروزی احزاب و جناح های دست راستی و فاشیستی جانب احتیاط در تعامل با این رژیم در پیش گرفته اند.

هزینه های سیاسی دولت باکو از گشایش سفارت در فلسطین اشغالی

جمهوری آذربایجان با گشایش سفارتخانه خود در تل آویو همان خیانتی را در حق مردم فلسطین مرتکب شد که کشورهای عربی کوچک خلیج‌فارس همچون امارات عربی متحده وبحرین با کنار گذاشتن مصوبه اتحادیه‌ عرب مبنی بر مشروط کردن عادی سازی روابط با اسرائیل به خروج آن از اراضی اشغالی سال 1967 همچون نوار غزه و کرانه باختری وتشکیل دولت فلسطین در این مناطق مطابق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل از جمله قطعنامه‌های 242و338 این شورا مرتکب شدند و بدین ترتیب عرصه را برای تداوم اشغال‌ این اراضی فراهم کردند. از این دید همینکه جمهوری آذربایجان بلافاصله بعد از آزادسازی اراضي اشغالی خود به ارتقای مرکز تجاری خود به سفارتخانه در تل آویو دست زد کاملا فرصت طلبانه بوده است. با وجود اینکه جمهوری آذربایجان برای ایجاد موازنه اعلام کرده به ایجاد دفتر در رام الله دست خواهد زد اما در قاموس احزاب دست راستی و فاشیستی که در انتخابات اخیر فلسطین اشغالی پیروز شده اند جایی تعریف نشده است و از دید آن ها تاریخ مصرف تشکیلات خودگردان نیز به اتمام رسیده و کرانه باختری باید به اراضی اشغالی 1948 ملحق شود و ساکنان فلسطینی آن باید اخراج شود. از این دید روشن است که هر دولتی که با دولت راستگرا و فاشیستی در حال تشکیل رژیم صهیونیستی همکاری و همراهی کند در جنایات آن نیز شریک خواهد بود و از این دید دولت باکو بدترین زمان ممکن را برای ارتقای مناسبات خود با فلسطین اشغالی انتخاب کرده است. از دیگرسو جمهوری آذربایجان درحالی به ارتقای مناسبات خود با رژیم صهیونیستی دست زده است که این رژيم از یک سو آشکارا در کنار عربستان رهبری اغتشاشات و آشوب های داخلی را در ایران برعهده گرفته و به اجرای پروژه سوری سازی ایران روی آورده است که طبعا جمهوری اسلامی ایران نمی تواند به این تحرکات بی تفاوت باشد و از دیگر سواین رژيم بعد از جنگ اوکراین و تنش با روسیه جمهوری آذربایجان را به کانونی برای فراری دادن یهودیان روس تبار از مشارکت در جنگ و انتقال آن ها به فلسطین اشغالی تبدیل کرده است و این از دیگر شاخص های حضور رژیم صهیونیستی در جنگ اوکراین است که می تواند خشم و واکنش روسیه را به همراه داشته باشد.

احمد کاظم زاده