آخـرین اخــبار، تحلیـل هـا و مقـالات در خصـوص منطـقه قفــقاز

كتاب تالیشلار (تالشان) نوشته پرفسور قمر شاه جوادف با پشتیبانی سفارت نروژ در باكو و موسسه بشر دوستانه چاپ و منتشر شد.

آقای دكتربهرام امیر احمدیان ضمن معرفی این كتاب تاكید دارند كه پروفسور عارف مصطفی‌یف، دكترای تاریخ، یاور رستم‌اف، كاندیدای علوم تاریخ، استادیار و غضنفر رستم‌اف، كاندیدای علوم تاریخ، استادیار این اثر را برای چاپ مناسب تشخیص داده اند.

دبیر علمی و مولف مقدمه این اثر پروفسور عارف مصطفی‌یف دكترای تاریخ است.

این تك نگاری به یاد و خاطره سیاح سده بیستم «تهور هیردآهل»، كه به آذربایجان و میراث فرهنگی آن احترام عمیقی قایل بود، اهداء شده است. هم چنین این اثر را به استاد و راهنمای علمی مولف، چهره برجسته، عالم مشهور و دانشمند بزرگ، علی صحبت سومبات زاده كه جایگاه مهمی در علوم اجتماعی آذربایجان دارد تقدیم شده است.

كتاب در سال ۲۰۰۴از سوی انتشارات «علم» در باكو در تیراژ ۱۰۰۰نسخه در ۶۱۶صفحه به بهای هر نسخه ۳۰مانات به چاپ رسیده است.

این تك نگاری به اقوام قدیمی تالشان آذربایجان اختصاص دارد كه در تاریخ نگاری آذربایجان از نظر تاریخی - قوم شناسی و بررسی های اجتماعی، برای نخستین بار به صورت یك تك نگاری مورد بررسی قرار گرفته است. كتاب براساس موضوعات تاریخی، مردم شناسی، جمعیت شناسی، زندگی اقتصادی سده های ۱۹و ۲۰تالشها تدوین شده است. این كتاب بر مبنای منابع تاریخی - قوم نگاری و آماری و نیز مطالعات میدانی مولف و گردآوری اطلاعات در نواحی آستارا، لنكران، لریك، ماساللی، و یاردیملی تدوین شده است.

این اثر برای تاریخ شناسان، مردم شناسان، جامعه شناسان، سیاست شناسان، زبانشناسان، جمعیت شناسان، و بطور كلی كارشناسان علوم اجتماعی، و كسانی كه علاقه مند به موضوعات مردم نگاری هستند، می تواند سودمند باشد.

 

فصول كتاب

مقدمه، وطن مال كسانی است كه آن را دوست دارند، خواه یك فرد، یا یك گروه قومی باشد.

فصل یكم: شناخت تالشها از دیدگاه تاریخی - قوم نگاری در سده های ۱۹و ۲۰

 

فصل دوم: زندگی اقتصادی تالشها

۱. جایگاه اقتصاد كشاورزی در زندگی

۲. ویژگیهای اقتصاد دامداری

۳. ویژگی های بهره برداری نوغانداری، ماهیگیری، تاكداری،

۴. جایگاه زنبور داری و تولید عسل

 

فصل سوم: فرهنگ مادی تالشها

۱. خانه های مسكونی

۲. پوشاك و آرایه ها

۳. خوراكی ها و نوشیدنی های ویژه جشنها و آیینها

 

فصل چهارم: فرهنگ معنوی تالشها

۱. آیینها و تقویم فرهنگی مردم

۲. طب سنتی

۳. آفرینشهای مردمی

۴. رقصها و سرگرمی های مردم

۵. باورهای دینی، افسانه ها و تصورات كیهان شناسی

۶. آموزش و فرهنگ مردم

 

فصل پنجم: صنعتگری در میان تالشها و ویژگی های آن

۱. جایگاه صنعت خراطی

۲. صنعت سفالگری

۳. حصیربافی

۴. صنعت بافندگی

۵. آهنگری

 

فصل ششم: خانواده و زندگی خانوادگی تالشها

۱. نتیجه گیری

۲. خلاصه به زبان روسی

۳. خلاصه به زبان انگلیسی

۴. تصاویر

۵. مولف تك نگاری

 

در باره مولف:

قمرشاه جواد اف در ۲۳ماه آوریل سال ۱۹۳۸در روستای قوناق كند(در ناحیه قوبای كنونی) چشم به جهان گشود. در سال ۱۹۵۶مدرسه متوسطه را در قوناق كند بپایان رساند، وارد دانشكده تاریخ دانشگاه دولتی باكو شد و در سال ۱۹۶۱فارغ التحصیل گردید. در سالهای ۱۹۶۱-۱۹۶۳در روستای آیگونلی ناحیه دوه چی به عنوان مدیر دروس مشغول بكار بود. در سالهای۱۹۶۴ -۱۹۶۶اسپیرانت انستیتوی تاریخ آكادمی علوم جمهوری آذربایجان شوروی بود. در سال ۱۹۶۷پایان نامه فوق لیسانس خود را تحت عنوان «ابازار تولید كشاورزی پایان سده ۱۹و آغاز سده ۲۰آذربایجان» به رهبری آكادمیسین سوبات زادهو در ژوئن سال ۱۹۹۰نیز دكترای خود را تحت عنوان «تكنیك های كشاورزی سنتی آذربایجان» دفاع كرده است. قمر شاه جواد اف كه از آغاز سال ۱۹۶۴تا ۱۹۹۲در انستیتوی تاریخ اكادمی علوم آذربایجان به كار اشتغال داشت، در ماه مارس سال ۱۹۹۲در انستیتو روابط عمومی آكادمی ملی آذربایجان رئیس شعبه بود. او به مدت ۴۰سال در باره موضوعات بررسی های علمی قوم شناسی آذربایجان، فرهنگ كشاورزی، قوم شناسی تاریخی، و مسائل عملی مناسبتهای ملی آئینها و مراسم بررسی و پژوهش انجام داده ست. تز دكترای او «سووتسكایا اتنوگرافیا» (مردم شناسی شوروی) كه نتیجه ۲۰سال بررسی های پیگیر اوست و هم چنین مقالات دنباله دار او در مجلات علمی جمهوری، تك نگاری ها، و بررسی های ارزشمند او درباره سنتها و فرهنگ كهن آذربایجان، فرهنگ غنی آذربایجانی های ساكن در قفقاز و اسناد انكار ناپذیر این فرهنگ را آشكار كرده است.

چاپ اثر او به نام «ناردونایا زملدلچسكایا تخنیكا آذربایجانا»(كشاورزی خلق آذربایجان) در انتشارات «علم» كه تك نگاری بنیادی است، نه تنها از سوی همكاران او بلكه هم چنین از سوی دهها دانشمند بنام اتحاد شوروی از جمله: پروفسور ق. ماركوف، و. كولویف، ك. كالینوفسكایا(در مسكو)، آكادمیسینها و. بوندارچیك (مینسك)، س. آرتویونوف(مسكو)، پروفسور حاجی یوا، پروفسور عثمانف(ماخاچكالا)، پروفسور ش. اینال- ایپا(سوخومی)، پروفسور ل. چیبیروف(تسخینوالی)، پروفسور خ.زیایف(تاشكند)، پروفسور قورلنكو (كی یف)، پروفسور س. پاولیوك و ر. كیرچیف(لووف)، و دیگران با آرا و نظرات خود در باره این اثر مطالب و مقاله های نوشته اند.

پروفسور قمرشاه جواد اف كه ۴۰سال از زندگی خود را در تحقیقات علمی در آكادمی علوم آذربایجان سپری كرده است بیش از ۲۵۰مقاله علمی، ۸تك نگاری و چندین جزوه منتشر كرده است. در میان این آثار «ابزارهای كشاورزی آذربایجان در سده ۱۹و آغاز سده ۲۰» باكو ۱۹۷۹؛ «تقویم كشت و كار و هواشناسی سنتی در آذربایجان»، باكو ۱۹۸۴؛ «فرهنگ زراعتكاری در آذربایجان: آئینها و جهانی شدن»، باكو ۱۹۸۶؛ «نارودنایا زملدلچسكایا تخنیكا آذربایجانا»(فنون كشاورزی سنتی آذربایجان)، باكو ۱۹۸۹؛ بدنبال فرهنگ كشت و كارمان»، باكو ۱۹۹۰؛ «یاریگری های مردمی در آذربایجان»، باكو ۱۹۹۳؛ «پزشكی سنتی در زندگی مردم ما»، باكو ۱۹۹۵؛ «اودین ها: پژوهشی تاریخی - قوم شناسی»، باكو ۱۹۹۶، ۱۹۹۹(با همكاری حسینووا)،؛ «اقوام كم شمار و اقلیتهای ملی»، باكو ۲۰۰۰، از جمله آثار اوست. در باره این آثار بیش از ۳۰مقاله‌‌ی انتقادی با نگاه مثبت از سوی دانشمندان و عالمان و متخصصان در مطبوعات دوره شوروی و پس از شوروی و در جمهوری آذربایجان به چاپ رسیده است.

پروفسور جواد اف از مولفان اصلی دایره المعارف ۱۰جلدی «آذربایجان سووت انسكلوپدیاسی» جلدهای ۲-۵، و كتاب «مردم شناسی آذربایجان»، جلد یكم(باكو ۱۹۸۸)، بشمار می رود. در كنار همه این آثار پروفسور جواد افدر سالهای ۱۹۶۵-۱۹۹۲در كنفرانسها و اجلاسهای برگزار شده در شهرهای اتحاد شوروی از جمله در آلما-آتا، سوخومی، چرنووستی، گروزنی، لووف، نالچیك، مینسك، تفلیس، ایروان، مسكو، سنت پتربورگ، و دیگر شهر ها شركت داشته است. هم چنین در كنفرانسهای بین المللی در سالهای ۱۹۹۸، ۲۰۰۱در مسكو، ۲۰۰۲در قدس، در باره تاریخ آذربایجان سخنرانی داشته است. تعدادی ازمقالات علمی او در كشورهای خارجی (آلمان و ایالات متحده آمریكا) به چاپ رسیده است. او عضو تحریریه فصلنامه علمی «تاریخ و مسائل آن» است.

پروفسور جواد اف در كارهای اداری و آموزشی نیز فعالیت داشته است. با راهنمایی های او دانشجویان دوره های فوق لیسانس و دكترا پایان نامه های خود را در باره تاریخ و مردم شناسی آذربایجان به انجام رسانده اند. او در دانشگاههای دولتی باكو و لنكران تدریس و سخنرانی های علمی در باره «تاریخ آذربایجان»، «اصول مردم شناسی»، داشته است. او در جلسات دفاعیه دكترا به عنوان عضو متخصص در هیئت ژوری مشاركت داشته است. او هم در آذربایجان و هم در كشورهای دیگر به عنوان شخصیت متخصص بلند پایه، مورخ كشاورزی، و مناسبتهای ملی، شناخته می شود. كتاب «تالشان(بررسی تاریخی - مردم شناسی» تك نگاری بنیادی است و اثباتی است بر آنچه در باره او گفته شد. این اثر كه نخستین اثر مردم شناسی در زمینه تاریخنگاری آذربایجان در باره تالشان است. با این كار او نشان داده است كه دانشمندی وطن پرست بوده و به سرزمین خویش عشق می‌ورزد.

او در ۲۷آوریل ۲۰۰۵در سن ۶۷سالگی در شهر باكو چشم از جهان فروبست.