سرویس گرجستان/خبرگزاری آران
مصاحبه ایرنا با منوچهر متکی
وزیر امور خارجه ایران با تاكید بر این نكته كه رد پای رژیم صهیونیستی و آمریكا در بحران گرجستان دیده می‌شود از كشورهای منطقه خواست كه در این زمینه هوشیار باشند.
اشاره : مشخص نیست كه اصطلاح دیپلماسی قفقازی ایران را نخستین بار چه كسی بكار برد اما دیپلمات‌ها بر این نظرند كه این اصطلاح پس از تحركات اخیر دستگاه دیپلماسی ایران در منطقه قفقاز ، توسط رسانه‌ها باب شده است.
به هر حال آخرین حلقه از تحرك دیپلماسی قفقازی ایران، هفته گذشته با سفر منوچهر متكی وزیر امور خارجه به تفلیس پایتخت گرجستان ، تكمیل شد.
رییس دستگاه دیپلماسی ایران پیش از سفر به تفلیس ، در این زمینه با مقامات روسی ، آذری ، ارمنی و همچنین برخی مقامات اروپایی از جمله آلمانی ، به رایزنی پرداخته بود.
تحرك دیپلماسی ایران نشان داد كه جمهوری اسلامی ایران نه تنها به عنوان یك ابرقدرت در منطقه خاورمیانه بلكه به عنوان قدرتی فرا منطقه‌ای از ظرفیت و نفوذی برخوردار است كه می‌تواند نقش فعال و سازنده‌ای در حل بحران‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بازی كند.
** آقای متكی ! شما در پاسخ به سوالی تاكید كرده‌اید كه تهران در پی میانجیگری میان تفلیس و مسكو نیست ، آیا ایران طرح خاصی برای تامین امنیت و ثبات در منطقه قفقاز دارد؟
- متكی : من به آن سوال پاسخ فنی دادم ؟ میانجیگری زمانی مطرح است كه طرفین از طرف ثالث بخواهند كه میانشان میانجیگری كند ولی در این خصوص ، چنین اتفاقی نیافتاده است.
تحرك دیپلماسی ایران در قفقاز برای پیگیری موضوع و نه برای میانجیگری بود
** آیا تهران طرح خاصی برای ثبات منطقه قفقاز دارد؟
- متكی : اسمش را طرح خاص نگذاریم. یك جمع بندی یا یك مكانیزم خاص را حاصل این رایزنی‌ها می‌دانیم ؟ نه اینكه این رایزنی‌ها بر اساس یك طرح خاص باشد. در حال حاضر طرح خاصی نداریم. جمع بندی، ماحصل رایزنی‌های ماست
** رایزنی‌های تهران چه هدفی را دنبال می‌كند؟
- متكی : با مقامات كشورهای مختلفی از جمله روسیه ، آذربایجان ، ارمنستان ، آلمان و گرجستان گفت و گو كرده و توضیح دادیم كه اقدام ما برای شكل‌گیری یك رایزنی است ؟ این رایزنی‌ها می‌تواند به مكانیزمی منجر شود كه از درون آن همكاری منطقه‌ای تعریف شود.
سرفصل این همكاری منطقه ای، باز، فصل دیگری از این رایزنی‌ها ست.
هر كشوری ممكن است ایده یا سرفصلی را برای این همكاری مطرح كند كه از مجموع آن یك ایده جامع برای همكاری‌های منطقه‌ای استخراج شود.
در صورت موفقیت این كار جمعی در ادامه این رایزنی‌ها و دست یافتن به سرفصل‌های همكاری ، مستقیم و غیر مستقیم به ثبات و امنیت منطقه كمك كرده ایم.
** به طور مشخص برای حل بحران گرجستان چه باید كرد؟
- متكی: لازمه ثبات در منطقه این است كه ببینیم راه برون رفت از این بحران چیست.
در بررسی‌های انجام شده به نكاتی می‌رسیم مبنی بر اینكه چگونه و چرا این بحران ایجاد شد.
به نظر ما این آسیب شناسی باید ادامه یابد و مشخص شود كه عوامل و عناصر بحران چه بوده است.
** شما چه فكری می‌كنید؟
- متكی : این بحران بر یك رویكرد نظامی مبتنی بود كه این نخستین گام غلط در نگاه به موضوع بود. رویكرد نظامی حتما رویكرد درستی نیست.
نكته دیگر این است كه بحران ایجاد شده باید مدیریت شود و راهكار آن نیز مبتنی بر دیپلماسی و از طریق مسالمت آمیز و گفت و گو است.
** آیا رد پای عناصر خارجی هم در بحران دیده می‌شود؟
- متكی: یكی از نكاتی كه در شروع و ادامه بحران اخیر مطرح است ، عنصر خارجی است.
ما از مدتها قبل، رد پای عوامل خارجی را در آغاز این بحران ، در منطقه مشاهده می‌كنیم.
كسانی كه در خارج منطقه ، از این بحران منتفع می‌شوند به آماده‌سازی شرایط برای بحران، كمك كردند.
به نظر ما این عوامل خارجی باید شناسایی شوند.
** به طور مشخص این رد پا به كجا می‌رسد؟
- متكی : رد پای رژیم صهیونیستی به وضوح در این بحران دیده می‌شود؟ چه در حوزه نظامی و چه طراحی قبل از آن.
توجه به این نكته هشدار مهمی برای كشورهای منطقه است زیرا اقدام رژیم صهیونیستی در منطقه، نه یك تاكتیك بلكه یك استراتژی است.
هم اكنون رد پای رژیم صهیونیستی را در تحریكات و زمینه‌سازی برای چنین بحران‌هایی را در دیگر كشورهای منطقه هم می‌بینیم لذا برای كشورهای منطقه ، این یك نكته كلیدی و مهم است.
** رد پای قدرتهای بزرگ قابل شناسایی نیست؟
- متكی : رد پای برخی بازیگران بزرگ نیز در این بحران دیده می‌شود.
آمریكایی‌ها در رقابت‌های منطقه‌ای بدنبال شروع دوباره جنگ ستارگان یعنی استقرار سپر موشكی هستند.
این یك مقدمه‌ای بود كه كار یكسال و اندی در دستور برنامه شان را با یك صحنه‌سازی و ایجاد بحران ، عملیاتی كنند.
روز دوم شروع بحران گرجستان ، آمریكا و لهستان توافقنامه مربوط به استقرار سپر موشكی را امضا كردند. آیا این اقدام ، اقدام متقابلی را به همراه خواهد داشت؟ این موضوعی است كه در دست بررسی است.
پایان پیام.