آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

خبرگزاری آران/سرویس آذربايجان

تلویزیون «آ تی وی» در برنامه هفتگی «هفته سونو» مصاحبه اختصاصی با محمد مهدی آخوندزاده معاون وزیر خارجه ایران و نماینده ویژه امور دریای خزر که به منظور شرکت در سی و سومین نشست کار گروه تدوین کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر عازم جمهوری آذربایجان شد، انجام داده است:

آقای آخوندزاده شما در یکی از مصاحبه های تان اعلام کرده بودید که چنان چه برخی کشورهای ساحلی انعطاف نشان دهند، رژیم حقوقی دریای خزر تا سال آینده نهایی می شود. آیا احتمال دستیابی به توافق نهایی در مورد رژیم حقوقی دریای خزر وجود دارد؟

فکر می کنم که در طول دو سال اخیر قادر به جلوگیری از دخالت کشورهای منطقه ای در مورد مساله مربوط به این کشورها شده ایم. ثانیاً ما برای انجام اقدامات توانسته ایم فضای اعتماد را ایجاد کنیم. جمهوری اسلامی ایران تا کنون برای سهم خود صرفاً از طریق مذاکره و همکاری چند جانبه جهت ایجاد پایه های محکم در مساله رژیم حقوقی جدید دریای خزر برای نسل های آینده تلاش کرده است. پایه های این سند هر چه قدر محکم، قوی و دوراندیش باشد می تواند به نسل های آینده کمک کند. در آینده نیازی برای مذاکره مجدد این اسناد هم نخواهد بود. از این رو، انجام مذاکرات شفاف یکی از روش هایی است که بر روی آن تاکید داریم. کشورهای ساحلی دریای خزر در تعیین رژیم حقوقی دریای خزر نه تهدید، فشار و زور؛ بلکه متکی بر انصاف، دوستی و اصول همسایگی حرکت کنند.

به گفته آخوندزاده، پیشرفت و غنی همسایگان ایران به معنی رفاه و غنی بودن ایران است. رژیم حقوقی دریای خزر باید صرفاً باید در چنین فضایی حل شود.

تا برگزاری اجلاس در روسیه دو دیدار برگزار خواهد شد. یکی دیدار نمایندگان ویژه و دیدار دوم نیز نشست وزرای خارجه است. ما می خواهیم که با استفاده از پتانسیل وزیران خارجه تا برخی مسایل که برای تصمیم گیری نهایی روسای جمهور را حل نماییم.

به گفته این دیپلمات، آذربایجانی ها، ایرانی ها و سایر اتباع کشورهای این منطقه می توانند انتظارات متفاوتی از رژیم حقوقی دریای خزر داشته باشند. وظیفه ما تنها این نیست که مذاکرات گسترده ای در این باره انجام بدهیم. ما ضمن نگاه به آینده، در فکر حل مسایل بالقوه هستیم. تهیه کنوانسیون های جدید از جمله کنوانسیون محیط زیست می تواند باعث بروز مشکلات شود. زیرا محیط زیست ارتباط مستقیمی با زندگی انسان دارد.

به گفته این مقام رسمی ایران، کشورهای ساحلی مسئولیت مشترکی در قبال هرگونه خطرات احتمالی در دریای خزر دارند.

شما به عنوان یک دیپلمات، مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان را چگونه ارزیابی می کنید؟

در همه سفرهایم به جمهوری آذربایجان وجود ظرفیت های همکاری برای شناخت هر چه بیشتر دو کشور را مشاهده می کنم. با اتکا به اعتماد رهبران دو کشور، ما باید در مورد ظرفیت های موجود بیاندیشیم. به نظرم، روابط در برخی زمینه ها گسترش یافته و در برخی زمینه ها نیز نیاز به همکاری دارد. پس از فروپاشی شوروی سابق و کسب استقلال جمهوری آذربایجان فرصت های زیادی برای نزدیک تر شدن مردم دو کشور بوجود آمده است. دو کشور همواره در مسایل بین المللی در کنار یکدیگر بوده و از هم دیگر دفاع کرده اند. این امر تضمین تفاهم متقابل، برقراری امنیت و آرامش است.

آقای آخوندزاده می دانید که 20 درصد از اراضی جمهوری آذربایجان توسط ارامنه اشغال شده است. در حال حاضر اماکن تاریخی از جمله مساجد در قره باغ و اطراف آن توسط ارامنه به طور وحشیانه تخریب می شود. به عنوان مثال، مسجد گوهر آقا در شهر شوشا از سوی ارامنه به محل نگهداری خوک تبدیل شده است. ایران که خود را حامی مسلمانان به مجامع جهانی معرفی می کند چه موضعی نسبت به این مساله دارد؟

حل مسایل از طریق مذاکره و گفتگو از اصول سیاست های خارجی مان است. این تنها شامل مسلمانان نیست. ایران حتی قتل یک نفر بی گناه در نقاط مختلف جهان صرف نظر از دین و مذهبش را به عنوان قتل تمامی بشریت می داند. از این رو، از ابتدا موضع ما نسبت به این مساله بشردوستانه است. حل مساله قره باغ بین ارمنستان و آذربایجان از طریق ایجاد احترام متقابل امکان پذیر است. ایران در مذاکرات در ارمنستان و در جمهوری آذربایجان همواره اعلام کرده است که از روند مذاکرات حمایت می کند. ما خواهان برقراری صلح و آرامش و همکاری برای مردم دو کشور هستیم.

دیپلمات ایرانی در مورد جزئیات سفر حسن روحانی رییس جمهور ایران به آمریکا نیز گفت که حسن روحانی در 24 سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی خواهد کرد. رییس جمهور ایران همچنین در 25 سپتامبر به عنوان رییس جنبش غیر متعهدها در اجلاس خلع سلاح اتمی و در نشست وزرای خارجه عضو جنبش غیر متعهدها نیز سخنرانی خواهد کرد. علاوه بر این، انتظار می رود رییس جمهور ایران در چارچوب این نشست دیدارهای دوجانبه با برخی رهبران کشورها انجام دهد.

وی گفت: رییس جمهور ایران در وهله اول پیام انتخابات ریاست جمهوری ایران با حضور اکثریت آرا و در فضای آرامش کامل را خواهد رساند. امیدواریم که سفر حسن روحانی رییس جمهور ایران به آمریکا فرصت خوبی برای ترمیم روابط بین ایران و کشورهایی که تحت فشار برخی کشورها قرار دارند، باشد./خ

پایان پیام.