قراردادغلات در 17 ژوئیه منقضی می شود، اما اگرچه تنها چند روز تا انقضای آن باقی مانده است، هنوز مشخص نیست که آیا آن را تمدید می کنند یا خیر. اسپوتنیک نظرات کارشناسان در مورد تمدید آن را جمع آوری کرده است.
آران نیوز : گزارش و تحلیل از اسپوتنیک
"معامله غلات" چیست؟
در 22 ژوئیه 2022 توافقاتی بین روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل در استانبول حاصل شد که به آن "معامله غلات" گفته شد. این یک قرارداد است که هدف آن تضمین صادرات محصولات کشاورزی اوکراین به بازارهای جهانی بود. علاوه بر این، به عنوان بخشی از این معامله، محدودیت‌های صادرات محصولات کشاورزی و کودهای شیمیایی روسیه، به ویژه آمونیاک، به بازارهای جهانی برداشته می‌شد.
با این حال، تعهدات اعلام شده تحت معامله به طور کامل انجام نشد. به ویژه مشکلات بیمه و نگهداری کشتی و همچنین مشکلات در بخش بانکی همچنان باقی مانده است. علاوه بر این، در ژوئن 2023، خرابکاران اوکراینی خط لوله آمونیاک "تولیاتی-اودسا" را در منطقه خارکف منفجر کردند که از طریق آن آمونیاک به بندر اودسا منتقل می شد.
موضوع تمدید "معامله غلات" همچنان باز است
همانطور که خاجیمراد بلخاروف، دانشیار برنامه امنیت اقتصادی بین‌المللی در مؤسسه اقتصاد جهانی و تجارت دانشگاه دوستی مردم روسیه اشاره می‌کند، "معامله غلات" به صادرات بخش قابل توجهی از غلات و سایر مواد غذایی از قلمرو اوکراین با این حال، غذایی که قرار بود به فقیرترین کشورها صادر شود، به کشورهای ثروتمند خودکفا عرضه می شد مثل اتحادیه اروپا، هند، چین، ترکیه، ایران، مصر، کره جنوبی.
در همان زمان، اسپانیا، هلند، ایتالیا محصولات غلات را برای پرواربندی حیوانات اهلی در مقیاس صنعتی خریداری کردند، زیرا آنها در تولید گوشت و فرآورده های گوشتی تخصص دارند و غلات اوکراین با قیمت پایین به فروش می رسد. به گفته وی، تمدید قرارداد همچنان یک سوال بزرگ است، در اصل، تمدید توافق به حسن نیت رهبری کشورمان بستگی دارد.
المیرا امامقلیوا، مدرس ارشد گروه مطالعات منطقه‌ای خارجی در دانشکده اقتصاد جهانی و امور بین‌الملل در دانشکده عالی اقتصاد دانشگاه تحقیقات ملی، به نوبه خود خاطرنشان کرد که نمی‌توان رد کرد که روسیه تصمیم به تمدید آن دارد. معامله، با این حال، خطرات نظامی و سیاسی بیشتری را به همراه دارد. این متخصص می گوید: شرایط ما برآورده نمی شود.
همانطور که حسن ارل، کارشناس سیاست خارجی افزود، با توجه به رویدادهای اخیر، می توان حدس زد که این توافق برای دوره بعدی تمدید نخواهد شد، زیرا روسیه از نحوه اجرای مفاد آن در عمل ناراضی است. بسیاری از انتظارات مسکو در رابطه با آن به ویژه در زمینه تحریم ها محقق نشد. علاوه بر این، اقدامات آنکارا نیز تأثیر داشت که می‌توان آن را به تغییر مسیر سیاسی تعبیر کرد، به‌ویژه صحبت ما در مورد دیدار زلنسکی با اردوغان در استانبول، امضای توافقنامه تولید پهپادهای تهاجمی بایرکتار ترکیه است.
ارل می‌گوید اوکراین، و اضافه می‌کند که تمام این مراحل احتمال تمدید "معامله غلات" را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. پیامدهای عدم تمدید "معامله غلات"؟
به گفته بلخاروف از دانشگاه دوستی ملل روسیه، "معامله غلات" نیاز به مذاکره مجدد دارد و انجام همزمان شرایط آن را تعیین می کند. این متخصص خاطرنشان می کند: "این باید از یک بخش تشکیل شود که در آن شرایط برای همه طرف ها برای شرکت کنندگان مشخص شود."
بلخاروف می گوید با این حال، اگر تمدید نشود، با کمبود منابع غذایی، فرآیندهای تورمی پول ملی در کشورهای فقیر تسریع می‌شود، وضعیت سیاسی-اجتماعی بدتر می‌شود و مهاجرت دسته جمعی به وجود می‌آید که به سمت کشورهای مرفه بیشتر هجوم می‌آورند.
المیرا امامقلیوا از دانشکده عالی اقتصاد دانشگاه تحقیقات ملی نیز به نوبه خود خاطرنشان می کند که عدم تمدید "معامله غلات" خطرات قابل توجهی را برای بازار مواد غذایی، به ویژه کشورهای در حال توسعه و خود اقتصاد اوکراین به همراه دارد که در صورت از دست دادن درآمد قابل توجهی از دست داده می شود.