هر ساله با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان مسئله رویت هلال ماه از اهمیت ویژه ای نزد عموم برخوردار و سوالهایی در ذهن هر علاقمندی مطرح میشود.
هر ساله با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان مسئله رویت هلال ماه از اهمیت ویژه ای نزد عموم برخوردار و سوالهایی در ذهن هر علاقمندی مطرح میشود. در این مقاله سعی داریم با بیان مبانی علمی رویت هلال به بررسی وضعیت رویت پذیری هلال رمضان امسال بپردازیم.
از نظر نجومی هر ماه قمری با حالتی شروع میشود که ماه نو )مقارنه ماه و خورشید) نامیده میشود. در این حالت، ماه بین خط واصل زمین و خورشید قرار دارد و سطح نورانی ماه دقیقاً در طرفی است که ما نمیتوانیم آن را ببینیم. یک یا دو روز بعد، ماه به صورت هلال شامگاهی دیده میشود، پس از چند روز به تربیع اول میرسد که در این حالت ماه یک چهارم مدار خود را طی کرده است. ماه با پیمودن نصف مدار خود به وضعیتی میرسد که تمام سطح روشن آن مقابل زمین است و به آن ماه کامل(بدر) میگوییم. همین مراحل به طور معکوس تا ماه نو بعدی طی خواهد شد. به فاصله زمانی بین دو ماه نو متوالی دوره تناوب هلالی گفته میشود که به طور میانگین ۵۳/۲۹ روز طول میکشد. طول متوسط یک ماه قمری نیز همین مقدار است، اما از آنجاکه طول ماه در تقویم نمیتواند عددی غیرصحیح باشد، بنابراین هر ماه در تقویم قمری ۲۹ یا ۳۰ روز است.
مطابق حکم شرعی اگر هلال ماه در شامگاه بیستونهم ماه قمری رویت شود، آن ماه به پایان رسیده و روز بعد، اول ماه قمری جدید است؛ ولی اگر هلال ماه در شامگاه روز بیستونهم رویت نشد، ماه ۳۰ روزه است. آنچه در اینجا اهمیت دارد، پیشبینی وضعیت رویتپذیری هلال ماه در روز بیستونهم و رویت آن است.